Ẩn số trong bữa ăn nội trú ở Mường Nhé: Khi niềm tin thay thế cơ chế giám sát?

Bữa ăn trưa ngày 23/9 của học sinh Trường PTDTNT THPT Mường Nhé.

Hợp đồng gà sống, nhận hàng… gà thịt đông lạnh

Ngày 23/9, Báo Giáo dục và Thời đại có mặt tại Trường PTDTNT THPT Mường Nhé (Điện Biên). Lúc này, vài nhân viên phục vụ đang tất bật chuẩn bị bữa ăn trưa cho học sinh. Ngôi trường này hiện có gần 470 học sinh là con em các dân tộc: Mông, Hà Nhì, Thái, Si La... theo học.

Ông Phạm Văn Hạ - Hiệu trưởng nhà trường cho biết, theo hợp đồng, Trường PTDTNT THPT Mường Nhé (Điện Biên) sẽ tiếp nhận gà sống (cân hơi) từ nhà cung ứng. Thế nhưng, chứng kiến thực tế tại bếp ăn, sản phẩm được giao lại là gà đông lạnh, đóng túi, đã bị cắt bỏ cổ, cánh, chân và toàn bộ nội tạng.

Dù hợp đồng mua bán là gà sống nguyên con, nhưng khi trường tiếp nhận lại là gà đông lạnh đã mất đi một số bộ phận.

Hiệu trưởng Trường PTDTNT THPT Mường Nhé thừa nhận sự khác biệt này và cho biết giữa hai bên (nhà trường và nhà cung ứng) có “thỏa thuận”: Coi phần cổ, cánh, chân bị bỏ đi như chi phí giết mổ. Ông Hạ cũng khẳng định đã có công thức quy đổi cân nặng trước và sau khi mổ.

Với hình thức này, nhà cung ứng chỉ việc thông báo trọng lượng mỗi khi xuất, mổ gà, tự khắc cắt bỏ chân, cổ, cánh rồi chuyển đi 200km từ Điện Biên vào Mường Nhé cho trường. Câu chuyện này được lãnh đạo Trường PTDTNT THPT Mường Nhé thừa nhận đã thực hiện từ lâu chứ không riêng gì lần này.

Nhân viên Trường PTDTNT THPT Mường Nhé chế biến thực phẩm cho bữa ăn của học sinh.

Một nhà cung ứng thực phẩm lâu năm khi được hỏi về vấn đề này đã cho rằng: Đây là vấn đề đạo đức trong quản lý và kinh doanh. Nếu nhà trường yêu cầu mua gà sống và đề nghị nhà cung ứng hỗ trợ giết mổ tại chỗ, việc đó hoàn toàn có thể thực hiện bình thường sau khi cân đo, giao nhận gà. Việc dùng gà mổ sẵn, đóng đá luôn tiềm ẩn rủi ro: Nếu nhà cung ứng thiếu đạo đức, vì lợi nhuận, họ có thể trà trộn sản phẩm kém chất lượng, rất khó để phát hiện.

Nhân viên nhà bếp chia thức ăn cho học sinh.

Gạo đội giá...

Trong thực đơn, hàng ngày Trường PTDTNT THPT Mường Nhé cho học sinh ăn cơm được nấu bằng loại gạo IR64- bà Lê Phương Thơm – kế toán nhà trường khẳng định thông tin này. Theo bà Thơm, lô gạo hơn 4 tấn được trường nhập về để tổ chức nấu ăn cho học sinh từ ngày 22/8.

Tại thời điểm Báo GD&TĐ có mặt, kho dự trữ của nhà trường còn khoảng hơn 1 tấn gạo nói trên. Bốc ngẫu nhiên một nắm gạo từ bao đang dùng, bằng mắt thường có thể nhận thấy hạt gạo không đều màu, lẫn nhiều hạt vàng kiểu “răng chuột”, thậm chí có biểu hiện của mùi ẩm mốc.

Hiệu trưởng nhà trường khẳng định sẽ kiểm tra lại gạo ăn của học sinh và trả lại nhà cung ứng nếu không đảm bảo chất lượng...

Một chủ đại lý gạo tại TP. Điện Biên Phủ, sau khi xem hình ảnh, nhận định đây là loại gạo có màu bất thường, thường chỉ được nhập từ các đại lý dưới đồng bằng với giá xuất bán rẻ hơn vài nghìn đồng/1kg so với giá 17 nghìn đồng/1 kg mà Trường PTDTNT THPT Mường Nhé sử dụng.

Liên quan đến nghi vấn gạo có mùi lạ, bên phía nhà trường cho biết, có thể nguyên nhân xuất phát từ khâu bảo quản. Nhà trường sẽ xem xét và trả lại nhà cung ứng nếu không đảm bảo chất lượng.

“Chúng tôi sẽ trả lại. Vì trước đây cũng nhiều lần phải trả lại gạo rồi”, Hiệu trưởng Trường PTDTNT THPT Mường Nhé nói.

Học sinh Trường PTDTNT THPT Mường Nhé ăn cơm đựng trong cặp lồng nhiều năm qua.

Theo lãnh đạo Trường PTDTNT THPT Mường Nhé, trường có ký kết hợp đồng mua bán thực phẩm với nhiều nhà cung ứng khác nhau. Khi được hỏi về phương thức lựa chọn các nhà cung ứng, cách tạo ra giá cả cạnh tranh và việc tổ chức mời thầu, Hiệu trưởng Trường PTDTNT THPT Mường Nhé khẳng định, nhà trường vẫn chưa từng triển khai mời thầu. Lâu nay, việc lựa chọn đơn vị cung ứng là “tiếp nối quan hệ từ hiệu trưởng trước” vì… “cảm thấy yên tâm”, nhưng tới đây sẽ phải tính toán lại.

Từ dấu hiệu gạo giá cao, gà không đúng hợp đồng... câu hỏi đặt ra: Ai là người giám sát và chịu trách nhiệm cuối cùng?

Theo Điều lệ trường THPT, Hiệu trưởng là người chịu trách nhiệm toàn diện: Tổ chức bữa ăn, ký xác nhận nhập – xuất kho, minh bạch tài chính và giải trình trước cấp trên... Nếu tất cả chỉ dựa vào “niềm tin” và “thỏa thuận”, thì học sinh, những người thụ hưởng bữa ăn sẽ phải gánh rủi ro lớn nhất.

Bữa ăn của học sinh vùng cao không thể đánh đổi bằng sự “yên tâm” chủ quan từ phía người quản lý.

PV