78 năm ngày Thương binh liệt sĩ: Xứng danh Anh hùng
Sau cuộc chiến bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979, có nhiều tập thể, cá nhân được Đảng, nhà nước, bộ ngành tặng thưởng những danh hiệu, phần thưởng cao quý. Song do thời gian, thời điểm lịch sử mà đây đó vẫn có những người chưa được vinh danh hoặc ghi nhận công trạng xứng đáng. Họ âm thầm chờ đợi suốt gần nửa thế kỷ…
Nhân chứng
Đã 46 năm qua, bà Nguyễn Thúy Lan (SN 1940, nguyên Thượng sỹ, cán bộ Trạm Công an nhân dân vũ trang ga Đồng Đăng, Lạng Sơn), luôn canh cánh trong lòng, đi tìm quyền lợi cho chồng là Nguyễn Ngọc Linh nguyên Chính trị viên, Đồn Biên phòng cửa khẩu Hữu Nghị đã hy sinh tại chiến trường biên giới Lạng Sơn. Trong sử sách, báo chí đều nêu, ghi nhận chiến công oanh liệt, sự mưu trí, gan dạ, quên mình của Nguyễn Ngọc Linh. Trong đó, cuốn “Lịch sử Đồn Biên phòng cửa khẩu Hữu Nghị giai đoạn 1959-1989) ghi rõ: “10 giờ sáng ngày 25/8/1978, bọn côn đồ dùng dao, cuốc, gậy gộc, ném đá, dao quắm xông vào đánh, chém cán bộ, chiến sỹ ta diễn ra ác liệt tại khu vực Pò Cốc Phung- Km số 0. Không quản nguy hiểm, lực lượng chiến đấu của ta tiến lên dũng cảm dùng võ thuật đánh gục nhiều tên côn đồ. Đại úy Chính trị viên Nguyễn Ngọc Linh, Thượng úy - Đồn phó Hoàng Công Mươi xông pha trực tiếp chỉ huy cuộc chiến đấu. Sau thời gian điên cuồng la hét, xô xát, sử dụng vũ khí làm nhiều người của ta bị thương, cuối cùng bọn phản động đã phải tháo chạy qua bên kia biên giới…”.

Vợ chồng Đại úy Nguyễn Ngọc Linh ngày cưới ở biên giới Đồng Đăng năm 1963 (ảnh tư liệu)
Tại trang 136, cuốn “Lịch sử Đồn Biên phòng cửa khẩu Hữu Nghị 1959-1989” ghi: “Sáng 17/2/1979, cuộc chiến đấu không cân sức giữa các chiến sỹ Biên phòng, dân quân địa phương với quân xâm lược bắt đầu. Qua những phút chiến đấu đầu tiên, ta thấy rõ quân xâm lược đã chọn khu vực Đồn bộ làm hướng và mục tiêu tấn công chủ yếu nên đã tập trung binh, hỏa lực đánh phá… Cuộc chiến đấu diễn ra hết sức ác liệt. Trong buổi sáng 17/2/1979, tại trận địa bảo vệ khu vực Đồn bộ, cán bộ, chiến sỹ của đồn đã ngoan cường đẩy lùi 12 đợt tấn công của địch, tiêu diệt 100 tên, bắn cháy 1 xe tăng, 2 xe ô tô quân sự của chúng. Trận địa của ta bị các loại pháo, cối địch bắn phá nặng nề, 2/3 quân số của đồn bị thương và hy sinh… Các đồng chí Đại úy - Chính trị viên Nguyễn Ngọc Linh, Đồn trưởng Hoàng Công Mươi, Trung úy - Đồn phó Nguyễn Tiến Hòa là những cán bộ chỉ huy kiên cường, dũng cảm cùng nhiều cán bộ, chiến sỹ đã khắc phục mọi khó khăn, chịu đựng gian khổ, hy sinh, chiến đấu góp phần xứng đáng vào chiến công oanh liệt của quân dân địa bàn lập nên thắng lợi vẻ vang trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc. Lịch sử dân tộc và nhân dân địa phương sẽ mãi mãi ghi nhớ chiến công, sự tích anh hùng của những người chiến sỹ Biên phòng Việt Nam trong cuộc chiến đấu bảo vệ Tổ quốc ở địa bàn cửa khẩu Hữu Nghị, của những người đồng chí đã anh dũng hy sinh như liệt sỹ Nguyễn Ngọc Linh, Trung úy Nguyễn Tiến Hòa, Chuẩn úy Hoàng Quang Chí…”.

