Anh muốn tiếp tục thúc đẩy hợp tác toàn diện với Việt Nam

Ngài Iain Frew, Đại sứ Anh tại Việt Nam

Thưa ông, trong thời gian gần đây, quan hệ hợp tác giữa Việt Nam và Liên hiệp Vương quốc Anh và Bắc Ireland đã có nhiều bước tiến. Theo ông, đâu là những dấu mốc nổi bật, đặc biệt trong các lĩnh vực tài chính và giáo dục?

Năm nay, chúng ta kỷ niệm 15 năm thiết lập Quan hệ Đối tác chiến lược giữa Anh và Việt Nam - dấu mốc cho thấy hai nước không ngừng làm sâu sắc quan hệ trên nhiều lĩnh vực.

Tôi rất ấn tượng với những tiến triển đạt được trong thương mại, giáo dục, tài chính, hợp tác an ninh và khí hậu. Trong vòng một thập kỷ qua, kim ngạch thương mại hai chiều gần như tăng gấp ba, hiện đạt hơn 9 tỷ bảng Anh mỗi năm, thể hiện cam kết đầu tư thực chất từ cả hai phía.

Hiện hai nước đã có hiệp định thương mại tự do. Với sự ủng hộ của Việt Nam, Anh đã gia nhập Hiệp định Đối tác toàn diện và tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP). Đây là nền tảng giúp doanh nghiệp và người dân hai bên hưởng lợi từ thương mại gia tăng. Đây là bước phát triển mang tính nền tảng và chúng tôi muốn tiếp tục thúc đẩy hơn nữa trong thời gian tới.

Trong lĩnh vực giáo dục, tôi vui mừng khi thấy hơn 75.000 sinh viên Việt Nam đã học tập tại Vương quốc Anh, hiện mỗi năm có khoảng 12.000 sinh viên đang theo học tại đây. Điều đáng quý là việc học tập không chỉ nhằm trau dồi kỹ năng hay ngoại ngữ, mà còn góp phần xây dựng những cây cầu kết nối giữa hai quốc gia, thông qua những người từng học, làm việc tại Anh, nay đang đóng góp cho xã hội và kinh tế Việt Nam.

Giáo dục Anh cũng đang trở thành một phần trong quá trình phát triển của Việt Nam. Quyết định của Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc đưa tiếng Anh trở thành ngôn ngữ thứ hai đang nhận được sự hỗ trợ tích cực từ các tổ chức Anh. Song song đó là sự mở rộng của các chương trình đào tạo liên kết, như của Đại học London và nhiều trường danh tiếng khác, giúp người học Việt Nam tiếp cận giáo dục Anh ngay trong nước.

Còn về hợp tác phát triển bền vững, quốc phòng và an ninh thì sao, thưa ông?

Một số lĩnh vực khác trong quan hệ song phương cũng phát triển rất mạnh, đặc biệt là hợp tác về khí hậu và chuyển đổi xanh. Tại Hội nghị COP26 ở Glasgow năm 2021, Chính phủ Việt Nam đã đưa ra cam kết lịch sử, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 - một mục tiêu rất tham vọng, cũng là mục tiêu mà Anh đang hướng tới.

Hai nước chúng ta đang hợp tác chặt chẽ để biến cam kết này thành hiện thực thông qua Quan hệ Đối tác chuyển dịch năng lượng công bằng (JETP) và các doanh nghiệp năng lượng của Anh.

Tuần này, phái đoàn năng lượng Anh đang có mặt tại Việt Nam để hỗ trợ phát triển ngành điện gió ngoài khơi - lĩnh vực mà Anh có nhiều kinh nghiệm thực tiễn. Tôi tin rằng, hợp tác trong chuyển đổi xanh sẽ mang lại những thay đổi căn bản cho ngành năng lượng của Việt Nam.

Cuối cùng, tôi muốn nhắc đến hợp tác quốc phòng và an ninh. Trong thập kỷ qua, Anh tự hào được đồng hành cùng Việt Nam trên con đường hội nhập quốc tế như trong các hoạt động gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.

Chúng tôi đã hỗ trợ Việt Nam thông qua các chương trình đào tạo và hợp tác quân sự, đồng thời chia sẻ kinh nghiệm trong quá trình hiện đại hóa và đa dạng hóa ngành công nghiệp quốc phòng. Hai mươi năm trước, đây là lĩnh vực mà hai nước chưa có cơ hội hợp tác, nhưng nay đã trở thành một mảng hợp tác rất năng động, góp phần đảm bảo an ninh khu vực và toàn cầu.

Nhân dịp Tổng Bí thư Tô Lâm thăm chính thức Vương quốc Anh, ông đánh giá thế nào về chuyến thăm này và kỳ vọng của ông là gì?

Đây là chuyến thăm có ý nghĩa rất quan trọng, đánh dấu bước phát triển mới trong quan hệ giữa hai nước lên một tầm cao hơn. Đây cũng là chuyến thăm đầu tiên của Tổng Bí thư Việt Nam tới Anh sau 13 năm - một sự kiện mang tính lịch sử.

