Bộ Ngoại giao làm rõ việc cho phép UBND tỉnh lập văn phòng đại diện ở nước ngoài

Chiều 26/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận về Dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù nhằm nâng cao hiệu quả công tác hội nhập quốc tế.

Tránh tạo thêm gánh nặng cho ngân sách

Một trong những điểm được các đại biểu quan tâm là quy định cho phép UBND cấp tỉnh thành lập Văn phòng đại diện ở nước ngoài. Đại biểu Trần Thị Vân, đoàn Bắc Ninh đánh giá việc cho phép địa phương mở văn phòng đại diện tại nước ngoài là một trong những giải pháp đột phá, thay đổi tư duy theo hướng công tác đối ngoại và hợp tác quốc tế là nhiệm vụ của cả hệ thống chính trị, cả trung ương và địa phương.

Đại biểu Trần Thị Vân, đoàn Bắc Ninh (Ảnh: Quốc hội)

Đồng thời, cơ chế này cũng cho phép địa phương mở rộng quan hệ quốc tế, tham gia sâu và rộng hơn trong hội nhập, thu hút đầu tư nước ngoài, tạo kênh xúc tiến đầu tư liên tục thay vì qua hội nghị và đoàn công tác, giúp tiếp cận thị trường, thúc đẩy thương mại và xuất khẩu, quảng bá du lịch.

Theo đại biểu Trần Thị Vân, Bắc Ninh hiện có 41 quốc gia, vùng lãnh thổ đang đầu tư với nhiều công ty điện tử lớn đến từ Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan, Mỹ, Singapore… Bắc Ninh chủ trương thu hút thêm FDI công nghệ cao, điện tử, linh kiện bán dẫn. Vì vậy, nếu Nghị quyết cho phép đặt Văn phòng đại diện của tỉnh tại nước ngoài sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Bắc Ninh kết nối, kêu gọi hỗ trợ và chăm sóc các doanh nghiệp khác trên thế giới tiếp tục đến và đầu tư ổn định, lâu dài tại Bắc Ninh.

Tuy nhiên, nữ đại biểu cũng cho rằng: chính sách này cần căn cứ vào điều kiện, nhu cầu và nguồn lực cụ thể của từng địa phương, phải được triển khai trên tinh thần hiệu quả, phù hợp hoàn cảnh và có kiểm soát, tránh tạo thêm gánh nặng ngân sách hoặc trùng lặp chức năng với cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài. Nghị quyết nên quy định theo hướng giao Chính phủ quy định cụ thể về tiêu chí, điều kiện, phạm vi hoạt động, cơ chế quản lý và báo cáo của địa phương khi mở văn phòng đại diện tại nước ngoài.

Đồng thời xác định rõ vai trò hỗ trợ, hướng dẫn của cơ quan đại diện trong bảo đảm quản lý thống nhất về đối ngoại.

Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương, đoàn Quảng Ngãi (Ảnh: Quốc hội)

Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương, đoàn Quảng Ngãi đề nghị cơ quan soạn thảo báo cáo bổ sung tình hình triển khai mô hình, chức năng, nhiệm vụ và kết quả thời gian qua. Theo nữ đại biểu, cho phép thành lập văn phòng này dễ dẫn đến phát sinh kinh phí ngân sách và tổ chức bộ máy, trong khi chức năng hoạt động có khả năng trùng lắp với nhiệm vụ của cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài.

Nếu thực sự cần thiết phải có đại diện của UBND cấp tỉnh ở những địa bàn hợp tác trọng điểm, có thể phối hợp với Bộ Ngoại giao xem xét điều động cán bộ của tỉnh làm việc tại các cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài hoặc nghiên cứu thí điểm vận hành mô hình trực tuyến, vừa đáp ứng yêu cầu mở rộng không gian đối ngoại cho các địa phương, vừa không phát sinh tổ chức bộ máy.

Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung giải trình tại Quốc hội (Ảnh: Quốc hội)

Giải trình, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Lê Hoài Trung cho hay, việc thành lập văn phòng đại diện của các UBND cấp tỉnh tại nước ngoài là nhằm tạo cơ chế để các địa phương khi có nhu cầu có thể thực hiện. Bởi trên thực tế, một số địa phương có mong muốn mở văn phòng như vậy nhưng chưa có cơ chế để điều chỉnh.

“Đây không phải là một cơ chế mang tính bắt buộc”, Bộ trưởng Lê Hoài Trung khẳng định.

Về ngân sách để thành lập văn phòng đại diện của UBND cấp tỉnh ở nước ngoài, theo Bộ trưởng Lê Hoài Trung, dự thảo đã nêu rõ là ngân sách từ địa phương nên chắc chắn trong quá trình kiểm soát, các địa phương sẽ thực hiện rất chặt chẽ, thông qua cấp ủy, qua HĐND nên “không thể tràn lan” được.

Kiến nghị lập cơ quan riêng về việc mua tài sản ở nước ngoài

Liên quan đến việc mua và sở hữu bất động sản tại nước ngoài của các cơ quan đại diện, đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương bày tỏ sự tán thành với quy định tại khoản 1 Điều 19, theo đó trao quyền cho Bộ trưởng Bộ Ngoại giao quyết định và chịu trách nhiệm về việc mua, sở hữu bất động sản tại nước ngoài theo trình tự khẩn cấp. Đại biểu nhận định cơ chế này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để Bộ Ngoại giao nhanh chóng thực hiện các thủ tục, qua đó sở hữu được các trụ sở ở vị trí trung tâm, phù hợp cho các hoạt động đối ngoại.

(Ảnh: Quốc hội)

Theo Bộ trưởng Bộ Ngoại giao, Chính phủ hiện rất khuyến khích và muốn tạo điều kiện cho các cơ quan đại diện của Việt Nam ở nước ngoài, bao gồm cả các ngành Quốc phòng, Công an, Công Thương và Thông tấn xã Việt Nam. Tuy nhiên, do quy định của nước sở tại khác biệt nhiều so với Việt Nam, Chính phủ đề xuất “cho phép được sử dụng theo luật và thông lệ tại chỗ”.

Bộ trưởng cũng cho biết dự thảo đã được lấy ý kiến kỹ lưỡng từ các bộ, ngành liên quan, đặc biệt là Bộ Tài chính để đánh giá tính khả thi.

“Về lâu dài, chúng tôi sẽ báo cáo Chính phủ để kiến nghị thành lập cơ quan riêng về vấn đề mua tài sản ở nước ngoài tại một số nước. Đây vấn đề rất phức tạp về mặt pháp luật chứ không phải là vấn đề về mặt tài chính”, Bộ trưởng Lê Hoài Trung nêu rõ.

Nhóm PV/VOV.VN