57 nước Ả Rập-Hồi giáo họp thượng đỉnh bàn phản ứng tập thể vụ Israel không kích Qatar
Liên đoàn Ả Rập và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo ra tuyên bố chung lên án 'bằng những từ ngữ mạnh mẽ nhất' vụ Israel không kích Qatar và đòi hỏi Tel Aviv phải 'chịu hoàn toàn trách nhiệm liên quan vụ việc này'.
Ngày 15-9, Liên đoàn Ả Rập và Tổ chức Hợp tác Hồi giáo (OIC) đã tổ chức hội nghị thượng đỉnh khẩn cấp để thảo luận về những phản ứng tập thể sau vụ Israel không kích Doha (Qatar) nhằm vào các lãnh đạo của phong trào Hồi giáo Hamas hồi tuần trước, theo kênh Al Jazeera.
Các nước Ả Rập, Hồi giáo ra tuyên bố chung lên án Israel không kích Qatar
Trong tuyên bố chung được thông qua cuối hội nghị, 57 nước thành viên Liên đoàn Ả Rập và OIC “lên án bằng những từ ngữ mạnh mẽ nhất đối với cuộc tấn công hèn nhát và bất hợp pháp của Israel nhằm vào Qatar”, đồng thời tái khẳng định “sự đoàn kết tuyệt đối với Qatar và ủng hộ các bước đi của nước này”.
Các quốc gia Ả Rập và Hồi giáo nhấn mạnh rằng việc Israel không kích Qatar “không chỉ vi phạm chủ quyền của Qatar mà còn làm suy yếu các tiến trình hòa giải và kiến tạo hòa bình quốc tế” và đòi hỏi Tel Aviv phải “chịu hoàn toàn trách nhiệm liên quan vụ việc này”.

Hội nghị thượng đỉnh Ả Rập-Hồi giáo về vụ Israel không kích Qatar hồi tuần trước. Hội nghị diễn ra tại Doha (Qatar) hôm 15-9. Ảnh: diwan.gov.qa
Các nhà lãnh đạo Ả Rập và Hồi giáo cũng kêu gọi “tất cả quốc gia thực hiện mọi biện pháp hợp pháp và hiệu quả khả thi để ngăn Israel tiếp tục các hành động chống lại người dân Palestine”, bao gồm “xem xét lại các mối quan hệ ngoại giao và kinh tế với Israel và khởi xướng các thủ tục pháp lý chống lại Israel”.
OIC cũng kêu gọi các quốc gia thành viên của tổ chức “phối hợp các nỗ lực nhằm đình chỉ tư cách thành viên Liên Hợp Quốc của Israel”.
Các nước Ả Rập và Hồi giáo cũng ủng hộ các nỗ lực trung gian hòa giải của Qatar, Ai Cập và Mỹ hướng tới chấm dứt chiến sự ở Gaza, hoan nghênh việc Đại Hội đồng Liên Hợp Quốc thông qua “Tuyên bố New York” về thực hiện giải pháp “hai nhà nước” và thành lập Nhà nước Palestine độc lập.
OIC là tổ chức liên kết các quốc gia Hồi giáo trên thế giới, bao gồm 22 nước ở Trung Đông - Bắc Phi là thành viên của Liên đoàn Ả Rập, cùng 35 quốc gia Hồi giáo ở các khu vực khác trên thế giới.
6 nước vùng Vịnh họp bàn về phòng thủ chung
Cũng tại hội nghị thượng đỉnh ngày 15-9, Hội đồng Hợp tác vùng Vịnh (GCC) – tổ chức hợp tác và phòng thủ chung gồm Qatar và 5 nước vùng Vịnh, tất cả đều thuộc Liên đoàn Ả Rập và OIC – đã lên tiếng về các động thái quốc phòng chung.

Quốc vương Qatar Tamim bin Hamad Al Thani chủ trì Hội nghị thượng đỉnh Ả Rập-Hồi giáo về vụ Israel không kích Qatar hôm 15-9. Ảnh: Qatar News Agency/AFP
Hội đồng Tối cao GCC nhấn mạnh rằng “an ninh của các quốc gia GCC là không thể chia cắt và bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào bất kỳ quốc gia nào trong số đó đều là cuộc tấn công vào tất cả quốc gia trong khối”.
Hội đồng Tối cao GCC cho biết sau vụ Israel không kích Qatar hôm 9-9 giới chức quân sự các nước thành viên đã họp khẩn để “đánh giá tư thế phòng thủ của các quốc gia GCC” và chỉ đạo Bộ Tư lệnh quân sự thống nhất của khối “thực hiện các biện pháp điều hành cần thiết để kích hoạt các cơ chế phòng thủ chung và khả năng răn đe vùng Vịnh”.
Tổng Thư ký GCC Jasem Mohamed Albudaiwi hy vọng rằng Mỹ sẽ sử dụng sức ảnh hưởng của nước này để kiềm chế các hành động của Israel.
Chuyên gia quan hệ quốc tế - PGS Andrea Dessi tại ĐH Rome (Ý) nhận định rằng hội nghị thượng đỉnh Doha hôm 15-9 đánh dấu sự thay đổi giọng điệu của các nước Ả Rập và Hồi giáo về nhu cầu xây dựng một cấu trúc an ninh mới trong khu vực, theo Al Jazeera.
Bà Dessi đánh giá rằng tuyên bố chung của hội nghị đã đánh dấu “sự khởi đầu của sự đoàn kết, sự thay đổi giọng điệu và tư duy”. Chuyên gia này cho rằng dù còn thiếu sáng kiến cụ thể, các nước Ả Rập, Hồi giáo ít nhất “đã có những bước chuyển”.
Mỹ trấn an đồng minh vùng Vịnh, tái khẳng định quan hệ với Israel
Trả lời phỏng vấn của đài Fox News hôm 15-9 khi đang thăm Israel, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio kêu gọi Qatar và các đối tác vùng Vịnh “tiếp tục thực hiện những động thái mang tính xây dựng” để chấm dứt chiến sự ở Gaza.
Ông Rubio thừa nhận rằng Doha và các đối tác vùng Vịnh “không hài lòng” về vụ Israel không kích Qatar, song hy vọng Doha sẽ tiếp tục các nỗ lực hướng tới chấm dứt chiến sự ở Gaza.
Ông Rubio cũng tái khẳng định rằng việc Israel không kích Qatar sẽ không làm thay đổi mối quan hệ giữa Washington với Tel Aviv.
Trả lời báo giới cùng ngày 15-9 tại Nhà Trắng, Tổng thống Mỹ Donald Trump tái khẳng định niềm tin rằng Thủ tướng Israel - ông Benjamin Netanyahu "sẽ không tấn công Qatar” nữa.
Tuy nhiên, ông Netanyahu hôm 15-9 đã lặp lại tuyên bố rằng Israel không loại trừ khả năng tiếp tục tấn công các lãnh đạo Hamas “dù họ ở bất cứ đâu”.
Trong ngày 15-9, Israel vẫn tiếp tục không kích vào Dải Gaza. Tối 15-9, cơ quan y tế Gaza cho biết kể từ rạng sáng cùng ngày ít nhất 51 người Palestine đã thiệt mạng do hỏa lực của Israel.
Israel cũng tiếp tục không kích khu vực phía nam Lebanon, khiến ít nhất 12 người thiệt mạng.