Bạn biết không: Trong cây thông Noel có vàng

Phần lá kim của cây vân sam Na Uy chứa hạt nano vàng. Ảnh: Pexels.

Một nghiên cứu mới công bố trên tạp chí Environmental Microbiome cho thấy cây vân sam Na Uy - loại cây họ thông được dùng để trang trí trong dịp Giáng sinh - có thể chứa vàng trong phần lá kim nhờ sự hỗ trợ của vi khuẩn "cư trú" bên trong đất và mô cây.

Theo nhóm nghiên cứu tại Đại học Oulu (Phần Lan), các vi khuẩn và vi sinh vật sống sống trong cây đã cùng cộng sinh, hỗ trợ sản xuất hormone và hấp thụ chất dinh dưỡng cùng nhiều chức năng khác. Trong cây vân sam, những vi khuẩn này tách các hạt nano vàng hòa tan mà cây hấp thụ qua nước từ rễ.

“Kết quả của chúng tôi cho thấy vi khuẩn và các vi sinh vật khác sống bên trong cây có thể ảnh hưởng đến việc tích lũy vàng trong cây”, nhà nghiên cứu Kaisa Lehosmaa tại Đại học Oulu thông tin với Live Science.

Cây vân sam Na Uy thường được dùng để trang trí trong dịp Giáng sinh. Ảnh: Wildway Bushcraft courses.

Để thực hiện nghiên cứu này, các nhà khoa học đã thu thập dữ liệu từ các cây vân sam gần mỏ Kittilä ở miền bắc Phần Lan - mỏ vàng lớn nhất châu Âu. Kết quả cho thấy vàng được vận chuyển từ đất lên phần lá kim.

Cụ thể, trong 138 mẫu lá kim thu từ 23 cây, 4 cây chứa hạt nano vàng. Các hạt này có kích thước siêu nhỏ, chỉ bằng một phần triệu mm và được bao quanh bởi màng sinh học do nhiều loài vi khuẩn như P3OB-42, Cutibacterium và Corynebacterium tạo ra.

Mối liên hệ chặt chẽ giữa hạt vàng và lớp màng này cho thấy vi khuẩn chính là tác nhân "cô lập" và tập trung vàng vào một bộ phận cụ thể nhằm giảm độc tính cho cây.

Dù lượng vàng trong cây rất nhỏ và không thể khai thác theo cách thông thường, quá trình khoáng hóa sinh học này vẫn mang lại nhiều tiềm năng ứng dụng. Nhóm nghiên cứu cho rằng việc sàng lọc vi khuẩn trong lá cây có thể hỗ trợ thăm dò vàng và các khoáng chất khác mà không cần tác động xâm lấn như khoan thăm dò.

Còn theo Interesting Engineering, nguyên lý khoáng hóa sinh học này còn có thể được ứng dụng rộng hơn. Vi sinh vật trong rêu nước có khả năng làm sạch nguồn nước bị ô nhiễm, đặc biệt tại các khu vực chịu tác động từ hoạt động khai khoáng.

Nhiều nghiên cứu khác cũng ghi nhận vi sinh vật có thể góp phần giảm ô nhiễm nhựa và hỗ trợ đất lưu trữ carbon. Các nhà khoa học kỳ vọng những phát hiện này có thể trở thành một chiến lược quan trọng giúp giảm thiểu ô nhiễm và tạo ra môi trường sống an toàn, lành mạnh hơn trong tương lai.

Tú Anh