Bảo đảm quyền lợi cho thí sinh trong tuyển sinh đại học

Học sinh tìm hiểu thông tin tuyển sinh tại Ngày hội lựa chọn nguyện vọng năm 2025. (Ảnh: THÚY QUỲNH).

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai một số cơ sở giáo dục đại học đã bộc lộ sai sót, sự cố gây hiểu lầm khiến thí sinh và phụ huynh băn khoăn. Do vậy, các trường cần siết chặt quy trình, nâng cao trách nhiệm, tuân thủ nghiêm quy chế; đồng thời Bộ Giáo dục và Đào tạo cần tiếp thu ý kiến để điều chỉnh quy chế và kế hoạch tuyển sinh, chỉ đạo các trường đại học, cao đẳng thực hiện tốt hơn trong những năm tới.

Tại Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội, sau khi công bố điểm chuẩn, nhiều thí sinh bất ngờ vì tổ hợp D66 được định nghĩa, bao gồm các môn: Văn, Tiếng Anh, Giáo dục công dân thay vì Văn, tiếng Anh, Giáo dục kinh tế pháp luật như trong đề án đã công bố.

Sai sót này chỉ được điều chỉnh sau khi có phản ánh từ phụ huynh, thí sinh, với phương án chấp nhận cả hai dạng tổ hợp D66 tùy theo chương trình phổ thông mà thí sinh theo học.

Đối với học sinh học theo chương trình 2006 sẽ áp dụng môn Ngữ văn, tiếng Anh, Giáo dục công dân. Với học sinh học theo chương trình 2018 áp dụng môn Ngữ văn, tiếng Anh, Giáo dục kinh tế và pháp luật.

Trong khi đó, tại Trường đại học Ngân hàng Thành phố Hồ Chí Minh, hàng loạt thí sinh đăng ký xét tuyển tổ hợp C00 bất ngờ từ đỗ thành trượt do nhà trường thay đổi tiêu chí phụ xét tuyển. Nếu trong đề án ban đầu, nhà trường chỉ yêu cầu thí sinh khối C00 đạt điểm môn Ngữ văn từ 6 điểm trở lên, thì sau khi công bố điểm chuẩn, trường lại bổ sung thêm yêu cầu điểm Toán cũng phải đạt từ điểm 6 trở lên. Trước phản ứng gay gắt từ thí sinh, nhà trường đã khôi phục tiêu chí phụ đúng như đề án cũ, đồng thời cam kết thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển sẽ được nhập học theo quy định.

Một sự cố gây hiểu lầm khác xảy ra tại Trường đại học Thủ đô. Ngày 22/8, trường công bố điểm chuẩn tuyển sinh đại học hệ chính quy năm 2025. Ngay sau đó, trường tiếp tục ra thông báo về mức điểm trúng tuyển đối với thí sinh xét tuyển bằng tổ hợp C00 (theo kết quả thi tốt nghiệp THPT), tăng thêm 0,75 điểm so với ban đầu khiến nhiều thí sinh bất ngờ, bức xúc vì cho rằng thiếu minh bạch.

Trước phản ánh từ thí sinh và dư luận, nhà trường cho biết, việc xác định độ lệch điểm giữa tổ hợp C00 và các tổ hợp khác đã được công bố công khai từ ngày 23/7 đúng quy chế tuyển sinh và đúng thời gian. Sau 10 lượt lọc ảo trên hệ thống chung của Bộ Giáo dục và Đào tạo và nhóm các trường miền Bắc, Hội đồng tuyển sinh đã quyết định điểm chuẩn từng ngành và ban hành hai thông báo riêng biệt để thí sinh thuận tiện tra cứu, song do khâu phát hành văn bản chưa liền mạch đã gây hiểu lầm. Nhà trường đã phê bình nghiêm khắc các cá nhân liên quan và rút kinh nghiệm để làm tốt hơn công tác tuyển sinh, truyền thông và tư vấn.

