Bảo trợ trẻ em khuyết tật theo truyền thống nhân đạo của bác sĩ A.Yersin
Alexandre Yersin (1863 - 1943) là một con người vĩ đại, một thiên tài của nhân loại. Ông được mệnh danh là một con người ngoại cỡ, vì ở ông có “nhiều nhà trong cùng một nhà”: Bác sĩ, nhà khoa học, nhà phát minh, nhà thám hiểm, nhà nông học, nhà thiên văn… Ông là nhà bác học trên tinh thần khám phá, tiên phong, gắn khoa học và thực chứng để tạo ra lợi nhuận phục vụ cho mục đích nhân đạo và cho những nghiên cứu khoa học tiếp theo. Trái tim nhân đạo của A.Yersin ngày càng tỏa sáng bởi những người yêu mến tài năng và nhân cách của ông.
A.Yersin và trẻ em Xóm Cồn Nha Trang
Năm 1890, bác sĩ Yersin quyết định rời nước Pháp để đến Đông Dương. Năm 1891, khi đang là bác sĩ đặc phái trên tàu Saigon tuyến Sài Gòn - Hải Phòng, lần đầu tiên Yersin đặt chân lên bờ biển Nha Trang sau nhiều lần qua lại vịnh nước đầy nắng này. Trong thư gửi cho mẹ, ông viết: “Bọn con là tàu duy nhất đậu lại trong cái vịnh tuyệt đẹp ấy”. Thế nên ông đã xin được xuống đất liền cùng các thủy thủ xếp hàng hóa.
A.Yersin năm 1892. (Ảnh tư liệu)
Trong khi chờ đợi những chuyến thám hiểm những vùng đất mới, Yersin đã trở thành bác sĩ cho người nghèo mỗi lần đến Nha Trang. Ở tuổi 29, Yersin xin nghỉ việc trên tàu Saigon về sống ở Nha Trang, cho dựng một ngôi nhà bằng gỗ tại Xóm Cồn và mở một phòng khám. Ông nhận chữa bệnh miễn phí cho người nghèo. Ông tâm sự với mẹ: “Mẹ hỏi con có thích hành nghề y không. Có và không. Con rất vui được chữa trị cho những người đến nhờ con khám, nhưng con không muốn biến y học thành một cái nghề, nghĩa là sẽ không bao giờ con có thể đòi một người bệnh trả tiền cho con vì đã chữa bệnh cho người đó”. Ông được mệnh danh là “bác sĩ của người nghèo”. Người dân Xóm Cồn rất tôn kính ông, gọi ông là “bác sĩ Năm”, “bác Năm”, “ông Năm” vì ông là Đại tá Quân y (Médecin Colonel, trên bộ đồng phục trắng có lon 5 vạch mạ vàng).
Năm 1895, Yersin mua được một lô cốt xây bằng gạch kiên cố trên một nền đá cao rộng nằm sát biển, một khối lập phương gồm một tầng trệt và hai tầng lầu. Ông sửa chữa mỗi tầng thành một phòng, dựng trên sân thượng một vòm tròn để đặt kính thiên văn. Chính tại đây, ông nghiên cứu thiên văn, thủy triều để giúp người dân đi biển tránh bão tố. Và cũng chính tại ngôi nhà này, người dân Xóm Cồn có thể tự do đến chơi, trẻ em được đọc sách, được xem phim… Trong sách "Xứ Trầm hương", nhà văn Quách Tấn kể: “Còn đám trẻ con hễ thấy bóng bác sĩ là chúng bu đến ngay. Đứa ôm chân đứa nắm tay, đứa kêu nội, đứa kêu ngoại. Bác sĩ mua một số sách có hình ảnh dành riêng cho trẻ em. Những lúc rảnh thường đem ra cho chúng xem và giảng giải cho chúng hiểu ý nghĩa. Không bao giờ bác sĩ rầy la chúng”.