Tôi cho rằng, điểm nổi bật của chuyến thăm là đối thoại chính trị cấp cao giữa các nhà lãnh đạo hai nước, thể hiện niềm tin và lợi ích chung của Anh và Việt Nam.

Trong bối cảnh thế giới nhiều bất ổn, việc duy trì lòng tin và đối thoại ở cấp cao nhất sẽ giúp hai nước cùng thúc đẩy lợi ích chung, từ tự do thương mại, an ninh toàn cầu, đến ứng phó với các thách thức quốc tế.

Chuyến thăm này sẽ củng cố và thể hiện rõ cách thức hợp tác thực chất giữa hai bên. Cụ thể, chúng ta sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác kinh tế, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ, trí tuệ nhân tạo, bán dẫn và các công nghệ mới nổi - những yếu tố then chốt cho giai đoạn phát triển tiếp theo của Việt Nam.

Việt Nam cũng đang hướng tới xây dựng Trung tâm Tài chính quốc tế tại TP.HCM và Đà Nẵng, chúng tôi đang hợp tác chặt chẽ để chia sẻ kinh nghiệm, hỗ trợ phát triển lĩnh vực này. Khi ngành tài chính phát triển, không chỉ phục vụ người tiêu dùng, mà còn tạo nguồn vốn cho phát triển bền vững của toàn nền kinh tế.

Giáo dục và đào tạo kỹ năng tiếp tục là trọng tâm trong các thỏa thuận mới. Chúng tôi muốn đảm bảo rằng, thế hệ trẻ Việt Nam sẽ được trang bị đầy đủ kỹ năng cần thiết cho nền kinh tế tương lai, đồng thời duy trì các cầu nối nhân lực giữa hai nước.

Hợp tác năng lượng và chuyển đổi xanh cũng sẽ được đẩy nhanh sau chuyến thăm này. Tôi tin rằng, các cuộc thảo luận tại London sẽ cụ thể hóa tham vọng thành các chương trình hợp tác thực tế, mang lại lợi ích cho cả hai quốc gia.

Cuối cùng, trong bối cảnh toàn cầu đầy biến động, Anh và Việt Nam có nhiều lợi ích chung, từ bảo vệ hệ thống quốc tế dựa trên luật lệ, đảm bảo thương mại tự do, đến chuỗi cung ứng an toàn và ổn định. Chúng ta cần hợp tác chặt chẽ để củng cố những điều này. Chuyến thăm của Tổng Bí thư Tô Lâm sẽ định hướng cho hai nước hợp tác sâu rộng hơn trong tương lai.

Ông vừa nhắc tới một giai đoạn phát triển mới trong quan hệ hai nước. Trước khi hướng tới tương lai, ông có thể chia sẻ đánh giá của mình về những thành tựu kinh tế nổi bật của Việt Nam trong thời gian qua?

Tôi rất vui khi được nói về điều này, bởi vì câu chuyện phát triển của Việt Nam thực sự là một trong những điều ấn tượng nhất trên toàn cầu.

Nếu nhìn lại 3 thập kỷ qua, Việt Nam đã chuyển mình mạnh mẽ, từ một quốc gia thu nhập thấp, trở thành nước thu nhập trung bình, đưa hàng triệu người thoát nghèo. Thành tựu đó là kết quả của nỗ lực bền bỉ và sự đầu tư lâu dài của người dân và Chính phủ Việt Nam.

Hiện nay, Việt Nam có vị thế rất vững chắc - dân số trẻ, được giáo dục tốt, vị trí địa chiến lược thuận lợi, ngành sản xuất phát triển, hội nhập sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu và mạng lưới các hiệp định thương mại tự do rộng khắp. Đây là những nền tảng quan trọng cho giai đoạn phát triển tiếp theo.

Tuy nhiên, Việt Nam cũng đối mặt với nhiều thách thức: làm thế nào để vươn lên trong chuỗi giá trị, thu hút đầu tư vào các ngành công nghệ cao và đảm bảo lực lượng lao động có kỹ năng phù hợp. Tôi thấy những định hướng gần đây của Việt Nam rất đáng khích lệ, chẳng hạn, Nghị quyết 57-NQ/TW nhấn mạnh đổi mới sáng tạo là trung tâm của phát triển kinh tế, Nghị quyết 68-NQ/TW xác định khu vực tư nhân là động lực chính của nền kinh tế. Đây là những bước đi rất đúng hướng để Việt Nam đạt mục tiêu trở thành nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Một yếu tố không thể thiếu là hợp tác quốc tế. Tôi rất vui khi thấy Việt Nam coi trọng hội nhập quốc tế và các quan hệ đối tác như một phần cốt lõi trong chiến lược phát triển. Tôi tin rằng, với những đối tác như Anh, Việt Nam hoàn toàn có khả năng tiếp tục thành công trong giai đoạn phát triển mới này.

Thanh Tùng