80 năm 'nổi lửa' cùng đất nước, hành quân cùng dân tộc, bắt nhịp cùng thời đại

Cột mốc đáng nhớ 2/10/1945

Ngày 2/10/1945, Bộ trưởng đầu tiên của Bộ Quốc dân Kinh tế Nguyễn Mạnh Hà ký Nghị định số 08-BKT/VP về việc tổ chức lại Bộ Quốc dân Kinh tế để đạt được mục đích cải thiện nền kinh tế nước nhà; trong đó, Mục 3 Điều 4 của Nghị định ghi rõ thành lập Phòng ba - Phòng Kinh tế tập san có nhiệm vụ xuất bản Việt Nam Kinh tế tập san. Đây cũng là “Ngày truyền thống của Báo Công Thương”.

Ngày 18/6/2024, Bộ trưởng Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã ký Quyết định số 1599/QĐ-BCT về việc công nhận ngày 2/10 là Ngày truyền thống Báo Công Thương.

Việc lựa chọn ngày 2/10/1945 làm ngày truyền thống Báo Công Thương vừa phù hợp với thực tiễn lịch sử vừa chứng minh tờ báo có bề dày truyền thống, là một trong những cơ quan báo chí bộ, ngành có tuổi đời sớm nhất.

Đây cũng là mốc đáng nhớ của lịch sử báo chí cách mạng Việt Nam nói chung và báo chí kinh tế nói riêng.

Từ Mặt trận Kinh tế đến Báo Công Thương: Dấn thân và đồng hành

Ngày 2/3/1946, Chính phủ liên hiệp kháng chiến đổi tên Bộ Quốc dân Kinh tế thành Bộ Kinh tế và đến ngày 14/5/1951, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký sắc lệnh số 21/SL đổi tên Bộ Kinh tế thành Bộ Công Thương. Đây cũng là các dấu mốc quan trọng đánh dấu sự phát triển ổn định, liên tục của các cơ quan báo chí tiền thân của Báo Công Thương.

Công tác tuyên truyền luôn được Bộ Kinh tế, đơn vị tiền thân của Bộ Công Thương hết sức quan tâm. Tờ tin Mặt trận Kinh tế, một trong những tờ báo tiền thân của Báo Công Thương đã xuất bản 2 số đầu tiên cuối năm 1948 giữa chiến khu Việt Bắc, đánh dấu mốc son và bề dày truyền thống vẻ vang của báo.

Nghị định 08-BKT/VP của Bộ trưởng Bộ Quốc dân Kinh tế do Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hà ký trong đó tại Điều IV quy định có các phòng sự vụ có Phòng ba: Phòng Kinh tế tập san, nhiệm vụ xuất bản Việt Nam Kinh tế - tập san.

Có thể thấy, trong bối cảnh giữa chiến khu Việt Bắc thiếu thốn nhiều bề, nhưng tờ “Mặt trận kinh tế” và sau đó là Tập san Công Thương ngay từ đầu đã thể hiện tính tư tưởng, tính chiến đấu rất rõ với nhiều bài viết mang tính chính luận, phân tích sắc sảo, thông tin cụ thể, rõ ràng về bối cảnh tình hình chính trị, kinh tế xã hội của đất nước.

Đây cũng vẫn là những giá trị nguyên tính thời sự của báo chí cách mạng trong khung cảnh đất nước sau này và hiện nay

Hòa bình, dựng xây đất nước trong bối cảnh mới cũng là khi cơ cấu tổ chức của ngành Công Thương, Bộ Công Thương được xây dựng cho phù hợp với thực tiễn. Những lĩnh vực mới của ngành Công Thương phát triển sâu hơn, rộng hơn cũng là cơ hội để các ấn phẩm mới trong vai trò cơ quan ngôn luận được hình thành và phát triển, tiếp tục khẳng định hình ảnh mới của người Công Thương, ngành Công Thương trên các lĩnh vực kinh tế mới của đất nước như công nghiệp, thương nghiệp, ngoại thương, vật tư, năng lượng, mỏ, dầu khí.

Đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới, tháng 9/1955, Bộ Công Thương được tách ra thành Bộ Thương nghiệp và Bộ Công nghiệp. Theo đó, Tập san Công Thương cũng chuyển thành Báo Thương nghiệp. Những năm đầu của thập niên 70 thế kỷ 20, Báo Ngoại thương (sau là Báo Kinh tế đối ngoại), Báo Vật tư của hai Bộ Ngoại thương, Vật tư cũng được thành lập.

Trang bìa tờ tin Mặt trận Kinh tế số 2 xuất bản tháng Chạp năm 1948

Giữa năm 1990, các Bộ Nội thương, Kinh tế đối ngoại, Vật tư hợp nhất thành Bộ Thương nghiệp (sau là Bộ Thương mại) và tháng 7/1990, ba tờ báo ngành cũng được hợp nhất và đổi tên là Báo Thương mại. Giữa năm 1996, Báo Công nghiệp Việt Nam - Cơ quan của Bộ Công nghiệp ra đời.

Sau khi hợp nhất Bộ Thương mại và Bộ Công nghiệp thành Bộ Công Thương, hai tờ báo cũng được sáp nhập thành Báo Công Thương. Ngay sau đó, Báo Công Thương mới chính thức được phát hành. Tin, bài về các giải pháp ổn định kinh tế vĩ mô, các chủ đề về công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập kinh tế quốc tế cùng mọi mặt hoạt động sôi của thị trường trong và ngoài nước... vẫn là nội dung chủ đạo của từng số Báo Công Thương.

Giai đoạn từ 1948-2008 đã định hình Báo Công Thương như một cơ quan báo chí kinh tế sắc bén của các bộ kinh tế trọng điểm của đất nước và trở thành một tờ báo chính thống của một bộ kinh tế đa ngành chiếm đến 70% GDP của đất nước.

Đó là khoảng thời gian dấn thân của những người đi mở đường của các cơ quan báo chí đã xây nên mái nhà chung của Báo Công Thương. Đó là sự kết tinh công sức, trí tuệ của nhiều thế hệ cán bộ, phóng viên, biên tập viên luôn sống, lao động và cống hiến hết mình bằng tinh thần "nổi lửa" cùng đất nước, hành quân cùng dân tộc, bắt nhịp cùng thời đại.

Đổi mới mạnh mẽ cùng đất nước

Ngoài ấn phẩm chính, sau khi hợp nhất Báo Công Thương tiếp tục duy trì và xuất bản có hiệu quả các ấn phẩm mang tính chuyên đề và trở thành một trong những tờ báo có nhiều chuyên đề, đặc san, như: Chuyên đề Dân tộc Thiểu số và Miền núi; Đặc san Bếp Gia đình; Chuyên đề Vốn và Đầu tư; Chuyên đề Thông tin Công nghiệp và Thương mại... Đặc biệt, phụ trương Mua và Bán với hàng chục vạn bản mỗi kỳ đã trở thành một hiện tượng độc đáo trong xuất bản báo chí của Việt Nam.

Năm 2013, Báo Công Thương điện tử đã ra đời. Có thể nói, mặt trận tuyên truyền của ngành Công Thương cùng với ấn phẩm báo in, báo điện tử Công Thương đã đánh dấu bước phát triển mới có ý nghĩa.

Đại hội 13 của Đảng đã đề ra những mục tiêu lớn của đất nước với những quyết sách hết sức quan trọng. Vị trí vai trò của ngành Công Thương được nhấn mạnh hơn với những yêu cầu đòi hỏi cao hơn, kỳ vọng của Đảng, Nhà nước và nhân dân đặt ra cho ngành Công Thương cũng nhiều hơn.

Những thực tiễn đó đòi hỏi công tác thông tin tuyên truyền trên các ấn phẩm của Báo Công Thương cũng phải đổi mới mạnh mẽ hơn, quyết liệt hơn.

Tổng Bí thư Tô Lâm chúc mừng và động viên những người làm báo ngành Công Thương tại Hội báo toàn quốc năm 2025

Năm 2022, tập thể Báo Công Thương đã không ngừng nỗ lực với tinh thần vừa xây dựng vừa triển khai các nội dung của đề án đổi mới tờ báo. Trên góc độ tổ chức, các phòng ban được sắp xếp tinh gọn hơn, phù hợp với việc triển khai nhiệm vụ chính trị và chuyên môn; phong cách làm báo được đổi mới mạnh mẽ, theo hướng chủ động, nhanh nhạy và quyết liệt hơn.

