Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Sẽ sắp xếp nhân sự trường học theo mô hình '2 trong 1'
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, việc tích hợp 2 vị trí Bí thư Đảng ủy và người đứng đầu cơ sở giáo dục là chủ trương lớn.
Chiều 22-10, Quốc hội thảo luận tổ về ba dự án luật quan trọng trong lĩnh vực giáo dục: Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục; Luật Giáo dục đại học (sửa đổi); và Luật Giáo dục nghề nghiệp (sửa đổi).
Mở đường cho giáo dục phát triển
Phát biểu tại phiên thảo luận, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) Nguyễn Kim Sơn, cho biết các ý kiến của đại biểu Quốc hội rất sâu sắc, phong phú, bao quát toàn diện cả ba dự án luật.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn, việc sửa đổi, bổ sung ba đạo luật lần này không chỉ để thể chế hóa tinh thần mới của Nghị quyết 71, mà còn tiếp tục cụ thể hóa Nghị quyết 29 của Trung ương về đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT.

Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: TRỌNG PHÚ
“Chúng tôi quán triệt tinh thần hoàn thiện luật không chỉ để tháo gỡ những điểm nghẽn, khắc phục hạn chế trong thực tiễn, mà quan trọng hơn là kiến tạo và mở đường cho sự phát triển của ngành giáo dục trong thời kỳ mới,” ông nói.
Bộ trưởng cho biết, một trong những định hướng lớn được Bộ Chính trị nhấn mạnh là thúc đẩy phát triển mạnh mẽ các cơ sở giáo dục, nhất là giáo dục đại học và giáo dục nghề nghiệp. Cùng với đó là tăng cường vai trò định hướng của Nhà nước đối với hệ thống công lập, đồng thời phát huy tiềm năng của khu vực ngoài công lập.
“Các dự án luật lần này không chỉ là công cụ pháp lý mà còn là động lực thể chế thúc đẩy ngành giáo dục phát triển bền vững, đáp ứng yêu cầu đổi mới và hội nhập,” Bộ trưởng nhấn mạnh.
Liên quan đến thẩm quyền Thủ tướng bổ nhiệm Giám đốc Đại học Quốc gia, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, Bộ sẽ rà soát kỹ để đảm bảo tính phù hợp giữa pháp luật và tính tự chủ, trách nhiệm giải trình của các cơ sở đại học đặc biệt.
Theo ông, Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TP.HCM có vai trò đầu tàu trong hệ thống giáo dục đại học Việt Nam, là trung tâm đào tạo, nghiên cứu có tầm ảnh hưởng quốc gia và quốc tế.
“Vì vậy, việc trao cơ chế, chính sách đặc thù cho hai đại học quốc gia là cần thiết, giống như Hà Nội có Luật Thủ đô hay một số địa phương khác có chính sách phát triển vượt trội,” ông nói.
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng nhấn mạnh, mô hình “đại học vùng” đã được khẳng định trong nhiều văn kiện của Đảng và Nhà nước như Nghị quyết 29, Kết luận 91 của Bộ Chính trị và sáu nghị quyết phát triển vùng.

Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: TRỌNG PHÚ
Hiện cả nước có Đại học Thái Nguyên, Đại học Huế, Đại học Đà Nẵng là các đại học vùng giữ vai trò quan trọng trong phân bổ nguồn lực và phát triển giáo dục đại học theo vùng miền.
“Do đó, việc tiếp tục duy trì và hoàn thiện mô hình này trong luật là hoàn toàn hợp lý, có cơ sở chính trị, pháp lý và thực tiễn rõ ràng,” Bộ trưởng khẳng định.
Sắp xếp nhân sự theo mô hình “2 trong 1”
Đề cập hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, Bộ trưởng cho biết cơ quan soạn thảo sẽ rà soát các quy định hiện hành để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho nghiên cứu và ứng dụng công nghệ trong các cơ sở giáo dục.
Tuy nhiên, những nội dung đã được quy định đầy đủ trong Luật Khoa học và Công nghệ, Luật Đổi mới sáng tạo sẽ không lặp lại trong luật giáo dục đại học. Nếu có điểm cần cụ thể hóa thêm, Bộ sẽ bổ sung dưới dạng nguyên tắc hoặc hướng dẫn chi tiết.
Về Hội đồng khoa học và đào tạo, Bộ trưởng cho rằng mở rộng thành phần là hướng đi đúng. Hội đồng không chỉ gồm các nhà khoa học mà cần có doanh nghiệp, nhà tuyển dụng, cựu sinh viên và đại diện địa phương tham gia.
“Trong bối cảnh sắp tới không còn tổ chức hội đồng trường, hội đồng khoa học và đào tạo với phạm vi rộng, tính đại diện cao là rất cần thiết,” ông nói.
Hội đồng này sẽ giúp hiệu trưởng có thêm góc nhìn thực tiễn, hỗ trợ trường xây dựng chương trình đào tạo gắn với nhu cầu xã hội và thị trường lao động.

Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Kim Sơn. Ảnh: TRỌNG PHÚ
Giải trình thêm về việc không tổ chức hội đồng trường và sắp xếp nhân sự lãnh đạo cơ sở giáo dục, Bộ trưởng cho biết việc tích hợp hai vị trí Bí thư Đảng ủy và người đứng đầu cơ sở giáo dục là chủ trương lớn của Đảng, cần sự chỉ đạo thống nhất giữa Đảng và chính quyền.
“Bộ Chính trị và Tổng Bí thư đã giao Bộ GD&ĐT phối hợp Ban Tổ chức Trung ương xây dựng đề án để khi luật có hiệu lực, bộ máy mới vận hành ngay, không bị gián đoạn,” ông cho biết.
Theo Bộ trưởng, khi luật có hiệu lực, hội đồng trường sẽ kết thúc hoạt động, kéo theo hiệu trưởng và chủ tịch hội đồng trường cũng kết thúc nhiệm kỳ. Khi đó, các vị trí lãnh đạo sẽ được xem xét tổng thể để lựa chọn người có tín nhiệm và năng lực phù hợp đảm nhiệm mô hình “2 trong 1”.
“Chúng tôi sẽ phối hợp chặt chẽ với Ban Tổ chức Trung ương đảm bảo việc sắp xếp nhân sự được thực hiện đồng bộ, hiệu quả, không ảnh hưởng đến hoạt động của các trường,” Bộ trưởng Sơn khẳng định.