Bộ chỉ số Bình đẳng giới trong khu vực công: 5 lĩnh vực, 10 chỉ số cốt lõi

Hội thảo "Thúc đẩy bình đẳng giới trong khu vực công"

Thông tin trên được bà Tiến sĩ Lương Thu Hiền - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Giới và Quyền Phụ nữ (GWR), Phó Viện trưởng Viện Quyền con người tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh, đại diện nhóm nghiên cứu - công bố tại Hội thảo "Thúc đẩy bình đẳng giới trong khu vực công".

Trong bối cảnh Đảng và Nhà nước Việt Nam đã thể hiện rõ cam kết về thúc đẩy bình đẳng giới trong lãnh đạo, quản lý, một khoảng trống lớn vẫn tồn tại: thiếu các công cụ đo lường có hệ thống để theo dõi tiến độ thực hiện. Đáp ứng yêu cầu này, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh – cụ thể là Trung tâm Nghiên cứu Giới và Quyền phụ nữ – đã phối hợp cùng các chuyên gia quốc tế xây dựng Bộ chỉ số bình đẳng giới trong khu vực công. Tiến sĩ Lương Thu Hiền đại diện nhóm nghiên cứu công bố Bộ chỉ số này tại Hội thảo.

Bộ chỉ số được kỳ vọng trở thành thước đo khách quan, giúp hệ thống chính trị Việt Nam tiếp cận các vấn đề về bình đẳng giới bằng dữ liệu rõ ràng, có cơ sở. Công cụ này hỗ trợ việc ra quyết định dựa trên bằng chứng, góp phần giúp các cơ quan từ trung ương đến địa phương xác định rào cản cụ thể và xây dựng các giải pháp can thiệp phù hợp.

Tiến sĩ Lương Thu Hiền trình bày tại Hội thảo

Bộ chỉ số được phát triển sau quá trình tham chiếu và rà soát các bộ chỉ số quốc tế nổi bật. Từ hơn 60 chỉ báo ban đầu, nhóm nghiên cứu đã chọn lọc 10 chỉ số chính, chia theo 5 lĩnh vực đang là rào cản lớn đối với sự phát triển của phụ nữ trong khu vực công:

1. Quy trình công tác cán bộ

2. Môi trường làm việc

3. Gánh nặng chăm sóc không lương

4. Định kiến xã hội và văn hóa

5. Tự chủ thân thể và cơ chế phòng ngừa quấy rối

Mỗi chỉ số đều đáp ứng 5 tiêu chí: tính phù hợp, rõ ràng về khái niệm, phản ánh thay đổi xã hội, có thể đo lường và so sánh theo thời gian.

Bên cạnh phần chỉ số định lượng, bộ công cụ được bổ sung một bảng câu hỏi gồm 47 nội dung phục vụ phỏng vấn sâu các bên liên quan. Cách tiếp cận này giúp làm rõ thêm những rào cản "vô hình" trong môi trường làm việc, như định kiến giới, kỳ vọng truyền thống hay hạn chế trong tiếp cận cơ chế khiếu nại.

Bộ chỉ số hướng tới việc nâng cao trách nhiệm giải trình trong toàn bộ hệ thống chính trị, qua đó thúc đẩy hiệu quả thực thi các chính sách và luật pháp liên quan đến bình đẳng giới trong khu vực công.

Trong giai đoạn tiếp theo, nhóm nghiên cứu sẽ phối hợp với Đại học Griffith (Úc) để tiến hành thu thập dữ liệu tại ba cơ quan trung ương và một tỉnh. Các dữ liệu định lượng và định tính sẽ được nạp vào hệ thống kỹ thuật số để kiểm thử và hoàn thiện. Song song đó, các hội thảo tư vấn sẽ được tổ chức nhằm rà soát, bổ sung những nội dung cần thiết.

Bình đẳng giới không thể đạt được nếu thiếu công cụ đo lường và đánh giá cụ thể. Việc xây dựng và thí điểm bộ chỉ số này là một bước tiến quan trọng, góp phần tạo nền tảng cho các chính sách thúc đẩy sự tham gia của phụ nữ vào vị trí lãnh đạo, vì một nền công vụ công bằng, hiệu quả và phát triển bền vững.

Tuệ Chi