An Giang: Văn hóa và con người là nền tảng tinh thần, động lực và mục tiêu cao nhất của sự phát triển

Bà Nguyễn Thị Hồng Loan, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy An Giang, phát biểu

Hội thảo không chỉ là diễn đàn khoa học có ý nghĩa lý luận và thực tiễn sâu sắc, mà còn thể hiện quyết tâm chính trị của tỉnh trong việc đặt văn hóa và con người vào vị trí trung tâm của mọi chiến lược phát triển.

Phát biểu tại Hội thảo, bà Nguyễn Thị Hồng Loan, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy An Giang, nêu rõ: sau khi thực hiện chủ trương hợp nhất đơn vị hành chính cấp tỉnh, An Giang bước vào giai đoạn phát triển mới với không gian phát triển rộng mở hơn, nguồn lực phong phú và đa dạng hơn. Tuy nhiên, đi cùng với thời cơ là không ít thách thức đặt ra trong công tác quản lý, phát triển kinh tế – xã hội, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa, cũng như xây dựng con người đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.

Trong bối cảnh đó, việc nghiên cứu, nhận diện, xây dựng và phát huy hệ giá trị văn hóa, con người An Giang không chỉ mang ý nghĩa trước mắt, mà còn có giá trị chiến lược, lâu dài. Đây là cơ sở quan trọng để định hình bản sắc, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong toàn hệ thống chính trị và toàn xã hội, góp phần thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững.

Một trong những điểm nổi bật của Hội thảo là đã làm rõ cơ sở lý luận về vai trò, vị trí và tầm quan trọng đặc biệt của văn hóa và con người trong chiến lược phát triển bền vững. Các tham luận khẳng định nhất quán quan điểm của Đảng: văn hóa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực và nguồn lực nội sinh của phát triển; con người là chủ thể, trung tâm và mục tiêu cao nhất của sự phát triển.

Từ góc độ lý luận, nhiều bài viết đã phân tích sâu sắc khái niệm hệ giá trị văn hóa và hệ giá trị con người, chỉ rõ mối quan hệ biện chứng giữa văn hóa – con người – phát triển kinh tế – xã hội. Văn hóa không đứng ngoài, không đứng sau sự phát triển, mà thẩm thấu vào mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, định hướng hành vi, lối sống, phương thức sản xuất và tiêu dùng; con người vừa là sản phẩm của văn hóa, vừa là chủ thể sáng tạo và lan tỏa văn hóa.

Đặc biệt, các tham luận đã luận giải những yêu cầu mới đặt ra đối với việc xây dựng hệ giá trị văn hóa, con người An Giang trong bối cảnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số và hội nhập quốc tế sâu rộng. Một số bài viết tiếp cận vấn đề từ nền tảng triết học Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, qua đó khẳng định tính khoa học, cách mạng và nhân văn của quan điểm phát triển con người toàn diện – con người vừa có đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ, vừa có khát vọng cống hiến cho cộng đồng và xã hội.

Một đóng góp quan trọng của Hội thảo là bước đầu nhận diện những giá trị cốt lõi của con người An Giang trong dòng chảy văn hóa Nam Bộ và bản sắc văn hóa dân tộc Việt Nam. Nhiều tham luận thống nhất cho rằng, con người An Giang mang đậm những giá trị truyền thống tốt đẹp, như: tinh thần đoàn kết, nghĩa tình, hào hiệp, cần cù, sáng tạo, trọng nghĩa – trọng tình. Đây là kết quả của quá trình khai phá, chung sống hài hòa với thiên nhiên, đoàn kết giữa các cộng đồng dân tộc, tôn giáo trên địa bàn tỉnh.

Tuy nhiên, trong bối cảnh mới, bên cạnh việc bảo tồn và phát huy những giá trị truyền thống, An Giang cần chú trọng bổ sung, bồi đắp những giá trị mới, phù hợp với yêu cầu phát triển hiện đại, như: kỷ cương, trách nhiệm, năng lực số, tư duy đổi mới, khát vọng vươn lên và cống hiến. Đây là những giá trị có ý nghĩa quyết định đối với việc hình thành nguồn nhân lực chất lượng cao, xây dựng xã hội kỷ cương, sáng tạo và phát triển bền vững.

Ở nhóm vấn đề thực tiễn, các tham luận đã phản ánh khá toàn diện bức tranh xây dựng và phát huy hệ giá trị văn hóa, con người An Giang trong những năm qua. Nhiều kết quả quan trọng đã được ghi nhận, đặc biệt trong công tác bảo tồn và phát huy di sản văn hóa; xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh ở cơ sở; phát triển du lịch gắn với văn hóa bản địa; xây dựng con người An Giang theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.

