BĐBP siết chặt quản lý, chống khai thác IUU

Cán bộ Hải đoàn Biên phòng 18 kiểm tra thiết bị VMS trên tàu cá của ngư dân. Ảnh: Vũ Hùng

Sau khi tiếp nhận các văn bản chỉ đạo của Chính phủ, Bộ Quốc phòng và Bộ Tư lệnh BĐBP về nhiệm vụ chống khai thác IUU, thời gian qua, các đơn vị BĐBP đã quán triệt nghiêm túc, đầy đủ các văn bản của cấp trên về nhiệm vụ chống khai thác IUU; triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp đấu tranh chống khai thác IUU tới từng tổ, đội công tác, từng cán bộ làm nhiệm vụ kiểm soát biên phòng. Các đơn vị BĐBP đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng triển khai nhiều hình thức tuyên truyền chống khai thác IUU, tạo chuyển biến rõ rệt trong nhận thức của ngư dân tại các tỉnh, thành phố ven biển.

Theo đó, từ đầu năm 2025 đến nay, các đơn vị BĐBP đã phối hợp chặt chẽ với cấp ủy, chính quyền địa phương và các lực lượng chức năng đẩy mạnh tuyên truyền chống khai thác IUU được 13.224 lượt với 414.799 lượt ngư dân; tuyên truyền qua hệ thống loa truyền thanh của địa phương và đơn vị 2.389 giờ; phối hợp với Hội Chữ thập đỏ và các ban, ngành, đoàn thể địa phương tổ chức trao tặng 9.541 lá cờ Tổ quốc, cấp phát 24.329 tờ rơi...

Cùng với đó, hệ thống giám sát hành trình (VMS) được vận hành theo chế độ trực 24/24 giờ, kết hợp phân tích nguy cơ vi phạm dựa trên tuyến di chuyển, tốc độ và thời gian hoạt động của tàu. Thông qua hệ thống VMS, các đơn vị BĐBP đã phát hiện, thông báo, yêu cầu 6.555 chủ phương tiện, thuyền trưởng tàu cá mất kết nối VMS tự khắc phục, mở lại kết nối theo quy định; cảnh báo, yêu cầu 309 lượt tàu cá hoạt động gần ranh giới vùng biển giữa Việt Nam với các nước, không vi phạm vùng biển nước ngoài. Trong thực hiện khai thác, sử dụng phần mềm “kiểm soát tàu cá và nhắn tin truyền thông”, các đơn vị BĐBP đã cập nhật dữ liệu thông tin cho 44.435 tàu cá; cập nhật kết quả xử lý vi phạm 3.941 vụ/2.133 tàu/1.414 đối tượng với hơn 73 tỷ đồng; nhắn tin truyền thông được 171 tin nhắn đến 136.078 lượt chủ thuê bao di động là chủ tàu, thuyền trưởng.

Công tác đấu tranh với các hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng trên biển cũng đạt nhiều kết quả quan trọng. Từ đầu năm 2025, các đơn vị BĐBP đã khởi tố 4 vụ án hình sự về hành vi tổ chức, môi giới cho người khác xuất, nhập cảnh trái phép, tăng 3 vụ so với cùng kỳ, trong đó, BĐBP thành phố Hồ Chí Minh xử lý 2 vụ, Cà Mau 1 vụ và Quảng Ngãi 1 vụ. Bên cạnh đó, BĐBP tỉnh An Giang đã điều tra ban đầu và chuyển hồ sơ cho Công an tỉnh đối với 1 vụ vi phạm vùng biển nước ngoài và 2 vụ liên quan hành vi tàng trữ thiết bị VMS; BĐBP tỉnh Cà Mau cũng chuyển 1 vụ vi phạm vùng biển nước ngoài.

Trong công tác phối hợp liên ngành, Bộ Tư lệnh BĐBP đã chủ động phối hợp với Tỉnh ủy, Thành ủy các tỉnh, thành phố tuyến biển tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ cấp bách nhằm ngăn chặn tàu cá Việt Nam vi phạm khai thác IUU. Đồng thời, thường xuyên chỉ đạo BĐBP các tỉnh, thành phố tuyến biển, các hải đoàn chủ động phối hợp với lực lượng chức năng tham mưu cho Tỉnh ủy, Thành ủy, UBND tỉnh, thành phố tổ chức thực hiện nhiệm vụ chống khai thác IUU tại các địa phương.

Cùng với đó, các đơn vị BĐBP đã duy trì nghiêm quy chế phối hợp với Bộ Tư lệnh Hải quân và Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển. Hằng tuần, tháng, quý, các đơn vị gửi văn bản trao đổi kết quả chống khai thác IUU để phối kiểm, đồng thời thống nhất biện pháp xử lý các vụ việc phát sinh trên biển.

Cán bộ Đồn Biên phòng Tây Yên, BĐBP tỉnh An Giang phát tờ rơi và trực tiếp giải thích các quy định của pháp luật trong khai thác hải sản cho ngư dân địa phương. Ảnh: Tiến Vinh

Thời gian tới, Bộ Tư lệnh BĐBP tiếp tục chỉ đạo các đơn vị tuyến biển tiếp tục duy trì nghiêm công tác trực sẵn sàng chiến đấu, tăng cường kiểm tra, giám sát tàu cá tại các cửa biển, cảng cá và trên các hướng, khu vực trọng điểm. Trọng tâm là quản lý chặt tàu cá có nguy cơ cao dựa trên dữ liệu phân tích, bảo đảm mọi phương tiện khi xuất bến đều đáp ứng đủ điều kiện pháp lý và thiết bị VMS phải hoạt động ổn định trong suốt quá trình đánh bắt. Công tác tuyên truyền sẽ tiếp tục đổi mới theo hướng sát thực, đặt trọng tâm vào nhóm tàu công suất lớn, tàu đánh bắt xa bờ, các nghiệp đoàn và tổ đội khai thác. BĐBP cũng tiếp tục phối hợp với Tập đoàn Viettel và các cơ quan chức năng đẩy mạnh lộ trình số hóa trong quản lý hoạt động khai thác thủy sản; trọng tâm là hoàn thiện việc tích hợp dữ liệu dân cư (VNeID), liên thông cơ sở dữ liệu giữa các ngành và các địa phương; đồng thời rà soát, đối sánh và chuẩn hóa dữ liệu tàu cá theo hướng “đúng, đủ, sạch, sống, thống nhất, dùng chung”.

Đồng thời, BĐBP tiếp tục nâng cao hiệu lực phát hiện và xử lý vi phạm, đặc biệt đối với các hành vi liên quan đến thiết bị VMS (như tắt, tháo, che tín hiệu, hoặc vận hành không đúng quy định) và hành vi vi phạm vùng biển nước ngoài khai thác hải sản trái phép. Tập trung nguồn lực cho các đồn, trạm kiểm soát Biên phòng tuyến biển thực hiện tuần tra, kiểm soát tàu cá xuất, nhập bến; bảo đảm tàu cá xuất bến qua các trạm kiểm soát Biên phòng tham gia hoạt động khai thác thủy sản phải có xác nhận rời cảng của cảng cá và phải được thông báo đến cảng cá, Công an xã, chính quyền cơ sở để kiểm soát, xử lý, nếu không cập cảng bốc dỡ thủy sản khai thác theo quy định.

Ngọc Lâm