5 nguyên tắc đảm bảo an toàn khi mưa lũ dâng cao

Mùa mưa lũ ở nước ta thường kéo dài và gây ra những hậu quả nghiêm trọng. Nắm rõ những nguyên tắc này sẽ giúp người dân chủ động phòng chống lũ lụt, giảm tải thiệt hại.

Trong bối cảnh biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt, việc trang bị kiến thức phòng chống bão lũ không chỉ là trách nhiệm mà còn là yếu tố sống còn. Vậy khi nước lên cao, chúng ta cần làm gì để đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình?

Bão số 10 gây ngập lớn ở Thanh Hóa (Ảnh: Quang Duy)

Nhận biết và cập nhật thông tin kịp thời

Khi mưa bão xảy ra, việc theo dõi dự báo thời tiết, cảnh báo từ cơ quan chức năng là vô cùng quan trọng. Người dân nên:

- Thường xuyên cập nhật thông báo từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia.

- Tải ứng dụng cảnh báo bão, lũ để nắm tình hình mực nước và hướng di chuyển của bão.

- Chuẩn bị kế hoạch sơ tán khi có yêu cầu từ chính quyền địa phương.

- Chủ động thông tin giúp mọi người không bị động khi nước dâng nhanh, hạn chế tối đa thiệt hại.

Chuẩn bị nhu yếu phẩm và vật dụng cần thiết

Một trong những việc quan trọng nhất trước bão lũ là chuẩn bị “túi khẩn cấp”. Trong đó bao gồm:

- Lương thực, thực phẩm khô, nước uống sạch đủ dùng trong 3 - 5 ngày.

- Đèn pin, pin dự phòng, sạc dự phòng để đảm bảo liên lạc.

- Thuốc men, vật dụng y tế cơ bản như bông băng, thuốc cảm, thuốc tiêu hóa.

- Giấy tờ tùy thân quan trọng (CMND, hộ chiếu, giấy tờ đất) nên được bỏ vào túi chống nước.

- Áo phao, dây thừng, phao cứu hộ đề phòng trường hợp phải di chuyển trong nước lũ.

Chuẩn bị đầy đủ sẽ giúp gia đình duy trì cuộc sống cơ bản khi bị cô lập do nước lên cao.

Gia cố nhà cửa trước khi bão lũ đổ bộ

Khi có dự báo bão mạnh kèm lũ lớn, gia đình nên tiến hành:

- Kiểm tra và chằng chống mái nhà, cửa sổ, cửa ra vào.

- Cắt tỉa cây xanh xung quanh để tránh gãy đổ gây nguy hiểm.

- Chuyển các đồ đạc quan trọng, thiết bị điện lên cao, tránh bị ngập nước.

- Ngắt cầu dao điện trước khi rời nhà để phòng chống chập cháy khi nước dâng.

Những bước này giúp giảm thiểu thiệt hại tài sản và đảm bảo an toàn cho mọi thành viên.

Biện pháp an toàn khi nước đã lên cao

Khi mực nước dâng ngập, tuyệt đối không chủ quan. Người dân cần ghi nhớ:

- Không đi qua vùng nước chảy xiết dù chỉ vài chục cm, vì sức nước có thể cuốn trôi cả người và phương tiện.

- Tránh xa khu vực có đường dây điện hoặc trụ điện bị ngập để tránh nguy cơ giật điện.

- Sử dụng áo phao, phao xốp hoặc vật nổi khi phải di chuyển bằng thuyền hoặc bè tạm.

- Luôn đi theo nhóm, bám vào dây an toàn khi buộc phải di chuyển trong nước lũ.

- Giữ liên lạc với chính quyền địa phương để được hỗ trợ kịp thời.

Lưu ý quan trọng sau khi nước rút

Sau bão lũ, nhiều người thường chủ quan, nhưng đây là giai đoạn tiềm ẩn nhiều nguy hiểm:

- Không vội bật điện trở lại khi chưa kiểm tra hệ thống điện trong nhà.

- Khử trùng nguồn nước trước khi sử dụng để tránh dịch bệnh.

- Vệ sinh nhà cửa, phun thuốc khử khuẩn để phòng sốt xuất huyết, tiêu chảy.

- Theo dõi sức khỏe của các thành viên, đặc biệt là trẻ em và người già.

Ngoài ra, cần phối hợp với lực lượng địa phương để dọn dẹp, khắc phục hậu quả, sớm ổn định đời sống.

Vai trò của cộng đồng và chính quyền

Phòng chống bão lũ không chỉ là nhiệm vụ của mỗi cá nhân hay gia đình mà còn cần sự chung tay của cả cộng đồng. Chính quyền cần:

- Nâng cao năng lực hệ thống cảnh báo sớm.

- Xây dựng nhà tránh bão, điểm sơ tán tập trung.

- Hỗ trợ người dân về nhu yếu phẩm và phương tiện cứu hộ.

Cộng đồng nên:

- Tổ chức đội tình nguyện hỗ trợ di tản, cứu hộ.

- Giúp đỡ lẫn nhau khi có gia đình khó khăn, neo đơn.

- Phát động phong trào trồng rừng, giữ đất, giảm thiểu sạt lở.

Phòng chống bão lũ, đặc biệt trong tình huống nước dâng cao, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ càng từ trước, ứng phó linh hoạt trong lúc xảy ra và khắc phục hiệu quả sau khi lũ rút. Mỗi người dân cần nâng cao ý thức, mỗi gia đình cần có kế hoạch rõ ràng, và chính quyền cùng cộng đồng phải đồng lòng để giảm thiểu tối đa thiệt hại. Chủ động, cảnh giác và đoàn kết chính là chìa khóa giúp chúng ta vượt qua bão lũ an toàn.

Hoàng Ly