Bán trái cây đi khắp thế giới, nông dân Sơn La đua làm giàu

Kể từ giữa tháng 5 đến nay, các vùng trồng xoài nổi tiếng ở Sơn La đồng loạt vào chính vụ. Các HTX, tổ hợp tác đang tích cực phối hợp với các địa phương đẩy mạnh hỗ trợ, hướng dẫn nông dân kỹ thuật chăm sóc, thu hái, sơ chế quả đáp ứng yêu cầu tiêu thụ, xuất khẩu.

Thúc đẩy xuất khẩu

Đến bản Cốc Lắc, xã Tú Nang, huyện Yên Châu, ghé thăm HTX Hương Xoài những ngày này có thể cảm nhận rõ không khí nhộn nhịp khi các hộ thành viên đang tất bật thu hoạch, chở xoài đến các điểm thu mua, xe vận chuyện liên tục ra vào, đưa xoài đi khắp trong Nam, ngoài Bắc.

Anh Hoàng Văn Hiệp, nông dân trồng xoài ở bản Cốc Lắc, chia sẻ những năm gần đây, cây xoài liên tục cho giá trị ổn định. Gia đình anh năm nay triển khai gần 1 ha xoài tượng da xanh, sản lượng ước đạt 9 - 10 tấn, đã thu hoạch khoảng 60%.

“Năm ngoái, giá ổn định ở mức trên dưới 10 nghìn đồng/kg, năm nay giảm đôi chút, nhưng đổi lại sản lượng cao hơn nên doanh thu của các hộ trồng xoài ở Yên Châu nhìn chung vẫn ổn định. Với giá bán hiện nay, gia đình tôi dự kiến thu về gần 100 triệu đồng”, anh Hiệp hồ hởi nói.

Người trồng xoài ở Sơn La dự kiến có thêm một vụ trúng lớn nhờ được mùa, trúng giá.

Có thể nói, vụ năm 2024 tiếp tục là một năm thắng lớn của những người trồng xoài ở Yên Châu nói riêng và toàn tỉnh Sơn La nói chung. Hiện tại, dù xoài đang vào chính vụ nhưng thị trường tiêu thụ vẫn rất thuận lợi vì chất lượng quả to, đều, trọng lượng từ 8 - 1,2 kg/quả với mẫu mã đẹp, không rám nắng.

Bên cạnh tiêu thụ trong nước, xoài Sơn La cũng đang được đẩy mạnh xuất khẩu. HTX Hương Xoài là một trong những đơn vị tiêu biểu trong liên kết, thu mua xoài để xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, sản lượng bình quân trên dưới 30 tấn/ngày (tùy từng thời điểm).

Ông Hoàng Văn Quán, Giám đốc HTX Hương Xoài, cho hay để đáp ứng tiêu chuẩn ngày càng cao của người tiêu dùng trong và ngoài nước, HTX luôn chủ động nâng cao chất lượng trái xoài, bằng việc tuân thủ nghiêm ngặt quy trình chăm sóc hữu cơ, VietGAP, giúp quả xoài có mẫu mã đẹp, đồng đều.

“Trong bối cảnh cạnh tranh mạnh, chất lượng là chìa khóa giúp xoài của HTX vẫn luôn được lòng người tiêu dùng cả trong và ngoài nước. Thời gian tới, HTX sẽ tiếp tục hướng mạnh tới xuất khẩu để nâng cao giá trị sản xuất cho thành viên, nông dân liên kết”, vị đại diện HTX nhấn mạnh.

Theo thông tin từ UBND tỉnh Sơn La, tính đến thời điểm này, toàn tỉnh đã tiêu thụ trên 7.000 tấn xoài, giá trị ước đạt trên 22,7 tỷ đồng, trong đó tiêu thụ trong nước gần 6.000 tấn, xuất khẩu hơn 1.000 tấn, giá xoài ổn định ở mức trên dưới 7 nghìn đồng/kg (thời điểm chính vụ).

Hình thành chuỗi giá trị

Không chỉ có xoài, Sơn La những năm qua là một trong những “thủ phủ” cây ăn trái toàn quốc, với không ít cây chủ lực cho giá trị kinh tế cao, mở hướng thoát nghèo, làm giàu bền vững cho nhiều nông dân, HTX, tổ hợp tác.

