Bộ GDĐT công bố tiêu chí xác định cơ sở giáo dục đại học, giáo dục nghề nghiệp thuộc diện sắp xếp

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa ban hành văn bản số 8562/BGDĐT-TCCB về định hướng sắp xếp, tổ chức lại cơ sở giáo dục đại học công lập và cơ sở giáo dục nghề nghiệp công lập.

Theo văn bản, việc sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở giáo dục đảm bảo phù hợp với Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học và sư phạm thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 452/QĐ-TTg ngày 27/02/2025, Quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục nghề nghiệp thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 73/QĐ-TTg ngày 10/02/2023 và các quy hoạch quốc gia, quy hoạch ngành, lĩnh vực, quy hoạch vùng, địa phương có liên quan đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Đáng chú ý, văn bản nêu rõ, việc sắp xếp không căn cứ mức độ tự chủ tài chính để tiến hành sắp xếp, tổ chức lại cơ sở giáo dục.

Ảnh minh họa: HUST

Các tiêu chí xác định cơ sở thuộc diện phải sắp xếp, tổ chức lại gồm: mức độ đáp ứng điều kiện và chuẩn; ngành, lĩnh vực đào tạo; tính phục vụ chức năng quản lý nhà nước; tính thiết yếu và tính đặc thù.

Cụ thể, về mức độ đáp ứng điều kiện và chuẩn, các cơ sở không bảo đảm điều kiện thành lập theo quy định hoặc ngành đào tạo không đủ điều kiện mở, duy trì ngành sẽ được xem xét sắp xếp. Đối với giáo dục đại học, các cơ sở không đạt chuẩn theo Thông tư số 01/2024/TT-BGDĐT ngày 5/2/2024 cũng thuộc diện nghiên cứu sắp xếp, tổ chức lại. Khi chuẩn cơ sở giáo dục nghề nghiệp được ban hành, các cơ sở giáo dục nghề nghiệp sẽ được đánh giá tương tự.

Về ngành, lĩnh vực đào tạo, các cơ sở đào tạo đa lĩnh vực nhưng quy mô đào tạo, thành tích nghiên cứu ở từng lĩnh vực rất nhỏ (trừ các khối quốc phòng - an ninh, sức khỏe, nghệ thuật) sẽ được xem xét sắp xếp; tiến tới giảm số lượng cơ sở đào tạo đơn ngành.

Đối với tiêu chí phục vụ chức năng quản lý nhà nước, các lĩnh vực đào tạo không phục vụ đào tạo nguồn nhân lực cho chức năng quản lý nhà nước, hoạt động nghề nghiệp đặc thù, chuyên môn sâu của bộ, ngành, địa phương quản lý trực tiếp sẽ thuộc diện xem xét. Tương tự, những lĩnh vực đào tạo không mang tính thiết yếu, không thể tuyển sinh hoặc xã hội không có nhu cầu cũng được đưa vào diện sắp xếp.

Riêng tính đặc thù, Bộ Quốc phòng và Bộ Công an tự rà soát, quyết định phương án, lộ trình sắp xếp các cơ sở trực thuộc. Bộ Y tế, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tự quyết định phương án sắp xếp các cơ sở đào tạo chuyên sâu khối ngành sức khỏe và nghệ thuật, bảo đảm phù hợp đặc thù chuyên môn.

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết, các hình thức sắp xếp, tổ chức lại bao gồm tái cấu trúc (chuyển đổi loại hình, cơ cấu ngành, đổi tên, điều chỉnh định hướng phát triển); chuyển giao cơ sở giáo dục về bộ, ngành hoặc địa phương phù hợp; hợp nhất với cơ sở khác để tập trung nguồn lực; giải thể và chuyển nguồn lực sang cơ sở phù hợp; hoặc các phương án khác theo quy định pháp luật.

Đối với các cơ sở giáo dục đại học chưa đạt chuẩn nhưng tiếp tục duy trì, bộ, ngành, địa phương quản lý trực tiếp phải xây dựng phương án đầu tư, đào tạo, bồi dưỡng và cam kết đến năm 2030 đạt chuẩn theo quy định. Sau mốc thời gian này, các cơ sở không đáp ứng yêu cầu sẽ bị kiên quyết sắp xếp, tổ chức lại. Quy định tương tự áp dụng với cơ sở giáo dục nghề nghiệp khi chuẩn được ban hành.

Các cơ sở giáo dục không thuộc diện phải sắp xếp thì thực hiện tự rà soát, tinh gọn bộ máy, xóa bỏ cấp trung gian, bảo đảm quản trị thống nhất, hiệu quả.

Đối với trường trung học nghề (áp dụng từ ngày 1/7/2026 theo Luật Giáo dục nghề nghiệp năm 2025), các địa phương chuẩn bị phương án hình thành trường trên cơ sở sắp xếp lại trường trung cấp, trung tâm giáo dục nghề nghiệp, giáo dục thường xuyên. Không tổ chức trường trung học nghề ở địa bàn đã có trường cao đẳng hoặc trung cấp đào tạo chương trình trung học nghề.

Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các bộ (trừ Bộ Công an và Bộ Quốc phòng), cơ quan ngang bộ và Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương xây dựng phương án sắp xếp các cơ sở thuộc thẩm quyền quản lý, gửi báo cáo về Bộ trước ngày 31/1/2026 để tổng hợp, báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét, quyết định.

Căn cứ phương án sắp xếp, tổ chức lại các cơ sở được cấp có thẩm quyền phê duyệt, các cơ quan, đơn vị hoàn thiện hồ sơ và trình cáp có thẩm quyền thẩm định, quyết định theo quy định của pháp luật (hoàn thành trước ngày 30/6/2026).

Doãn Nhàn