Bộ trưởng Bộ Công an nói về thiết bị giám sát điện tử với người cai nghiện ma túy

Chiều 25/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Phòng, chống ma túy (sửa đổi).

Phát biểu giải trình làm rõ các ý kiến của đại biểu Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang cho biết, việc xây dựng luật cũng nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng và Nhà nước về sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, trong đó có việc chuyển nhiệmvụ quản lý cai nghiện và quản lý sau cai nghiện từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội sang Bộ Công an và hoàn thiện phân cấp, phân quyền phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp.

Bộ trưởng cho biết, trong quá trình nghiên cứu xây dựng luật, lực lượng công an cũng rất trăn trở về công tác quản lý cai nghiện và quản lý sau cai nghiện. Bộ cũng đã nghiên cứu, chế tạo một số thiết bị hỗ trợ giám sát và theo dõi sức khỏe đối tượng cai nghiện.

"Đây là những thiết bị bước đầu nghiên cứu, không áp dụng đại trà, mà chỉ áp dụng với các nhóm đối tượng phù hợp nếu được Quốc hội cho phép", Bộ trưởng Bộ Công an cho hay.

ĐBQH xem video hình ảnh giới thiệu về thiết bị điện tử giám sát người cai nghiện do Bộ Công an thực hiện (Ảnh: Media Quốc hội).

Theo Bộ trưởng, nhiều đại biểu đề nghị bổ sung quy định áp dụng biện pháp giám sát điện tử đối với người sử dụng trái phép chất ma túy, người cai nghiện tại cộng đồng, người cai nghiện bằng thuốc thay thế, người bị quản lý sau cai nghiện.

Trên cơ sở nghiên cứu, cơ quan soạn thảo đề nghị nếu dự thảo Luật quy định về đối tượng và thẩm quyền áp dụng, thì Chính phủ sẽ quy định chi tiết về nội dung này.

Đối với việc quản lý người đã xác định tình trạng nghiện và đang chờ lập hồ sơ đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc, ĐBQH đề nghị bổ sung việc quản lý tại cơ sở cai nghiện bắt buộc. Cơ quan soạn thảo sẽ phối hợp nghiên cứu để chỉnh lý dự án luật theo hướng bổ sung quy định về quản lý người xác định tình trạng nghiện ma túy nhưng không có nơi cư trú ổn định.

Theo Bộ trưởng, việc quản lý này đề nghị áp dụng biện pháp cai nghiện bắt buộc tại cơ sở cai nghiện ma túy công lập. Người này có thể được quản lý tại trường giáo dưỡng trong thời gian chờ xem xét quyết định đưa đi cai nghiện bắt buộc. Thẩm quyền quyết định thời gian quản lý sẽ được giao cho trưởng công an cấp xã, và thời gian này sẽ được trừ vào thời gian cai nghiện bắt buộc.

Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang phát biểu giải trình chiều 25/11 (Ảnh: Media Quốc hội).

Về thời hạn cai nghiện ma túy, có ý kiến đề nghị quy định linh hoạt hơn theo mức độ nghiện. Tuy nhiên, cơ quan soạn thảo đề xuất giữ nguyên quy định cai nghiện lần đầu là 24 tháng và cai nghiện lần thứ hai trở lên là 36 tháng.

Lý do được đưa ra là để người nghiện ma túy đều được áp dụng đầy đủ các giai đoạn trong quy trình cai nghiện, nhằm nâng cao hiệu quả và khắc phục tình trạng tái nghiện.

Thực tiễn cho thấy, việc quy định mức tối thiểu/tối đa dẫn đến áp dụng không thống nhất và tùy nghi do không có căn cứ xác định rõ ràng. Mặt khác, cơ quan y tế chỉ xác định được tình trạng nghiện hoặc không nghiện, không xác định được mức độ nghiện, nên khó có căn cứ xác định thời gian cai nghiện cụ thể.

"Hiện nay, người nghiện đang chuyển dần sang sử dụng các loại ma túy tổng hợp, khiến biểu hiện nghiện rất đa dạng và không điển hình. Nhiều đối tượng sử dụng ma túy pha trộn dẫn đến tình trạng ngáo đá và loạn thần, có thể thực hiện các hành vi phạm tội đặc biệt nghiêm trọng", Bộ trưởng cho hay.

Về cai nghiện bắt buộc đối với người từ 12 đến dưới 18 tuổi, Bộ trưởng cho biết, thống kê hiện nay, số lượng người từ đủ 12 tuổi đến dưới 18 tuổi đang được tổ chức cai nghiện ma túy bắt buộc trên toàn quốc là 239 trường hợp.

Do số lượng không lớn nên việc tổ chức cai nghiện bắt buộc tại trường giáo dưỡng đối với nhóm đối tượng này hoàn toàn đáp ứng được về điều kiện nguồn lực và cơ sở vật chất. Các trường giáo dưỡng đều bố trí khu riêng dành cho nhóm đối tượng này.

Mặt khác, môi trường trường giáo dưỡng phù hợp với lứa tuổi, bảo đảm quyền lợi của các em, đặc biệt là việc tiếp tục học văn hóa trong thời gian cai nghiện.

Tiếp thu ý kiến ĐBQH, cơ quan soạn thảo sẽ chỉnh lý dự thảo theo hướng đưa người từ đủ 12 đến dưới 18 tuổi cai nghiện ma túy bắt buộc tại trường giáo dưỡng hoặc cơ sở cai nghiện ma túy công lập trong trường hợp đủ điều kiện. Điều kiện cụ thể sẽ được nghiên cứu và giao cho Chính phủ hoặc Bộ trưởng Bộ Công an hướng dẫn quy định.

"Mục tiêu cuối cùng là xây dựng một xã hội không có ma túy và không có người nghiện ma túy, nếu nghiện thì cai nghiện phải hiệu quả và không tái nghiện, nhằm đảm bảo an ninh, an toàn xã hội", Đại tướng Lương Tam Quang nhấn mạnh.

Nguyễn Thu Huyền