Bài 3: Thu hồi khu đất trường học bị doanh nghiệp 'làm xiếc'

Điều này là hợp lý bởi trên Giấy chứng nhận đầu tư thay đổi lần 1 do UBND TP Hồ Chí Minh cấp cho Công ty NSSG vào ngày 24/6/2013 đã nói rõ: Thành lập doanh nghiệp để thực hiện dự án Trường QT NSSG tại khu đất 7.564m2 ở phường Thạnh Mỹ Lợi (nay là phường Cát Lái); tổng vốn đầu tư cho dự án là 300 nghìn USD.

Trước đó, Công ty NSSG đã được Bộ Kế hoạch - Đầu tư cũ cấp Giấy phép đầu tư lần đầu. Tuy nhiên, trước giá trị lớn về tài sản, những năm qua Dự án Trường QT NSSG đã bị các doanh nghiệp đưa ra “làm xiếc” nhằm kiếm lợi ích từ giá trị khu đất giáo dục này.

Học sinh theo học tại Trường Quốc tế Ngôi sao Sài Gòn trước khi bị cưỡng chế, buộc chuyển trường.

Giấy chứng nhận đầu tư cũng ghi rõ nhà đầu tư là Công ty Kamadhenu Venures PTE LTD có trụ sở tại Singgapore, ông Arunachalam Nandaa Kumar, quốc tịch Ấn Độ làm đại diện ủy quyền. Khu đất xây dựng trường quốc tế trên được Công ty CP mía đường Bình Định (Bisuco) - cũng do ông Arunachalam Nandaa Kumar làm đại diện pháp luật - nhận chuyển nhượng từ chủ đầu tư Dự án khu dân cư số 5 là Công ty CP Đầu tư Thủ Thiêm (nay đổi thành Công ty CP Thủ Thiêm Group). Giá chuyển nhượng lên đến hơn 74,2 tỷ đồng vào này 9/5/2012, trong đó riêng giá trị khu đất là 56,7 tỷ đồng. Thời hạn sử dụng khu đất đầu tư dự án trường học quốc tế này kết thúc vào năm 2058.

Như vậy, trên thực tế Bisuco đã đưa khu đất vào góp vốn với một đối tác nước ngoài khác để triển khai dự án đầu tư xây dựng trường quốc tế và đưa dự án trường học này vào hoạt động trong nhiều năm. Khu đất và trường học này đã được UBND thành phố xác lập quyền quản lý, sử dụng cho pháp nhân khác là Công ty NSSG và dự án còn cả phần vốn góp của đối tác Singapore.

Nhưng trên “sổ hồng” khu đất lại thể hiện, ngay từ tháng 12/2013, Bisuco đã đem khu đất đi thế chấp tại ACB để trả nợ cho khoản vay của Công ty CP NIVL đang nợ tại ngân hàng này. Năm 2016, khu đất trường học và tài sản trên đất của Công ty NSSG tiếp tục được thế chấp cho Công ty TNHH MTV Cho thuê tài chính ACB sau đó được chuyển nhượng cho Công ty TNHH Quản lý nợ và Khai thác tài sản thuộc ACB với giá 169 tỷ đồng. Thời điểm này riêng giá trị khu đất đã tăng lên mức 112 tỷ đồng.

Dự án khu dân cư số 5 Thạnh Mỹ Lợi với diện tích hơn 31,4ha, gồm 7.564m2 đất giáo dục trên được UBND TP Hồ Chí Minh giao cho Công ty CP Thủ Thiêm Group vào tháng 5/2008.

Theo thông tin được Cục Thuế TP Hồ Chí Minh (nay là Thuế TP Hồ Chí Minh) xác nhận vào tháng 2 vừa qua, thì mới chỉ có phần diện tích đất ở rộng hơn 57,5 ha trong tổng diện tích 105ha của 5 dự án khu dân cư Thạnh Mỹ Lợi được đánh số từ 1 đến 5 mới được chủ đầu tư trước đó là Công ty Quản lý nhà quận 2 nộp tiền sử dụng đất ở với số tiền 22,4 tỷ đồng. Khi được thành phố giao Dự án khu dân cư số 5, Công ty CP Thủ Thiêm Group chỉ phải nộp số tiền sử dụng đất ở còn lại hơn 7,5 tỷ đồng.