Lý giải về những bất cập nêu trên, Bộ Giáo dục và Đào tạo nhìn nhận, với khối lượng dữ liệu rất lớn, cùng sự đa dạng về phương thức và điều kiện tuyển sinh, việc xảy ra sai sót là khó tránh khỏi. Sai sót chủ yếu xuất phát từ dữ liệu đầu vào tuyển sinh như phương thức tuyển sinh, điều kiện, tiêu chí xét tuyển, minh chứng ưu tiên của thí sinh, chứng chỉ ngoại ngữ… hoặc thao tác kỹ thuật tại một số trường trong quá trình xét tuyển.

Tuy nhiên, nhờ sự chuẩn bị kỹ lưỡng và kinh nghiệm từ các năm trước, số lượng sai sót đã giảm nhiều so với kỳ tuyển sinh năm 2024. Bộ Giáo dục và Đào tạo và các trường đại học, cao đẳng đều cử cán bộ trực đường dây nóng để nhận phản ánh, thắc mắc của thí sinh, phụ huynh qua nhiều kênh và phối hợp xử lý, giải quyết ngay vì quyền lợi chính đáng của thí sinh, mỗi ngày ghi nhận khoảng 20 đến 30 phản ánh.

Theo quy chế tuyển sinh, trách nhiệm xử lý sai sót trước hết thuộc về các trường; trong trường hợp cần thiết Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ hỗ trợ, hướng dẫn và chỉ đạo các trường đại học liên quan phối hợp giải quyết. Trên cơ sở lắng nghe và tiếp thu ý kiến, Bộ kịp thời chỉ đạo, hướng dẫn xử lý. Đến nay, hầu hết các trường hợp sai sót đã được giải quyết theo đúng quy định.

Theo Bộ Giáo dục và Đào tạo, năm 2025, tổng số đăng ký dự thi lên tới 852 nghìn thí sinh với 7,6 triệu nguyện vọng vào hơn 4 nghìn lượt ngành, chương trình đào tạo của hơn 400 trường đại học, cao đẳng trong cả nước. Quy chế tuyển sinh cho phép thí sinh đăng ký nhiều nguyện vọng và không cần chọn phương thức, tổ hợp xét tuyển, hệ thống phần mềm xét tuyển sẽ tự lựa chọn phương thức, tổ hợp xét tuyển có lợi nhất cho thí sinh. Vì vậy, tổng số nguyện vọng thực tế phải xét tuyển trên hệ thống lên tới hơn 50 triệu, gấp đôi so với năm 2024.

Để đáp ứng yêu cầu cao hơn của năm 2025, hệ thống phần mềm hỗ trợ tuyển sinh chung, trong đó có hệ thống xét tuyển, lọc ảo đã được nâng cấp. Dù ban đầu cũng xảy ra tình trạng quá tải, nhưng đã được khắc phục kịp thời và hoàn thành xử lý, cung cấp dữ liệu cho các trường công bố điểm chuẩn đúng thời hạn vào ngày 22/8. Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng tăng thời gian, số lần lọc ảo để các trường rà soát kỹ dữ liệu, giảm sai sót.

Từ ngày 25/8, sau khi hầu hết các trường đã tải dữ liệu danh sách trúng tuyển lên, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã mở lại hệ thống hỗ trợ tuyển sinh chung để thí sinh xác nhập học. Đến 12 giờ trưa 26/8 đã có hơn 560 nghìn thí sinh xác nhập học thành công, vượt cả tổng số thí sinh nhập học đợt 1 năm 2024.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, công tác tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025 đến thời điểm hiện tại diễn ra đúng tiến độ, yêu cầu, bảo đảm quyền lợi thí sinh; hệ thống tuyển sinh chung hoạt động ổn định; những trường hợp chưa truy cập được thông tin là do các trường chưa hoàn thành rà soát, hoàn thiện dữ liệu; các trường hợp sai sót phát sinh đều được giải quyết kịp thời, đúng quy định. Tất cả thí sinh đủ điều kiện trúng tuyển sẽ nhận được thông báo trúng tuyển kịp thời để nhập học đúng thời hạn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ tiếp tục lắng nghe, nghiên cứu và điều chỉnh để công tác tuyển sinh tuyển sinh những năm tới ngày càng hoàn thiện, minh bạch và thuận lợi hơn cho thí sinh.

NGUYÊN KHÔI