Những thông điệp chỉ đạo quan trọng của Bộ trưởng và lãnh đạo Bộ Công thương được kịp thời thể hiện, giúp người dân và doanh nghiệp hiểu rõ vai trò, trách nhiệm của ngành Công Thương, tạo cơ sở cho sự đồng thuận với các chủ trương điều hành của Bộ.

Sự đổi mới quyết liệt của Ban biên tập Báo Công Thương trong việc đẩy mạnh phát triển nội dung, nâng cao tính định hướng, tính chiến đấu của tờ báo đã mang lại những kết quả tích cực và nổi bật. Với báo in, bên cạnh việc nâng cao chất lượng tin bài, có nhiều bài viết chuyên sâu, dài kỳ thì từ 1/1/2023 báo đã tăng lên 3 số/tuần cùng với việc thay đổi hình thức, thiết kế để mang đến cho bạn đọc thông tin nhanh, hấp dẫn hơn.

Báo Công Thương cũng là tờ báo bộ có nhiều ấn phẩm nhất, có thể kể đến như: Vietnam Economic News; Khuyến công, Công nghiệp hỗ trợ, Báo cáo xuất nhập khẩu thường niên, Tổng quan Xúc tiến thương mại…

Nỗ lực đi đầu trong chuyển đổi số

Trải qua 80 năm, Báo Công Thương không ngừng lớn mạnh, từ một ấn phẩm khiêm tốn nay đã trở thành cơ quan báo chí đa loại hình, đa nền tảng, với báo in, báo điện tử, truyền thông số, phục vụ hàng triệu độc giả trong và ngoài nước. Báo đã thực sự là diễn đàn tin cậy của ngành Công Thương, là nhịp cầu đưa chính sách của Đảng, Nhà nước, Bộ Công Thương đến với cộng đồng doanh nghiệp và người dân; đồng thời phản ánh kịp thời hơi thở cuộc sống, tâm tư nguyện vọng của cơ sở đến với lãnh đạo.

Tổng Biên tập Báo Công Thương Nguyễn Văn Minh và các phóng viên, biên tập viên tại Trường dạy làm báo Huỳnh Thúc Kháng (Thái Nguyên)

Đặc biệt, thời gian gần đây, nỗ lực đổi mới toàn diện về cả nội dung lẫn hình thức truyền thông của báo đã góp phần khẳng định vị thế, thương hiệu của Báo Công Thương trong xu thế chuyển đổi số, truyền thông đa phương tiện.

Báo Công Thương điện tử từ chỗ chỉ xếp hạng vị trí 626 thì đến tháng 12/2023, báo vươn lên vị trí top 54, và hiện nay, là vị trí số 24 trong số các báo chí, trang tin điện tử có số lượng người xem cao nhất tại Việt Nam.

Hiện Báo Công Thương đã và đang thiết lập và xây dựng hàng loạt các kênh Youtube, Tiktok và Fanpage mới với mục tiêu xây dựng một hệ sinh thái số mạnh mẽ, đứng trong top đầu của các báo bộ, ngành, góp phần lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa hình ảnh, vị thế của đất nước, con người của Việt Nam nói chung và ngành Công Thương nói riêng trong tiến trình hội nhập kinh tế, quốc tế.

Bên cạnh đó, Báo đã tổ chức các sự kiện, tọa đàm, hội thảo mang tính truyền thông chính sách gắn với các chủ đề nóng, thiết thực, góp phần quan trọng định hướng thông tin dư luận, tạo sự đồng thuận của người dân với các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước.

Chuyển đổi số của Báo Công Thương không chỉ nằm ở số lượng sản phẩm hay lượt truy cập. Điều quan trọng hơn là sự chuyển đổi về tư duy làm báo - từ cơ học sang kỹ thuật số, từ phản ánh sang dự báo, từ phục vụ độc giả sang tương tác với cộng đồng. Mô hình Newsroom số của Báo Công Thương thực sự là sự kiến tạo dựa trên đặc thù ngành, tiềm lực con người, và nhu cầu thông tin trong thời đại mới.