Bảo tàng 50.000 cổ vật giữa núi rừng Vĩnh Lộc

Mỗi ngày ông Hưng vẫn cặm cụi lau bụi, chỉnh lại từng chiếc bình gốm, đồng tiền cổ, tượng đồng hay bức họa cũ trong khuôn viên bảo tàng 4.000m

2

của mình. Tất cả những cổ vật ấy được ông gom góp trong 30 năm lặn lội khắp các miền quê, hiện nằm trong 5 căn nhà gỗ cổ dựng giữa màu xanh núi rừng Vĩnh Lộc.

Sinh ra ở Nga Sơn, học hết lớp 4 đã phải mưu sinh, đến năm 1985 ông Hưng chuyển lên Vĩnh Lộc buôn gia súc. Cơ duyên đến với cổ vật xuất hiện khi một chủ buôn thuê ông vận chuyển đồ cổ với thù lao cao. Nhận thấy nghề này có lãi và hấp dẫn, từ những năm 1990, mỗi khi nghe tin ở đâu có đồ cổ ông lại tìm đến, mua về rồi dần dần trở thành người buôn đồ cổ có tiếng.

Nhưng càng về sau, ông càng muốn giữ lại thay vì bán đi. Lâm Sơn Trang ra đời từ tâm niệm “để cổ vật kể chuyện cho đời sau”.

Một trong những điểm nhấn của bảo tàng là ngôi nhà cổ thiết kế 3 gian theo kiểu nhà lộn thềm, được chạm trổ tinh xảo, có chữ khắc Thành Thái thất niên, hiện bên trong nhà được ông Hưng trưng bày hơn 1.500 món đồ, chủ yếu là gốm sứ Việt - Trung thời phong kiến.

Ở gian chính, 8 bức họa cổ mà người dân làng Đa Bút do người dân tìm thấy trong thân gỗ lớn được ông giữ lại, dù có người trả giá cao. Ông bảo, “vì chúng thuộc về văn hóa, không chỉ thuộc về mình”.

Trong bộ sưu tập của ông có nhiều món độc bản, như chiếc trống đồng trang trí ếch đúc nổi, tiếng trống vang xa khi gõ.

Hay hai cặp “nhị thụt thống” được cho là liên quan đến triều Hồ, dùng trong nghi lễ rửa tay của vua trước khi cúng tế trời đất.

Kho cổ vật ở Lâm Sơn Trang còn có khoảng 300kg tiền đồng các đời Minh, Thanh, Lê... cùng nhiều món đã oxy hóa theo thời gian nhưng vẫn mang giá trị khảo cổ lớn.

Do số lượng quá nhiều, ông còn dựng một nhà tranh tre ở góc vườn để chứa hơn 45.000 hiện vật gốm sứ, xếp đầy hiên và tràn cả ra vườn.

Theo ông Nguyễn Văn Long, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di sản Thành Nhà Hồ, bộ sưu tập của ông Hưng có giá trị đặc biệt, giúp người xem tiếp cận nhiều di sản vật chất của các nền văn hóa cổ. Nhiều năm gần đây, Lâm Sơn Trang đã trở thành điểm tham quan vệ tinh của Di sản thế giới Thành Nhà Hồ, thu hút đông đảo du khách.

Giữa núi rừng Vĩnh Lộc, bảo tàng 50.000 cổ vật của ông Hưng đang âm thầm góp phần lưu giữ lịch sử, như một cuốn sách mở về những lớp trầm tích của quá khứ.

Hoàng Đông