Như vậy chỉ sau 5 năm được giao đất làm Dự án khu dân cư số 5 Thạnh Mỹ Lợi, riêng việc chuyển nhượng phần diện tích đất giáo dục 7.564m2 trên Công ty CP Thủ Thiêm Group đã thu về hơn 56 tỷ đồng.

Mặc dù khu đất giáo dục này đã được UBND thành phố xác nhận đưa vào đầu tư Dự án Trường QT NSSG và được đem đi thế chấp, chuyển nhượng, sang tên trên “sổ hồng” nhiều lần như vậy, nhưng Thuế TP Hồ Chí Minh khẳng định cơ quan thuế chưa nhận được hợp đồng chuyển nhượng giữa Công ty CP Thủ Thiêm và Bisuco. Đồng thời cơ quan thuế cũng chưa nhận được phiếu chuyển thông tin địa chính về đất đai liên quan đến Công ty NSSG nên chưa có thông tin về nghĩa vụ đất đai đối với công ty này.

Pháp lý và thực tế sử dụng khu đất thể hiện rõ như vậy, nhưng phản hồi thông tin xung quanh vụ việc trên, ông Bùi Tấn Tài, Phó Tổng Giám đốc ACB cho rằng ngân hàng đã nhận thế chấp theo đúng quy định pháp luật (?!).

Về việc Bisuco sử dụng khu đất trên để góp vốn thành lập Công ty NSSG, theo ông Tài việc này là không có căn cứ bởi theo quy định, việc góp vốn bằng quyền sử dụng đất phải được đăng ký tại cơ quan quản lý thì mới phát sinh hiệu lực và phải được cấp nhật trên “sổ hồng”.

Thế nhưng ít nhất trước khi nhận thế chấp tài sản để cho vay, phía ngân hàng phải xuống thẩm định, kiểm tra thực tế khu đất xem pháp nhân nào đang quản lý, sử dụng, lý do vì sao được sử dụng và trên hệ thống công chứng tài sản này đang đứng tên doanh nghiệp nào…

Về thực hiện nghĩa vụ tài chính của các chủ sử dụng đất, ông Tài cho rằng theo quy định, nếu người sử dụng đất còn nợ nghĩa vụ tài chính, thì trên “sổ hồng” cơ quan đăng ký đất đai sẽ ghi số tiền người sử dụng đất còn nợ.

Cũng theo ông Tài, để Bisuco có thể được cập nhật chuyển nhượng khu đất giáo dục này từ chủ đầu tư dự án là Công ty CP Thủ Thiêm Group, các bên đã phải hoàn thành các nghĩa vụ tài chính liên quan. Trong khi đó lý do vì sao giao dịch chuyển nhượng này không được chuyển đến cơ quan thuế thành phố thì phía ngân hàng không cần biết.

Đặc biệt, trên hợp đồng chuyển nhượng giữa Công ty CP Thủ Thiêm Group và Bisuco, chủ đầu tư dự án đã “gài” thêm điều khoản là ngoài tiền thuế, phí chuyển nhượng, Bisuco phải thực hiện nộp các khoản thuế và nghĩa vụ tài chính khác (nếu có) liên quan đến việc sở hữu, chuyển nhượng tài sản theo quy định sau khi hai bên bàn giao tài sản chuyển nhượng.

Sau khi được giao đất, cấp phép thành lập trường quốc tế, giá trị khu đất giáo dục trên không ngừng tăng lên. Từ đây loạt câu hỏi được đặt ra là ngân sách thành phố thu được bao nhiêu? Từ khu đất này về tay tư nhân hưởng lợi, tạo thành “ổ” tranh chấp quyền lợi gây bất ổn xã hội kéo dài hiện vẫn chưa chấm dứt.

Mặt khác, từ khi bị cưỡng chế đến nay đã gần 1 năm, trường quốc tế này đã đóng cửa, bỏ không. Do đó TP Hồ Chí Minh cần kiểm tra lại nghĩa vụ tài chính của chủ đầu tư đối với khu đất. Mặt khác cần xem xét cả việc thu hồi khu đất giáo dục đã bị các doanh nghiệp đem “làm xiếc”.

Bảo Sơn