Bản lĩnh Hà Nội trong chặng đường 80 năm lịch sử

Các đại biểu trao đổi tại tọa đàm. Ảnh: Linh Phạm

Đến dự và tham gia trao đổi tại tọa đàm có: Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong; Phó Tổng Giám đốc TTXVN Nguyễn Thị Sự; GS.TS khoa học Vũ Minh Giang, Phó Chủ tịch Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam; PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Văn hóa - Xã hội của Quốc hội; Tiến sĩ Nguyễn Viết Chức, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội…

Tọa đàm gồm ba phần chính: Hà Nội - Trái tim của cách mạng; Thủ đô - Hồn thiêng văn hóa dân tộc; Sức trẻ Hà Nội - Di sản và khát vọng vươn mình.

Hà Nội những ngày không quên

Tại tọa đàm, các đại biểu đã ôn lại lịch sử hào hùng của Thủ đô trong dòng chảy lịch sử dân tộc. Từ Cách mạng Tháng Tám cho đến khi “non sông thu về một mối”, thời kỳ đổi mới và cả giai đoạn ngày nay bước vào kỷ nguyên mới, Hà Nội luôn giữ vai trò đi đầu, có vai trò quyết định trong nhiều dấu mốc lịch sử của dân tộc.

GS.TS khoa học Vũ Minh Giang chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Linh Phạm

Theo GS.TS Vũ Minh Giang, những sự kiện diễn ra tại Thủ đô luôn có vai trò quyết định. Trong sự thành công của Tổng khởi nghĩa Cách mạng Tháng Tám cách đây 80 năm, Hà Nội có vai trò đặc biệt, mang tính quyết định cho thành công, từ đó lan tỏa ra cả nước.

“Chúng ta đã có sự chuẩn bị kỹ cả về lực lượng từ rất lâu và chỉ cần chờ thời cơ để thực hiện Tổng khởi nghĩa. Đầu năm 1945, khi quân phát xít đầu hàng, ngày 19-8-1945, Chủ tịch Hồ Chí Minh nhận thấy thời cơ chín muồi nên chỉ đạo thực hiện ngay Tổng khởi nghĩa tại Thủ đô Hà Nội. Cuộc khởi nghĩa nhanh chóng giành thắng lợi không chỉ khẳng định sự chỉ đạo sáng suốt của Đảng, Chủ tịch Hồ Chí Minh mà còn cho thấy vai trò quyết định của Hà Nội. Cuộc Tổng khởi nghĩa và giành chính quyền tại Thủ đô đã có sức lan tỏa để sau đó tiếp tục giành thắng lợi tại các địa phương”, GS.TS Vũ Minh Giang phân tích.

Còn theo Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong, cách đây tròn 80 năm, Đảng bộ Hà Nội cũng là đảng bộ đầu tiên của cả nước được thành lập. Dưới sự chỉ đạo của Trung ương quyết định Tổng khởi nghĩa giành chính quyền vào ngày 19-8-1945, Đảng bộ Hà Nội khi ấy có khoảng 50 người, đều là những thanh niên trẻ, tuổi từ dưới 20 đến 30 tuổi, đã ứng phó linh hoạt, chủ động, bản lĩnh dẫn dắt nhân dân thực hiện cuộc Tổng tấn công và nổi dậy thành công.

“Hà Nội đã thể hiện rõ vai trò đầu tàu và bản lĩnh trong thời điểm quyết định của đất nước. Việc lựa chọn ngày 19-8-1945 để giành chính quyền là kết quả chuẩn bị lâu dài của Trung ương Đảng cũng như sự tích cực, chủ động, sẵn sàng tiên phong của Đảng bộ Hà Nội. Vì thế, Cách mạng Tháng Tám đã thắng lợi nhanh chóng, trọn vẹn, không có đổ máu”, đồng chí Nguyễn Văn Phong nhắc nhớ lại.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Linh Phạm

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong cũng khẳng định: "Lịch sử lùi xa 80 năm, hôm nay, chúng ta ôn lại truyền thống lịch sử rất đỗi tự hào của dân tộc. Thắng lợi vẻ vang của cuộc Tổng khởi nghĩa Tháng Tám mang đến độc lập, tự do cho dân tộc và bài học về sự chủ động, quyết đoán, linh hoạt trong lãnh đạo, chỉ đạo, trong đó, Hà Nội cho thấy sự tiên phong, đi đầu”.

Căn cứ vào đó, chúng ta tự tin, quyết tâm để hiện thực hóa khát vọng phát triển Thủ đô đúng với vai trò, sứ mệnh: Thủ đô là đi đầu, tiên phong trong kỷ nguyên phát triển.

“Ngọn hải đăng” trong phát triển văn hóa cả nước

Trải qua 80 năm kể từ khi Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2-9, Hà Nội đã thể hiện rõ vị thế là trung tâm chính trị, văn hóa, xã hội của cả nước. Tại tọa đàm, các đại biểu, diễn giả làm rõ vai trò đầu tàu của Hà Nội trong phát triển văn hóa, con người thời đại mới.

Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Hà Nội có bề dày văn hóa, dù trong bất cứ giai đoạn lịch sử nào, văn hóa Hà Nội cũng mang tính biểu tượng và là nguồn lực quan trọng để phát triển Thủ đô và đất nước.

“Văn hóa Tràng An - Hà Nội vẫn luôn đóng vai trò chủ đạo trong dòng chảy văn hóa của dân tộc. Vì thế, dù ở bất cứ giai đoạn lịch sử nào, Hà Nội luôn là trung tâm văn hóa của cả nước. Hà Nội là nơi hội tụ và lan tỏa văn hóa bốn phương, do đó, văn hóa Hà Nội là “ngọn hải đăng" dẫn dắt sự phát triển văn hóa chung của dân tộc”, PGS.TS Bùi Hoài Sơn nhận định.

PGS.TS Bùi Hoài Sơn phát biểu. Ảnh: Linh Phạm.

Phân tích thêm về sự phát triển văn hóa Thủ đô, đặc biệt là trong giai đoạn phát triển hiện nay, PGS.TS Bùi Hoài Sơn cho rằng, Hà Nội luôn cho thấy sự tiên phong, đi đầu trong phát triển văn hóa, xây dựng con người. Bằng chứng là Hà Nội đã có hẳn Chương trình 06-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội về phát triển văn hóa, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, xây dựng người Hà Nội thanh lịch, văn minh giai đoạn 2021-2025 và Nghị quyết 09 về phát triển công nghiệp văn hóa. Hà Nội cũng là thành phố đầu tiên của khu vực Đông Nam Á gia nhập mạng lưới Thành phố sáng tạo của UNESCO (vào năm 2019). Những điều này khẳng định, Hà Nội luôn lấy văn hóa làm trọng tâm phát triển, xây dựng nhiều mô hình cho cả nước.

Về vấn đề này, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong cho biết, các thế hệ lãnh đạo thành phố luôn quan tâm đến phát triển văn hóa, coi văn hóa là nguồn lực phát triển của Thủ đô.

“Không phải ngẫu nhiên mà Hà Nội có thương hiệu “Thủ đô ngàn năm văn hiến và Anh hùng”. Điều này cho thấy trầm tích văn hóa ngàn năm của Hà Nội và sự đóng góp của Hà Nội trong lịch sử của dân tộc. Đến nay, Hà Nội vẫn được Trung ương tin tưởng giao nhiệm vụ phải là đầu tàu dẫn dắt khu vực kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, là trung tâm văn hóa, khoa học, giáo dục - đào tạo và hội nhập quốc tế”, đồng chí Nguyễn Văn Phong cho biết.

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Văn Phong chia sẻ về các chính sách phát triển văn hóa, con người Thủ đô. Ảnh: Linh Phạm.

Theo đồng chí Nguyễn Văn Phong, chuẩn bị Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVIII, Thành ủy Hà Nội đã đặt mục tiêu, thể hiện khát vọng, tầm nhìn mới cho Thủ đô với vai trò, sứ mệnh lớn hơn, có sức ảnh hưởng trong khu vực và thế giới. Thành phố cũng xác định 5 trụ cột làm động lực phát triển, trong đó, trụ cột đầu tiên là phát triển văn hóa và di sản, từ đó làm nền tảng để phát triển thành phố theo hướng chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, kinh tế tuần hoàn…

“Hà Nội xác định văn hóa và con người là mục tiêu cho phát triển của thành phố. Văn hóa phải là nguồn lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững, từng bước khẳng định vị thế Hà Nội ra quốc tế. Trong đó, Hà Nội chủ trương phát triển công nghiệp văn hóa trở thành mũi nhọn phát triển”, đồng chí Nguyễn Văn Phong nhấn mạnh.

Tại tọa đàm, các đại biểu cũng nêu nhiều giải pháp để phát triển văn hóa Hà Nội xứng tầm; gắn việc phát triển văn hóa với xây dựng người Hà Nội mới, đặc biệt là giới trẻ giữ vai trò quan trọng trong phát triển Thủ đô.

Theo PGS.TS Bùi Hoài Sơn, Hà Nội cần có hệ thống chính sách để phát triển toàn diện, trong đó, đặt giới trẻ vào trọng tâm phát triển. Bên cạnh các chính sách trực tiếp liên quan đến văn hóa, Hà Nội cần có các chính sách liên quan như hợp tác công - tư, thuế…

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong khẳng định, Hà Nội sẽ có các chính sách để tập trung nguồn lực sáng tạo từ giới trẻ.

“Trong kỷ nguyên vươn mình, vai trò của giới trẻ rất quan trọng. Để góp sức cho Thủ đô phát triển trong kỷ nguyên mới, giới trẻ cần ít nhất 3 yếu tố: Tự tin - Dấn thân - Cống hiến”, đồng chí Nguyễn Văn Phong lưu ý.

Hoàng Lân