Ankara phát triển hệ thống phòng không nội địa thay thế S-400 'không đạt yêu cầu'

Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan mới đây cho biết, hệ thống phòng không S-400 được mua từ Nga vào năm 2017 không thể đáp ứng đầy đủ yêu cầu trong chiến tranh hiện đại.

Ông Erdogan nhấn mạnh thực tế chiến trường trong cuộc giao tranh giữa Israel và Iran đã chứng minh rõ ràng những điểm yếu của hệ thống phòng không tầm xa do Nga sản xuất.

"Giới chức quân sự của chúng ta đã chứng kiến thực tế năng lực của S-400 trong thời gian gần đây, do vậy chúng ta cần tạo ra một mạng lưới phòng không nhiều cấp", Tổng thống Erdogan nói rõ.

Ankara hiện đang triển khai Dự án Steel Dome, đây là mạng lưới kết hợp nhiều hệ thống phòng không với độ cao và cự ly tác chiến khác nhau, đi kèm mạng lưới cảm biến và tác chiến điện tử. Mặc dù vậy theo Tổng thống Erdogan, tiến độ thực hiện đang bị chậm trễ.

Nhà lãnh đạo lưu ý tầm quan trọng của việc phát triển các hệ thống phòng không nội địa như Siper, Korkut, Hisar và Sungur, đã giúp Thổ Nhĩ Kỳ xây dựng được nền công nghiệp quốc phòng hùng mạnh và không phụ thuộc vào nhà cung cấp bên ngoài.

Tổng thống Erdogan nhấn mạnh: “Nếu chúng ta chỉ ngồi yên và trông chờ vào việc mua hàng từ những nhà cung cấp nước ngoài, Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không thể có những hệ thống nội địa tiên tiến như vậy”.

Để thay thế S-400, Thổ Nhĩ Kỳ đã lên kế hoạch tạo ra một hệ thống phòng không nhiều lớp, có khả năng chống lại nhiều mối đe dọa như máy bay không người lái, tên lửa hành trình và tiêm kích.

Cần nhắc lại vào năm 2017, Thổ Nhĩ Kỳ đã mua 4 hệ thống S-400 từ Nga với giá 2,5 tỷ USD, khiến Mỹ phản ứng gay gắt và yêu cầu Ankara từ bỏ để chuyển sang dùng Patriot, đi kèm lời đe dọa trừng phạt và loại đối tác khỏi chương trình tiêm kích F-35.

Bất chấp sức ép từ Mỹ, Ankara từ chối tuân thủ dẫn đến kết quả Washington quyết định loại Thổ Nhĩ Kỳ khỏi chuỗi cung ứng linh kiện cho tiêm kích F-35 và áp dụng gói biện pháp trừng phạt theo Đạo luật CAATSA.

Tới tháng 9/2021, Tổng thống Erdogan tuyên bố ý định mua hệ thống S-400 tiếp theo bất chấp áp lực từ phương Tây. Sau đó các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ nói thêm họ sẵn sàng xem xét mua sản phẩm thay thế từ các quốc gia khác nếu sở hữu đặc điểm tương đương S-400.

Tuyên bố của ông Erdogan về những thiếu sót của S-400 đã gây ra cuộc tranh luận cả trong và ngoài Thổ Nhĩ Kỳ, nhất là so sánh với những gì Ankara phải đánh đổi để có vũ khí trên.

Ankara đã nêu nhu cầu hiện đại hóa hệ thống phòng không của mình trong hội nghị thượng đỉnh NATO tại Hà Lan vào ngày 25/6/2025 khi yêu cầu các đồng minh hợp tác chia sẻ công nghệ.

Trước yêu cầu của Ankara, Tổng thư ký NATO Mark Rutte cho biết, Liên minh sẵn sàng hỗ trợ Thổ Nhĩ Kỳ tăng cường năng lực phòng thủ, nhưng tránh bình luận về số phận tổ hợp phòng không do Nga sản xuất.

Cùng lúc đó, có thông tin cho biết, Mỹ và Đức đã đề xuất dự án xây dựng mạng lưới phòng không chung với Thổ Nhĩ Kỳ, đây được xem là một nỗ lực nhằm xóa bỏ ảnh hưởng của Nga và thúc đẩy Ankara sớm loại bỏ S-400, nhất là khi đã có tín hiệu nhượng bộ từ phía đối tác.

Việt Dũng

Theo Rerpoter