Bộ Tài chính cảnh báo chiêu trò nhập thức ăn chăn nuôi bán cho người tiêu dùng

Bộ Tài chính vừa có công văn trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Hoàng Hữu Chiến (Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh An Giang).

Nội dung chất vấn xoay quanh việc thực hiện Nghị quyết 141/2024/QH15 tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV. Nghị quyết yêu cầu lĩnh vực Công Thương: “Kiểm soát chặt chẽ nguồn gốc, xuất xứ hàng hóa trong thương mại điện tử; đấu tranh với hành vi gian lận thương mại, hạn chế cạnh tranh, sản xuất hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ”.

Xuất hiện các "hệ sinh thái" sản xuất hàng giả quy mô lớn

Tuy nhiên, thời gian gần đây, lực lượng chức năng bắt giữ nhiều vụ sản xuất, mua bán hàng không rõ nguồn gốc, hàng giả với số lượng lớn. Trước thực trạng này, đại biểu đề nghị các bộ: Công Thương, Công an và Tài chính làm rõ nguyên nhân, đưa ra giải pháp khắc phục.

Theo Bộ Tài chính, thời gian qua, các lực lượng chức năng liên tục phát hiện, triệt phá nhiều đường dây buôn lậu, sản xuất và kinh doanh hàng giả. Các mặt hàng vi phạm bao gồm thuốc chữa bệnh, sữa, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm và thực phẩm không rõ nguồn gốc.

Điển hình là vụ sản xuất, quảng cáo sai sự thật về công dụng của kẹo rau củ Kera hay vụ sản xuất dầu ăn chăn nuôi dùng cho người.

Tình trạng hàng giả, hàng kém chất lượng sản xuất trong nước diễn ra thời gian dài. Tại một số địa phương đã hình thành các khu vực sản xuất, đường dây và hệ sinh thái kinh doanh hàng giả có tổ chức, quy mô lớn. Hàng giả bao gồm giả về chất lượng, giá trị sử dụng đến giả mạo bao bì, nhãn hiệu.

Có những vụ việc hàng giả ghi tem nhãn nước ngoài nhưng thực tế lại sản xuất ngay tại Việt Nam. Ngược lại, cũng có hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ từ nước ngoài được vận chuyển trái phép vào Việt Nam tiêu thụ.

Bộ Tài chính, hàng nhái hàng giả sản xuất ngay trong nội địa và từ nước ngoài vận chuyển vào Việt Nam. Ảnh minh họa

Hàng nhập khẩu "đội lốt" thức ăn chăn nuôi để bán cho người

Theo Bộ Tài chính, các đối tượng đã lợi dụng những kẽ hở từ cơ chế, chính sách để vi phạm, đặc biệt là quy định cấp phép với các loại hàng hóa chưa có quy chuẩn chung. Hiện nay, cơ quan quản lý chủ yếu dựa trên tiêu chuẩn do doanh nghiệp tự công bố.

Các đối tượng còn sử dụng hồ sơ đầy đủ hoặc lôi kéo, mua chuộc làm mất ý chí chiến đấu của lực lượng chức năng.

Thực tiễn ngành Hải quan cho thấy, một số doanh nghiệp tự công bố tiêu chuẩn sản phẩm rất sơ sài. Hồ sơ thường không nêu cụ thể chỉ tiêu chất lượng hay an toàn. Đặc biệt, các đối tượng lợi dụng chính sách quản lý hàng lưỡng dụng để lẩn tránh kiểm soát.

Ví dụ, doanh nghiệp công bố sản phẩm dùng cho chăn nuôi nhưng thực tế lại bán cho người tiêu dùng. Điển hình là vụ Công ty A. H. P khai báo nhập khẩu hàng hóa làm thức ăn chăn nuôi nhưng thực tế lại bán cho người.

Một thủ đoạn khác là doanh nghiệp tự công bố chất lượng, thuê tổ chức giám định để có kết luận đủ điều kiện nhập khẩu. Nếu đối chiếu chứng từ hồ sơ hải quan hay kết quả giám định, lô hàng hoàn toàn đủ điều kiện thông quan.

Tuy nhiên, khi cơ quan Hải quan trưng cầu giám định lại, kết quả hoàn toàn trái ngược với giấy phép doanh nghiệp xuất trình. Thậm chí, cơ quan giám định ban đầu còn xin rút kết luận để trốn tránh trách nhiệm.

Theo Bộ Tài chính, có doanh nghiệp khai công bố sản phẩm dùng cho sản xuất chăn nuôi nhưng thực tế lại bán cho người tiêu dùng. Ảnh minh họa

Quyết liệt "bịt" kẽ hở pháp lý, trấn áp tội phạm

Theo Bộ Tài chính, để tăng cường quản lý, hằng năm Bộ đều chỉ đạo cơ quan Hải quan ban hành kế hoạch chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng giả qua biên giới.

Gần nhất, Bộ ban hành Kế hoạch 01 triển khai tháng cao điểm trấn áp tội phạm buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng.

Đồng thời, Bộ Tài chính đã chỉ đạo cơ quan Hải quan rà soát quy trình nghiệp vụ, cơ chế chính sách còn bất cập. Mục tiêu là kịp thời trình cấp có thẩm quyền sửa đổi để "bịt" kín kẽ hở pháp lý.

Ngoài ra, với vai trò Cơ quan Thường trực Ban Chỉ đạo 389 quốc gia, Bộ Tài chính đã tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan; kịp thời tham mưu các chuyên đề đấu tranh với mặt hàng nổi cộm như thuốc lá, xăng dầu, dược phẩm...

TÚ UYÊN