Điển hình, trong vụ thanh long đầu năm 2024 vừa qua, thành viên và nông dân liên kết của HTX Nông nghiệp Ngọc Hoàng, xã Nà Bó, huyện Mai Sơn, đã thành công chuẩn bị đơn hàng xuất khẩu 2 tấn thanh long ruột đỏ sang Scotland - thị trường mới mở ra trong năm.

Thanh long cũng đang là một trong những cây trồng cho giá trị cao trên đất Sơn La.

Ông Nguyễn Quang Vinh, Chủ tịch HĐQT, Giám đốc HTX, cho biết HTX hiện có 215 thành viên, quy mô 1.000 ha cây ăn quả các loại. Riêng quả thanh long ruột đỏ xuất khẩu của HTX luôn đảm bảo các tiêu chuẩn như mã số vùng trồng, kiểm soát toàn bộ quy trình từ chăm sóc, thu hái, bảo quản...

“Năm nay, niềm vui lớn của thành viên HTX là quả thanh long ruột đỏ tiếp tục tiêu thụ tốt tại thị trường truyền thống Nga, Ba Lan, Cộng hòa Séc, Pháp, Hà Lan, Ấn Độ... Cùng với đó, HTX thu mua thêm 2.000 tấn xoài, chế biến xoài sấy dẻo xuất khẩu sang Nhật Bản”, ông Vinh chia sẻ.

Dứa Queen cũng là một trong những giống cây trồng mang lại thành công lớn cho nông dân trên địa bàn huyện Quỳnh Nhai, tỉnh Sơn La. Hơn 3 năm qua, huyện đã chỉ đạo các xã Mường Sại, Mường Giàng, Mường Giôn và Chiềng Ơn đăng ký tham gia thực hiện thí điểm trồng 105,3ha dứa nguyên liệu xen cây xoài.

Nhờ trồng dứa, nhiều nông dân ở Quỳnh Nhai đang giàu lên nhanh chóng. Điển hình, cách đây 2 năm, gia đình anh Hoàng Văn Bình, xã Chiềng Ơn, chuyển đổi 100% diện tích trồng ngô kém hiệu quả sang trồng dứa Queen xen canh với cây xoài theo hướng VietGAP, sau đó bán sản phẩm cho HTX Nông nghiệp Huổi Ná, bình quân mỗi năm thu về hàng trăm triệu đồng.

Nhờ mạnh dạn chuyển đổi theo phương thức sản xuất mới, ứng dụng hiệu quả khoa học kỹ thuật, gia đình anh Bình đang có 1,2 ha cây ăn quả, với cây dứa Queen là chủ lực, đồng thời nuôi 3 con bò và hơn 2 ha ngô, sắn. Thu nhập hàng năm đạt trên 100 triệu đồng.

Phát huy lợi thế vùng

Theo Sở NN&PTNT tỉnh Sơn La, đến nay, toàn tỉnh đã được cấp 293 mã số vùng trồng xuất khẩu; duy trì, phát triển 280 chuỗi cung ứng thực phẩm nông sản, thủy sản an toàn; công nhận 5 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; có 34 cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu; 27 sản phẩm mang địa danh của tỉnh được cấp bằng bảo hộ đáp ứng yêu cầu khắt khe của các nước nhập khẩu.

Các sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh Sơn La đã tham gia vào chuỗi cung ứng của các hệ thống phân phối lớn trong nước, 17 sản phẩm nông sản thế mạnh đã xuất khẩu thành công sang thị trường 21 nước.

Năm 2024, tỉnh Sơn La phấn đấu giá trị sản phẩm quả tham gia xuất khẩu đạt 34,2 triệu USD, tăng 4,43% so với năm 2023. Trong đó, xoài khoảng 12.900 tấn, 5.000 tấn nhãn, 6.000 tấn chuối, 1.700 tấn chanh leo và một số loại quả khác.

Để đạt được kết quả này, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành liên quan thường xuyên cập nhật thông tin, diễn biến tình hình thông quan hàng hóa tại các cửa khẩu với Trung Quốc. Khảo sát tình hình sản xuất, nhu cầu quảng bá, giới thiệu và kết nối tiêu thụ sản phẩm của doanh nghiệp, HTX sản xuất chế biến sản phẩm nông sản chủ lực của tỉnh.

Bên cạnh đó, tỉnh cũng sẽ tích cực cử cán bộ tham gia đoàn công tác chuyên ngành đi khảo sát, mở rộng thị trường xuất khẩu tại thị trường các nước châu Á, châu Âu, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp, HTX tìm kiếm đối tác và chào hàng với các đối tác nước ngoài…

Lệ Chi