Văn hóa không chỉ được nhìn nhận ở khía cạnh di sản, lễ hội, mà còn được thể hiện sinh động trong đời sống thường nhật, trong phong trào xây dựng đời sống văn hóa, trong gia đình, nhà trường, cơ quan, cộng đồng. Việc phát triển du lịch văn hóa, du lịch tâm linh, du lịch sinh thái gắn với bản sắc địa phương đã góp phần vừa bảo tồn văn hóa, vừa tạo sinh kế, thúc đẩy phát triển kinh tế.

Nghệ nhân ưu tú Danh Bê trang trí đạo cụ

Tuy nhiên, các tham luận cũng thẳng thắn chỉ ra những hạn chế, khó khăn, thách thức. Đó là sự chưa đồng đều trong thụ hưởng và phát huy giá trị văn hóa giữa các vùng, các nhóm xã hội; tác động tiêu cực của mặt trái kinh tế thị trường, mạng xã hội và toàn cầu hóa; những hạn chế về nguồn lực, cơ chế, chính sách và năng lực tổ chức thực hiện ở một số địa phương, đơn vị.

Đáng chú ý, nhiều bài viết đã phân tích tác động hai mặt của chuyển đổi số, cải cách hành chính, phát triển kinh tế số, công nghiệp văn hóa đối với việc hình thành và lan tỏa hệ giá trị văn hóa, con người An Giang. Đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội để văn hóa An Giang được lan tỏa rộng hơn, sâu hơn nếu có định hướng đúng đắn.

Ở nhóm vấn đề giải pháp, Hội thảo đã đề xuất nhiều kiến nghị có tính hệ thống, khả thi và sát thực tiễn. Các giải pháp tập trung vào việc nâng cao vai trò lãnh đạo của cấp ủy Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước; hoàn thiện cơ chế, chính sách về văn hóa; gắn xây dựng hệ giá trị văn hóa, con người với phát triển kinh tế, du lịch, giáo dục – đào tạo nguồn nhân lực và chuyển đổi số.

Nhiều mô hình, cách làm hay được giới thiệu, như: phát huy vai trò của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị – xã hội; lan tỏa giá trị văn hóa thông qua giáo dục, truyền thông đa phương tiện; xây dựng văn hóa trường Đảng; phát triển văn hóa đọc, văn hóa số; xây dựng văn hóa nêu gương trong đội ngũ cán bộ, đảng viên. Những mô hình này khẳng định rằng, văn hóa và con người không phải là lĩnh vực riêng lẻ, mà phải được đặt ở vị trí trung tâm trong mọi chiến lược, chương trình phát triển của tỉnh.

Có thể khẳng định, Hội thảo khoa học cấp tỉnh đã đạt được mục tiêu đề ra, bảo đảm tính Đảng, tính khoa học và tính thực tiễn. Các tham luận và ý kiến thảo luận đã góp phần làm sâu sắc hơn nhận thức về vai trò của văn hóa, con người; củng cố sự thống nhất về tư tưởng và hành động trong xây dựng, phát huy hệ giá trị văn hóa, con người An Giang.

Thành công của Hội thảo thể hiện ở việc huy động được trí tuệ tập thể của đội ngũ các nhà khoa học, nhà quản lý, cán bộ thực tiễn; tạo diễn đàn trao đổi học thuật nghiêm túc, trách nhiệm; cung cấp nhiều luận cứ khoa học có giá trị cho công tác tham mưu, hoạch định chủ trương, chính sách phát triển văn hóa, con người của tỉnh trong thời gian tới.

Từ kết quả Hội thảo, bà Nguyễn Thị Hồng Loan, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy An Giang, nhấn mạnh, trong thời gian tới, An Giang cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện khung hệ giá trị văn hóa, con người An Giang sau hợp nhất theo hướng khoa học, hệ thống và khả thi; thể chế hóa nội dung xây dựng và phát huy hệ giá trị văn hóa, con người trong các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh.

Đồng thời, cần tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng nhằm lan tỏa sâu rộng hệ giá trị văn hóa, con người An Giang; đẩy mạnh nghiên cứu khoa học, tổng kết thực tiễn và tổ chức các diễn đàn khoa học chuyên sâu; ban hành các chủ trương, văn bản chỉ đạo cấp tỉnh về xây dựng và phát huy hệ giá trị văn hóa, con người; gắn nội dung này với công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

Trong kỷ nguyên mới, khi yêu cầu phát triển nhanh, bền vững và hội nhập ngày càng cao, văn hóa và con người An Giang chính là nền tảng tinh thần, là động lực và mục tiêu cao nhất của sự phát triển. Việc xây dựng và phát huy hệ giá trị văn hóa, con người không chỉ là nhiệm vụ của riêng ngành văn hóa, mà là trách nhiệm chung của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Với quyết tâm chính trị cao, cách làm bài bản và sự đồng thuận xã hội, An Giang hoàn toàn có cơ sở để phát triển bền vững trên nền tảng văn hóa giàu bản sắc và con người giàu khát vọng cống hiến.

Trương Anh Sáng