Hoạt động bảo trợ trẻ khuyết tật
Tiếp nối hơi ấm của trái tim nhân đạo A.Yersin, Hội Những người ái mộ bác sĩ A.Yersin tỉnh Khánh Hòa ngoài những hoạt động cứu trợ, giúp đỡ đồng bào, người nước ngoài gặp thiên tai, có hoàn cảnh khó khăn, luôn chú trọng hai hoạt động nhân đạo chính yếu. Một là, hoàn thiện Phòng khám bệnh từ thiện A.Yersin, khám bệnh và phát thuốc miễn phí cho người dân nghèo. Hai là, chăm lo phát triển trẻ em, định kỳ cấp học bổng, xe đạp cho những học sinh có hoàn cảnh khó khăn của 2 trường THCS mang tên Yersin trên địa bàn tỉnh Khánh Hòa (Trường A.Yersin Nha Trang và Trường A.Yersin Suối Cát). Ngoài ra, hội còn tham gia bảo trợ trẻ khuyết tật thuộc Trung tâm Phục hồi chức năng - Giáo dục trẻ khuyết tật tỉnh Khánh Hòa. Đến nay, hội đã có 18 năm đồng hành cùng trung tâm và nhận đỡ đầu trẻ khuyết tật trên tinh thần “mỗi cá nhân hỗ trợ một trẻ”, mức kinh phí ban đầu 200.000 đồng/trẻ/tháng, đến năm 2022 nâng lên 300.000 đồng/trẻ/tháng. Trên hành trình bền bỉ đó, tính đến cuối năm 2024, hội đã bảo trợ 6.533 lượt trẻ khuyết tật với số tiền hơn 1,33 tỷ đồng.
Tiệm cà phê Thương Coffee thuộc Trung tâm Phục hồi chức năng - Giáo dục trẻ khuyết tật tỉnh Khánh Hòa.
Để giúp trẻ khiếm thính, rối loạn tự kỷ, rối loạn phát triển giảm sự phụ thuộc vào sự trợ giúp của thầy, cô và gia đình, từng bước hòa nhập cộng đồng, từ năm 2022, hội tổ chức dạy kỹ năng phục vụ nhà hàng, khách sạn, pha chế các loại nước giải khát cho các em. Đó là tiền đề để tiệm cà phê Thương Coffee thuộc Trung tâm Phục hồi chức năng - Giáo dục trẻ khuyết tật tỉnh Khánh Hòa ra đời, phục vụ sáng thứ Hai và sáng thứ Sáu hằng tuần, do trẻ khuyết tật tự pha chế, phục vụ. Điều thú vị và cảm động là trong danh sách các thức uống tại Thương Coffee luôn hiện diện cà phê, ca cao - những thức uống gợi nhắc đến nhà nông học A.Yersin, người đã có công di thực, phát triển một số loại cây có ảnh hưởng lớn đến kinh tế Việt Nam như: Cây cao su, cà phê, ca cao, trà…
Ông Đống Lương Sơn - Chủ tịch Hội Những người ái mộ bác sĩ A.Yersin tỉnh Khánh Hòa, người tổ chức dạy nghề cho trẻ khuyết tật chia sẻ: “Trẻ khuyết tật giao tiếp rất khó, nhất là khó tự lập khi trưởng thành. Vì thế, chúng tôi suy nghĩ tìm hướng giúp đỡ các em tiếp cận nghề để thuận lợi hơn khi bước vào đời. Chúng tôi hướng nghiệp phục vụ nhà hàng, khách sạn, nhất là kỹ năng pha chế, nghề tương đối dễ học nhất, để các em có cơ hội hòa nhập cuộc sống, tự nuôi sống bản thân và giúp ích cho xã hội. Sau 3 khóa dạy nghề, đã có nhiều nhà hàng, khách sạn nhận các em vào làm việc. Sắp tới, chúng tôi sẽ tiếp tục mở rộng hoạt động ý nghĩa, nhân văn này để truyền thống nhân đạo của bác sĩ Yersin mãi mãi được lan tỏa”.
Hội Những người ái mộ bác sĩ A.Yersin tỉnh Khánh Hòa đã tích cực hoạt động trên tinh thần nhân đạo, thiện nguyện, luôn chú ý đến đối tượng có hoàn cảnh khó khăn, gặp bất hạnh trong cuộc sống, nhất là người già và trẻ em. Đó cũng là cách để hình tượng nhà bác học A.Yersin sống mãi trong trí nhớ, trái tim của người dân Khánh Hòa nói riêng, người dân Việt Nam nói chung. Và đó cũng là cách để người nước ngoài hiểu hơn về vẻ đẹp con người Việt Nam.