Tri ân những người lính Biên phòng đã hy sinh ở Hữu Nghị năm 1979. Ảnh: Duy Chiến.
Sau này, rất nhiều vị lão thành cách mạng, nhân chứng lịch sử của cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc năm 1979 đã làm đơn, báo cáo gửi các cấp, các ngành đề nghị truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân (LLVTND) cho liệt sỹ Nguyễn Ngọc Linh. Trong đó, ông Phùng Tiến, nguyên Chủ tịch UBND huyện Văn Lãng, Lạng Sơn viết trong đơn đề nghị: “Chúng tôi luôn gắn bó với cán bộ, chiến sỹ đồn Biên phòng Hữu Nghị. Trong ngày 17/2/1979, khi quân Trung Quốc tràn sang xâm lược, Đại úy Nguyễn Ngọc Linh đã chỉ huy cán bộ chiến sỹ và dân quân xã Bảo Lâm, huyện Văn Lãng dũng cảm chiến đấu. Bản thân Linh đã dùng B40 bắn cháy một xe tăng và nhiều tên địch. Khi quân Trung Quốc dùng lực lượng lớn hỏa lực, quân đội tấn công, Linh đã đề nghị anh em để lại vũ khí (đạn và lựu đạn) một mình ở lại chiến đấu thu hút quân địch về phía mình, giúp anh em rút về tuyến sau đưa người già, trẻ nhỏ ra khỏi vùng nguy hiểm. Nhân dân xã Bảo Lâm ca ngợi sự hy sinh dũng cảm của Đại úy Linh và cho rằng sự hy sinh này cho nhân dân được sống và có ngày hôm nay”. Bà Đường Thị Kim, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Hội trưởng Hội Phụ nữ tỉnh Lạng Sơn là người luôn sát cánh chiến đấu và công tác cùng lực lượng Biên phòng trình bày: “Nhân dân và phụ nữ Lạng Sơn chứng kiến và biết ơn Đại úy Nguyễn Ngọc Linh hy sinh quên mình. Khi tổng kết cuộc chiến đấu chống quân Xâm lược; tập thể cán bộ, chiến sỹ đồn Biên phòng Hữu Nghị đã nhất trí đề nghị Đảng và Nhà nước tặng thưởng phần thưởng xứng đáng. Đồn Biên phòng Hữu Nghị đã 2 lần nhận danh hiệu Anh hùng LLVTND nhưng Đại úy Nguyễn Ngọc Linh chưa được truy tặng là điều thiếu sót”. Ông Trần Đình Mưu, nguyên Chỉ huy trưởng Công an Nhân dân vũ trang tỉnh Lạng Sơn từ năm 1978 - 1980 nêu rõ: “Qua nghiên cứu xem xét, các cơ quan có thẩm quyền thấy rằng thành tích của đồng chí Nguyễn Ngọc Linh rất xứng đáng được phong tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND. Nhưng thời điểm chiến tranh, chưa tìm thấy thi hài nên chưa phong tặng. Nay nhờ đồng chí đồng đội và gia đình đã tìm thấy hài cốt của đồng chí Linh. Hài cốt đã được đưa về Nghĩa trang liệt sỹ thành phố Lạng Sơn. Vì vậy, tôi làm báo cáo này đề nghị truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND cho đồng chí Nguyễn Ngọc Linh”.
Ước vọng

Bà Nguyễn Thúy Lan thuật lại chuyện đi tìm quyền lợi cho chồng. Ảnh: Duy Chiến.
Bà Nguyễn Thúy Lan, quả phụ liệt sỹ Nguyễn Ngọc Linh cho biết, gia đình cũng đã có đơn đề nghị các cấp có thẩm quyền xem xét truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND cho liệt sỹ Nguyễn Ngọc Linh từ lâu, thế nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết. “Có thể ở những thời điểm nhạy cảm về mối quan hệ hai nước Việt - Trung cũng như nhiều yếu tố khách quan khác nên cơ quan chuyên môn chưa xem xét. Thế rồi, thời gian trôi qua, quyền lợi và vinh dự đó chưa được quan tâm đúng mức”, bà Lan chia sẻ.
“Nhắc lại cuộc chiến tranh bảo vệ biên giới phía Bắc 1979 là cách tri ân những người giữ đất biên cương, là cách nhắc nhở với thế hệ trẻ, cho hậu thế những bài học lịch sử và cũng là cách chúng ta thể hiện tư thế của một dân tộc anh hùng”. Đại tướng Phạm Văn Trà, nguyên Bộ trưởng Bộ quốc phòng
Trong văn bản số 538/BCHBP-CT của Bộ Chỉ huy Biên phòng tỉnh Lạng Sơn (nay là Ban Chỉ huy Biên phòng Lạng Sơn) cũng đã đề nghị thân nhân liệt sỹ Nguyễn Ngọc Linh phối hợp cung cấp thông tin, tài liệu có liên quan đến liệt sỹ trong quá trình tham gia chiến đấu, hy sinh ngày 17/2/1979 để đơn vị sớm hoàn chỉnh các thủ tục báo cáo cấp trên đề nghị truy tặng danh hiệu Anh hùng LLVTND cho liệt sỹ Nguyễn Ngọc Linh.