Áp lực nghẹt thở tại Pokrovsk: Nga siết 'gọng kìm', Ukraine căng mình bám trụ
Theo Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW), lực lượng Ukraine đã đạt được một số bước tiến tại mặt trận Donetsk, đặc biệt theo hướng Pokrovsk – khu vực đang trở thành điểm nóng chiến sự trong những ngày gần đây.
Các nguồn tin từ chiến trường xác nhận quân đội Ukraine ngày 18/7 đã tiến vào khu vực phía bắc làng Mykolaivka, nằm ở phía đông bắc Pokrovsk. Đây được xem là một tín hiệu tích cực trong bối cảnh Ukraine đang đối mặt với áp lực ngày càng lớn trên toàn tuyến miền Đông.
Song song đó, ISW cũng nhận định rằng lực lượng Nga có thể đã giành được một số lợi thế nhất định ở phía tây Novoekonomichne. Tuy nhiên, cho đến nay, vẫn chưa có bằng chứng hình ảnh xác thực nào được công bố để chứng minh những bước tiến này của Nga. Điều này khiến giới phân tích giữ thái độ thận trọng trước các tuyên bố từ Moscow.
Quân đội Ukraine trên chiến trường. Ảnh: Reuters
Cục diện chiến sự theo hướng Pokrovsk
Thành phố Pokrovsk cùng các khu vực lân cận tiếp tục là một trong những điểm giao tranh khốc liệt nhất tại miền Đông Ukraine. Theo nhiều báo cáo từ Bộ Tổng Tham mưu Ukraine, giao tranh tại khu vực này đã diễn ra liên tục và với cường độ cao trong nhiều ngày qua.
ISW đánh giá rằng trong những tháng tới, quân đội Nga nhiều khả năng sẽ đẩy mạnh các nỗ lực nhằm bao vây Pokrovsk, đồng thời tìm cách công kích vào sườn phòng tuyến vững chắc của lực lượng Ukraine từ phía tây vùng Donetsk. Đây là một phần trong chiến thuật "gọng kìm" mà Nga từng áp dụng ở các khu vực khác như Bakhmut hay Avdiivka.
Trong khi đó, nhiều dấu hiệu cho thấy Nga đang tìm cách xuyên thủng hệ thống phòng thủ của Ukraine tại hướng Pokrovsk – nơi các trận đánh ác liệt vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Mới đây, Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine, Thượng tướng Oleksandr Syrskyi, thông báo rằng một nhóm phá hoại và trinh sát của Nga đã tìm cách xâm nhập vào Pokrovsk. Tuy nhiên, theo tuyên bố của Nhóm Chiến thuật – Hoạt động Donetsk, các đơn vị Ukraine đã kịp thời phát hiện và đẩy lùi toàn bộ các mũi đột nhập này. Các hoạt động truy quét chống lại nhóm DRG (nhóm phá hoại và trinh sát) đang được triển khai một cách quyết liệt, và mọi nỗ lực thâm nhập của đối phương đều đã bị vô hiệu hóa.
Hồi tháng 6/2025, Tướng Syrskyi từng mô tả nơi đây là “điểm nóng nhất” trên toàn bộ tuyến mặt trận dài hơn 1.200 km. Trong cuộc họp báo cáo với Tổng thống Volodymyr Zelensky ngày 18/7, Syrskyi nhấn mạnh rằng tình hình tại Pokrovsk vẫn đang rất căng thẳng.
“Nga tiếp tục sử dụng các nhóm bộ binh quy mô nhỏ để đột nhập, nhưng chúng không có khả năng kiểm soát Pokrovsk,” ông khẳng định. “Hôm nay, một nhóm phá hoại và trinh sát của đối phương đã cố gắng thâm nhập vào thành phố, nhưng bị lực lượng phòng thủ phát hiện và tiêu diệt. Pokrovsk vẫn đứng vững.”
Tướng Syrskyi đồng thời kêu gọi bổ sung vũ khí và trang thiết bị, đặc biệt là các hệ thống tầm xa, nhằm tăng cường năng lực phòng ngự trước áp lực ngày càng gia tăng từ phía Nga.
Báo cáo này được công bố trong bối cảnh lực lượng Nga đang đe dọa cắt đứt tuyến hậu cần chiến lược từ thành phố Dobropillia đến khu vực phía bắc Pokrovsk, sau khi chiếm được một số địa bàn ở phía đông thành phố này từ mùa xuân vừa qua.
Trong những tuần gần đây, Nga đã tăng cường tấn công vào Pokrovsk như một phần trong nỗ lực mở rộng chiến dịch sang tỉnh Dnipropetrovsk lân cận. Theo báo cáo của Syrskyi hồi tháng 6/2025, Nga đã điều động khoảng 111.000 binh sĩ áp sát khu vực Pokrovsk – con số cho thấy mức độ ưu tiên chiến thuật mà Điện Kremlin dành cho mặt trận này.
Tầm quan trọng của Pokrovsk
Tính đến thời điểm hiện tại, Ukraine phần lớn vẫn ở thế phòng thủ trên toàn mặt trận miền Đông, trước sức ép ngày càng lớn từ chiến dịch mùa hè của Nga. Trong bối cảnh ấy, giới phân tích quân sự Ukraine và phương Tây cảnh báo rằng Moscow có thể đang tận dụng một “cửa sổ cơ hội” kéo dài khoảng 50 ngày – được hiểu là khoảng thời gian Tổng thống Mỹ Donald Trump để ngỏ cho Nga nhằm đạt được bước tiến thực địa trước khi bàn đến thỏa thuận ngừng bắn.
Dù tuyên bố công khai của ông Trump về chiến sự còn mơ hồ, nhiều nhà quan sát cho rằng chiến lược của ông đang tạo ra một vùng xám chiến lược, nơi Ukraine bị hạn chế tiếp cận viện trợ, còn Nga lại có thêm thời gian để áp đặt thực tế chiến trường. Trong viễn cảnh đó, Pokrovsk trở thành một mục tiêu cấp thiết: nếu giành được, Nga không chỉ phá vỡ tuyến phòng thủ then chốt mà còn tạo bàn đạp để siết chặt Kostiantynivka – một trong những mục tiêu trọng tâm của Ukraine tại Donetsk.
Nếu Pokrovsk thất thủ, hệ quả sẽ vượt xa giới tuyến Donetsk. Nó có thể kéo sập hàng phòng thủ ở toàn bộ mặt trận phía đông, mở ra một hành lang để Nga tiến sâu hơn vào Dnipropetrovsk và thậm chí áp sát các tỉnh trung tâm. Về mặt chính trị, điều này sẽ là đòn giáng thẳng vào vị thế của Ukraine trước vòng đàm phán tiếp theo.
Bên cạnh đó, việc giữ vững Pokrovsk không chỉ là mục tiêu tối quan trọng, mà còn là bài thử tâm lý đối với binh sĩ Ukraine. Sau hai năm chiến sự, với đà viện trợ phương Tây suy giảm, tâm lý bất định đang lan rộng trong một bộ phận lực lượng phòng thủ.
Trên mặt trận Pokrovsk, nơi quân Nga sử dụng chiến thuật đánh luồn sâu, phá hoại, tập kích nhỏ và dội pháo liên tục, nhiều đơn vị Ukraine buộc phải căng mình chiến đấu 24/7. Đây không phải là những trận đánh lớn giành từng km đất, mà là cuộc chiến tiêu hao kéo dài, nơi không rõ địch xuất hiện lúc nào, từ đâu, và kéo dài đến bao giờ.
