Bước ngoặt hòa bình Trung Đông sau nhiều năm xung đột

Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng một số nhà lãnh đạo khu vực đã ký một thỏa thuận nhằm củng cố lệnh ngừng bắn ở Gaza trong hội nghị thượng đỉnh tại Sharm el-Sheikh, Ai Cập, vài giờ sau khi Israel và Hamas hoàn tất việc trao đổi con tin và tù nhân.

Tổng thống Mỹ Donald Trump cùng một số nhà lãnh đạo khu vực đã ký một thỏa thuận nhằm củng cố lệnh ngừng bắn ở Gaza tại hội nghị thượng đỉnh ở Sharm el-Sheikh, Ai Cập, vài giờ sau khi Israel và Hamas hoàn tất việc trao đổi con tin và tù nhân.

Ông Trump ca ngợi đây là “một ngày tuyệt vời cho Trung Đông”, đồng thời tuyên bố các bên đã đạt được điều mà “nhiều người từng cho là bất khả thi”.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và các lãnh đạo khu vực đã ký thỏa thuận củng cố lệnh ngừng bắn ở Gaza tại hội nghị thượng đỉnh Sharm el-Sheikh, Ai Cập, sau khi Israel và Hamas trao đổi con tin và tù nhân. Ảnh: Arab News

Theo tuyên bố chung được ký kết, các bên cam kết theo đuổi tầm nhìn toàn diện về hòa bình, an ninh và thịnh vượng cho khu vực, đồng thời hoan nghênh những tiến bộ trong việc xây dựng một thỏa thuận hòa bình “toàn diện và bền vững” tại Dải Gaza.

Sự kiện được xem là bước ngoặt quan trọng trong tiến trình chấm dứt xung đột Israel - Hamas, với sự bảo trợ của Mỹ, Ai Cập, Qatar và Thổ Nhĩ Kỳ.

Phát biểu tại hội nghị, Tổng thống Ai Cập Abdel Fattah al-Sisi cho rằng thỏa thuận này đánh dấu việc khép lại một chương đau thương trong lịch sử nhân loại và mở ra con đường hướng tới giải pháp hai nhà nước.

Ông kêu gọi người dân Israel coi đây là thời khắc lịch sử để bắt đầu một tương lai tốt đẹp hơn, đồng thời nhận định rằng kế hoạch hòa bình do Tổng thống Trump đề xuất có thể là cơ hội cuối cùng để mang lại hòa bình lâu dài cho khu vực.

Hội nghị diễn ra trong bối cảnh Hamas vừa trả tự do cho 20 con tin còn sống cuối cùng mà họ giữ tại Gaza, đổi lại Israel phóng thích 1.986 tù nhân, chủ yếu là người Palestine. Đây là một phần trong kế hoạch hòa bình 20 điểm mà Tổng thống Trump công bố hồi tháng 9, đặt mục tiêu chấm dứt giao tranh và thiết lập cơ chế giám sát quốc tế tại Gaza.

Phát biểu trước Quốc hội Israel trước khi tới Ai Cập, ông Trump nói rằng cơn ác mộng kéo dài đã kết thúc với cả người Israel, người Palestine và nhiều người khác.

Theo lộ trình hòa bình do Mỹ đề xuất, sau khi trao đổi tù nhân và con tin hoàn tất, Israel sẽ bắt đầu rút quân khỏi Dải Gaza để chuẩn bị cho giai đoạn đàm phán tiếp theo về quản trị và tái thiết khu vực.

Tuy vậy, giới quan sát cho rằng tiến trình hòa bình vẫn đối mặt với nhiều thách thức, nhất là khi Hamas chưa đồng ý giải giáp và Israel chưa cam kết rút quân hoàn toàn khỏi Gaza.

Phát ngôn viên Hamas Hazem Qassem kêu gọi Mỹ và các nước trung gian tiếp tục giám sát để bảo đảm Israel không thực hiện thêm các hành động gây hấn đối với người dân Palestine.

Dù còn nhiều nghi ngại, Tổng thống Trump khẳng định ông tin tưởng lệnh ngừng bắn sẽ được duy trì và cho biết các cuộc đàm phán về các bước tiếp theo đã bắt đầu.

Hơn 20 lãnh đạo thế giới tham dự hội nghị, trong đó có Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ, Quốc vương Qatar, Tổng thống Pháp và Thủ tướng Anh. Dù không có đại diện trực tiếp của Hamas và Israel, các bên trung gian tin rằng thỏa thuận lần này sẽ mở đường cho tiến trình hòa bình dài hạn, hướng tới việc tái thiết Gaza và thiết lập trật tự ổn định hơn ở Trung Đông.

Ông Trump kết luận trong bài phát biểu tại Sharm el-Sheikh: “Hôm nay, hàng triệu người trên khắp thế giới đã thấy lời cầu nguyện cho hòa bình được đáp lại. Đây là khởi đầu của một chương mới cho Trung Đông.”

Tùng Lâm (Theo CNN, The New York Times)