Bị tử vong do ong vò vẽ đốt: Cảnh báo nguy hiểm và cách xử trí đúng

Bị hàng trăm vết ong đốt, người mẹ tử vong

Ngày 6/9/2025 người phụ nữ ở xã Khánh Lâm tỉnh Cà Mau đang đi đường cùng con trai 3 tuổi thì bất ngờ một tổ ong vò vẽ từ trên cây tràm rơi xuống đất. Bầy ong túa ra tấn công hai mẹ con. Theo người dân chứng kiến, người mẹ vì lo bảo vệ con nên không kịp chạy, bị ong đốt nhiều lần.

Cả hai được người dân đưa đi cấp cứu, nhưng do bị hàng trăm vết ong đốt, người mẹ đã không qua khỏi trong đêm. Bé trai bị khoảng 50 vết đốt, trong tình trạng nguy kịch, hiện đang điều trị tích cực tại Bệnh viện Sản - Nhi Cà Mau.

Trên thực tế, bị ong đốt là một trong những tai nạn thường gặp. Vì thế, nhiều người thường chủ quan với tai nạn này. Nhưng thực tế nọc độc của ong rất nguy hiểm. Ở mức độ nặng, nếu không được sơ cứu đúng cách, người bệnh có thể bị đe dọa đến tính mạng.

Nọc độc ong vò vẽ có thể gây tử vong sau 15 phút

Ong đốt là tai nạn không hiếm gặp, song nhiều người vẫn còn chủ quan. Nọc độc của ong, đặc biệt là ong vò vẽ rất nguy hiểm. Trong trường hợp nặng nếu không được sơ cứu kịp thời và đúng cách, người bị đốt có thể tử vong chỉ sau15 phút do sốc phản vệ.

Sau khi vào cơ thể, nọc độc ong vò vẽ có thể gây phù nề, nổi mề đay, nguy hiểm hơn là gây suy hô hấp và sốc phản vệ.

Tùy loại ong mà độc tố sẽ khác nhau. Trong khi ong mật gần như vô hại, thì ong vò vẽ và ong đất (ong bắp cày) và ong bầu lại có lượng độc tố đủ để gây tử vong. Các ca cấp cứu vì ong đốt chủ yếu liên quan đến các loài ong này.

Nọc độc của ong chứa nhiều chất độc như Melittin, Phospholipase A, B, Hyaluronidase, Histamine, Serotonine, Acetylcholine, Acide phosphatase, Apamin…có thể gây tổn thương thận, gan, hủy cơ, tán huyết, rối loạn đông máu và tổn thương phổi dẫn đến suy hô hấp.

Ong đốt là tai nạn không hiếm gặp, song nhiều người vẫn còn chủ quan.

Các bước sơ cứu đúng khi bị ong đốt

Cần có cách nhìn nhận nghiêm túc về tai nạn ong đốt. Không nên chỉ dừng lại ở việc bôi thuốc giảm đau hay giảm sưng, mà phải theo dõi sát diễn biến để hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm độc. Dưới đây là các bước sơ cứu cơ bản:

Đưa nạn nhân ra khỏi khu vực có ong càng nhanh càng tốt.
Gỡ bỏ ngòi ong (nếu có) bằng cách khều nhẹ hoặc dùng nhíp. Tuyệt đối không nặn ép vì sẽ làm lan rộng nọc độc.
Rửa sạch vết đốt bằng xà phòng và nước ấm, sau đó sát trùng bằng cồn 70 độ.
Chườm lạnh để giảm đau và sưng.
Cho nạn nhân uống nhiều để giúp cơ thể thải độc qua đường tiểu, từ đó giảm nguy cơ suy đa tạng.
Theo dõi sát sao sau khi sơ cứu và nhanh chóng đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất.

Khi nào cần đưa nạn nhân đi cấp cứu?

Đưa nạn nhân đến các cơ sở y tế khẩn cấp nếu có các dấu hiệu sau:

Bị đốt nhiều vết, đặc biệt ở các vùng nguy hiểm như mặt, đầu, cổ...
Loài ong gây đốt là ong vò vẽ, ong rừng, ong bắp cày - vốn có nọc độc mạnh.
Xuất hiện triệu chứng nguy hiểm: đau dữ dội, mệt mỏi, khó thở, phù mặt, tiểu ra máu…

Làm gì để phòng tránh bị ong đốt?

Để hạn chế nguy cơ bị ong tấn công, cần áp dụng các biện pháp sau:

Tránh xa khu vực có ong, đặc biệt lưu ý nhắc nhở trẻ em không chọc phá tổ ong.
Nếu ong bay đến gần, không nên la hét hay chạy, hãy giữ yên tĩnh và đứng yên
Tuyệt đối không dùng gậy hay que chọc vào tổ ong, nếu cần xua ong hãy dùng khói hoặc lửa.
Dọn dẹp cây cối um tùm, vệ sinh nhà cửa thường xuyên để ngăn ong làm tổ.
Người nuôi ong lấy mật cần mặc đồ bảo hộ, che kín toàn bộ cơ thể.
Khi đi dã ngoại, không nên mặc đồ sặc sỡ, dùng nước hoa, mỹ phẩm, tránh đi chân đất hoặc mặc đồ rộng. Nên mặc trang phục kín đáo, đội mũ và đi găng tay.

Ong vò vẽ tuy không chủ động tấn công con người nhưng rất nguy hiểm khi bị kích động. Nhận thức đúng và hành động kịp thời sẽ giúp hạn chế thương vong do loài côn trùng này gây ra.

BS Nguyễn Hoàng Quân