Bà bầu cảnh giác với ký sinh trùng Toxoplasma

Chính vì vậy, bà bầu cần cảnh giác với loại ký sinh trùng này.

Đây là một loại bệnh nhiễm trùng do một loại ký sinh trùng đơn bào có tên là Toxoplasma Gondii gây nên. Loại ký sinh trùng này thường được tìm thấy ở các loài động vật máu nóng như chim, động vật có vú. Trong đó, mèo là ký chủ chính vì ký sinh trùng Toxoplasma Gondii tồn tại rất nhiều trong ruột mèo và thường phát tán ra môi trường bên ngoài qua phân.

Ký sinh trùng Toxoplasma Gondii xâm nhập cơ thể người chủ yếu qua đường tiêu hóa khi ăn phải thức ăn như thịt chó, mèo nấu chưa chín kỹ và gây bệnh ở hầu hết các cơ quan, nhưng chủ yếu là não, hệ cơ (bao gồm cả cơ tim)... Hiếm khi bệnh có thể lây nhiễm do truyền máu. Nó không lây lan giữa người khác. Ký sinh trùng này chỉ được biết là sinh sản hữu tính trong họ mèo. Tuy nhiên, nó có thể lây nhiễm hầu hết các loài động vật máu nóng, kể cả con người.

Mối nguy hiểm cho thai nhi

Khi người mẹ bị nhiễm Toxoplasma Gondii, khả năng lây truyền cho bé là rất cao, chiếm đến 30%, kể cả khi mẹ không có bất kỳ triệu chứng nào. Thông thường, tỷ lệ lây nhiễm từ mẹ sang thai nhi là 15% ở 3 tháng đầu, 30% ở 3 tháng giữa và 60% ở 3 tháng cuối. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm cho bé còn tùy thuộc vào thời điểm người mẹ bị nhiễm bệnh. Đặc biệt nguy hiểm là ở giai đoạn 3 tháng đầu của thai kỳ.

Nhiễm bệnh Toxoplasmosis bẩm sinh khi còn trong bụng mẹ, trẻ sinh ra có thể có triệu chứng tổn thương các cơ quan nội tạng, não bộ và mắt như: động kinh, gan và lá lách to, vàng da và mắt, nhiễm trùng mắt...

Một số trường hợp khác, trẻ không có biểu hiện rõ rệt khi chào đời mà chỉ phát triển bệnh khi bước vào độ tuổi thiếu niên. Đó có thể là nguy cơ nghe kém, tâm thần chậm phát triển, mắt bị nhiễm trùng nghiêm trọng dẫn đến mù lòa.

Ký sinh trùng Toxoplasma khi vào cơ thể mẹ có thể truyền bệnh cho thai nhi.

Nhận biết cơ thể đã nhiễm bệnh

Tùy thuộc vào rất nhiều yếu tố, việc mẹ bầu bị nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma Gondii vẫn có thể ảnh hưởng đến thai nhi hoặc không, vì vậy không nên lo lắng thái quá. Tốt nhất là nên kiểm tra sức khỏe bằng cách xét nghiệm máu để biết chính xác.

Nếu kết quả dương tính nghĩa là đã nhiễm bệnh. Lúc này, mẹ bầu cần thông báo ngay với bác sĩ theo dõi sức khỏe của mình trong thai kỳ để được hướng dẫn cách điều trị giảm thiểu nguy cơ gây hại cho thai nhi.

Cách phòng ngừa

Việc ăn thức ăn được nấu chín kỹ là một trong những biện pháp dự phòng hữu hiệu giúp mẹ bầu ngăn ngừa nguy cơ nhiễm nhiều loại bệnh như từ vi khuẩn gây ngộ độc thực phẩm như Listeria, vi khuẩn gây tiêu chảy như Ecoli và quan trọng nhất là ký sinh trùng Toxoplasma Gondii. Bên cạnh đó, mẹ bầu cần nhớ uống nước đun sôi để không bị lây bệnh. Tuyệt đối không ăn các loại thực phẩm như hải sản, thịt lợn, thịt nai được chế biến bằng phương pháp sơ sài như tái, nhúng lẩu, tiết canh, sushi...

Bề mặt của các loại rau củ, trái cây có thể chứa ký sinh trùng Toxoplasma Gondii. Vì thế, trước khi sử dụng, đặc biệt là ăn thô, nên ngâm rau củ bằng nước muối pha loãng trong khoảng 30 phút. Sau đó, rửa lại dưới vòi nước chảy và cọ kỹ các ngóc ngách.

Trước khi ăn uống hay chế biến thức ăn, sau khi đi vệ sinh, làm vườn, chăm sóc vật nuôi là những thời điểm cơ bản cần rửa tay thật sạch để ngăn ngừa nguy cơ bị nhiễm ký sinh trùng. Tốt nhất là rửa tay bằng xà phòng có công dụng sát khuẩn, rửa kỹ lòng bàn tay, mu bàn tay, kẽ tay, cổ tay trong khoảng 30 giây. Ngoài ra, cần mang găng tay khi làm việc hay vệ sinh nhà cửa, làm vườn.

Việc vệ sinh dụng cụ nhà bếp như dao, thớt và các vật dụng khác thường xuyên, đúng cách cũng giúp chặn đứng tình trạng lây nhiễm chéo của ký sinh trùng gây bệnh. Cách đơn giản nhất là bạn dùng baking soda, giấm hoặc chanh đổ lên bề mặt thớt và các vật dụng, giữ lại khoảng 15 phút, sau đó rửa bằng nước nóng rồi tráng lại cho sạch, phơi khô trước khi cất giữ.

Hạn chế tiếp xúc với vật nuôi - đây là ký chủ chính của các loại ký sinh trùng gây hại, nên sau khi tiếp xúc với chó, mèo, chim cảnh, nên rửa tay thật sạch. Bên cạnh đó cũng cần khám sức khỏe định kỳ cho thú cưng tại các trung tâm chăm sóc thú y để đề phòng vật nuôi nhiễm bệnh. Tuyệt đối không nhận nuôi các loài vật không rõ nguồn gốc.

TS.BS. Lê Thị Thu Hà