Bảo đảm người cận nghèo tham gia đầy đủ bảo hiểm y tế
Việc hỗ trợ 100% mức đóng bảo hiểm y tế (BHYT) cho người cận nghèo hiện nay chưa được quy định áp dụng chung trên toàn quốc. Tuy nhiên, một số địa phương đã chủ động sử dụng ngân sách địa phương để hỗ trợ phần còn lại (30%) nhằm bảo đảm người cận nghèo tham gia đầy đủ BHYT.

Chính phủ và các địa phương đã có các chính sách hỗ trợ để người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo được tham gia BHYT đầy đủ. Ảnh: ST
Bộ Y tế vừa có Công văn gửi Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long trả lời kiến nghị cử tri gửi tới trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV. Theo đó, cử tri tỉnh Vĩnh Long (bao gồm cử tri tỉnh Bến Tre và Trà Vinh trước đây) đề nghị có chính sách hỗ trợ 100% BHYT cho đối tượng hộ cận nghèo trên cả nước thay vì hỗ trợ 70% như hiện nay.
Trả lời kiến nghị của cử tri, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, theo quy định của Luật BHYT, người thuộc hộ cận nghèo được ngân sách nhà nước hỗ trợ 70% mức đóng BHYT. Đối với người cận nghèo đang cư trú trên địa bàn các xã nghèo theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ đã được ngân sách nhà nước hỗ trợ 100% mức đóng.
Nội dung này được quy định tại Nghị định số 188/2025/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật BHYT, có hiệu lực từ ngày 15/8/2025. Đây là chính sách an sinh quan trọng, nhằm tạo điều kiện cho các nhóm đối tượng có hoàn cảnh kinh tế khó khăn tiếp cận dịch vụ khám, chữa bệnh thông qua BHYT.
Theo Bộ Y tế, việc hỗ trợ 100% mức đóng cho người cận nghèo hiện nay chưa được quy định áp dụng chung trên toàn quốc. Tuy nhiên, một số địa phương đã chủ động sử dụng ngân sách địa phương để hỗ trợ phần còn lại (30%) nhằm bảo đảm người cận nghèo tham gia đầy đủ BHYT. Điều này thể hiện sự linh hoạt và vai trò của chính quyền địa phương trong việc mở rộng diện bao phủ BHYT, phù hợp với điều kiện kinh tế-xã hội tại từng địa bàn.
Bộ trưởng Đào Hồng Lan cũng cho biết, trong thời gian tới, Bộ Y tế sẽ tiếp tục phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan liên quan tổng kết, đánh giá hiệu quả chính sách hỗ trợ người cận nghèo tham gia BHYT; đồng thời, nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước theo hướng phù hợp với điều kiện cân đối ngân sách Trung ương và địa phương, từng bước tiến tới bao phủ 100% BHYT cho nhóm cận nghèo, góp phần bảo đảm công bằng trong tiếp cận dịch vụ y tế và thực hiện mục tiêu bao phủ BHYT toàn dân.
Hiện nay, Nghị định số 75/2023/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 146/2018/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn biện pháp thi hành một số điều của Luật BHYT đã nêu rõ, hỗ trợ 100% mức đóng BHYT đối với người thuộc hộ gia đình cận nghèo đang cư trú trên địa bàn các huyện nghèo theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản khác của cơ quan có thẩm quyền. Người thuộc hộ gia đình cận nghèo theo tiêu chí chuẩn cận nghèo theo quy định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ được hỗ trợ tối thiểu 70% mức đóng BHYT.
Nghị định số 75 cũng quy định, UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương căn cứ khả năng ngân sách của địa phương và các nguồn kinh phí hợp pháp khác, trình HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương quyết định mức hỗ trợ đóng BHYT cho các đối tượng cao hơn mức hỗ trợ tối thiểu quy định.
Thực hiện quy định này, mới đây, HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định nội dung và mức hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, BHYT cho các đối tượng chính sách xã hội trên địa bàn Thủ đô.
Trong đó, về BHYT, Thành phố hỗ trợ 100% mức đóng BHYT cho thành viên hộ gia đình được công nhận thoát nghèo đồng thời thoát cận nghèo hoặc thoát cận nghèo. Thời gian hỗ trợ lên đến 36 tháng. Thành phố cũng hỗ trợ 100% mức đóng cho người cao tuổi từ 70 đến dưới 75 tuổi và người khuyết tật nhẹ (không bao gồm trẻ em dưới 16 tuổi) chưa có thẻ BHYT, người dân tộc thiểu số chưa có thẻ BHYT. Đặc biệt, người dân tộc thiểu số tại các xã, thôn đặc biệt khó khăn trước đây nhưng nay không còn trong danh sách sẽ được hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT.
Ngoài ra, hỗ trợ thêm 70% mức đóng BHYT cho học sinh, sinh viên có hoàn cảnh khó khăn thuộc hộ nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình; hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT cho người thuộc hộ gia đình làm nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp có mức sống trung bình.
Tại TP Hải Phòng, HĐND Thành phố cũng đã ban hành Nghị quyết số 11/2022/NQ-HĐND quy định chính sách hỗ trợ đóng BHYT cho các nhóm đối tượng xã hội trên địa bàn thành phố (đã sửa đổi, bổ sung tại Nghị quyết số 05/2024/NQ-HĐND). Theo đó, người thuộc hộ cận nghèo theo chuẩn hộ cận nghèo quy định tại Nghị định số 07/2021/NĐ-CP của Chính phủ được hỗ trợ thêm 30% mức đóng BHYT ngoài mức hỗ trợ từ ngân sách nhà nước quy định.
Các mức hỗ trợ của địa phương đã bổ sung đáng kể vào các chính sách hỗ trợ hiện hành của Nhà nước; giúp hộ nghèo, hộ cận nghèo được bảo đảm an sinh xã hội.