Báo cáo tài chính bán niên: Hàng loạt doanh nghiệp chênh lệch hàng chục tỷ đồng lợi nhuận sau soát xét
Mùa công bố báo cáo tài chính soát xét bán niên 2025 tiếp tục ghi nhận nhiều doanh nghiệp niêm yết có sự chênh lệch lớn về lợi nhuận. Các công ty như Bitagco, Xây dựng Đồng Nai, Sametel đã phải điều chỉnh tăng lỗ hoặc giảm lãi đáng kể, cho thấy sự khác biệt giữa số liệu tự lập và số liệu đã qua kiểm toán.
Những khoản lợi nhuận thay đổi sau bút toán của kiểm toán
Bức tranh tài chính 6 tháng đầu năm 2025 của nhiều doanh nghiệp đã có sự thay đổi đáng kể sau khi báo cáo được soát xét bởi các đơn vị kiểm toán. Trường hợp của CTCP Dịch vụ Nông nghiệp Bình Thuận (Bitagco, mã: ABS) là một ví dụ, khi khoản lỗ sau thuế tăng thêm 23 tỷ đồng so với báo cáo tự lập, từ 271 tỷ đồng lên gần 295 tỷ đồng. Lý do của sự điều chỉnh này là việc trích lập bổ sung dự phòng cho một khoản đầu tư tài chính.
Tương tự, CTCP Đầu tư Xây dựng và Vật liệu Đồng Nai (mã: DND) ghi nhận khoản lỗ tăng từ 1,1 tỷ đồng lên hơn 11 tỷ đồng. Sự chênh lệch gần 10 tỷ đồng này phát sinh do công ty hạch toán thêm chi phí từ một khoản phạt vi phạm hành chính gần 11,2 tỷ đồng. Đáng chú ý, quyết định xử phạt đã được ban hành từ tháng 6/2025 nhưng chưa được đưa vào báo cáo tài chính tự lập.
Khoản lỗ của CTCP Sametel (mã: SMT) cũng tăng mạnh từ 1,2 tỷ đồng lên hơn 10,6 tỷ đồng sau soát xét. Theo giải trình từ phía công ty, nguyên nhân chính là do kiểm toán yêu cầu trích lập bổ sung dự phòng giảm giá hàng tồn kho và các khoản công nợ khó đòi. Trong khi đó, lợi nhuận của CTCP Dược phẩm CPC1 Hà Nội (mã: DTP) cũng giảm 16 tỷ đồng, từ 139 tỷ xuống còn 123 tỷ đồng, do sự khác biệt trong phương pháp hạch toán chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp.
Yêu cầu về tính tuân thủ trong công bố thông tin
Pháp luật hiện hành, cụ thể là Thông tư số 96/2020/TT-BTC, đã quy định rõ ràng về thời hạn và trách nhiệm công bố thông tin trên thị trường chứng khoán. Tuy nhiên, việc chậm trễ hoặc công bố thông tin chưa chính xác vẫn xảy ra. Theo thống kê, từ đầu năm 2025 đến nay, Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HoSE) đã có hơn 70 văn bản nhắc nhở các doanh nghiệp về vấn đề này.
Cơ quan quản lý cũng đã đưa ra các quyết định xử phạt. Gần đây, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đã xử phạt Simco Sông Đà tổng cộng 235 triệu đồng, trong đó có vi phạm công bố thông tin sai lệch làm kết quả kinh doanh chuyển từ lãi sang lỗ. Trước đây, CTCP Hùng Vương (mã: HVG) cũng là một trường hợp bị xử phạt do chậm công bố thông tin trong nhiều kỳ liên tiếp.
Sự chênh lệch lớn giữa báo cáo tự lập và báo cáo soát xét có thể ảnh hưởng đến quyết định của nhà đầu tư. Việc tuân thủ chặt chẽ các nguyên tắc kế toán và kỷ luật công bố thông tin không chỉ là nghĩa vụ pháp lý mà còn là yếu tố quan trọng để xây dựng lòng tin trên thị trường vốn.
