Bước ngoặt thu hút FDI trong kỷ nguyên vươn mình

Nửa đầu năm 2025, Việt Nam đã thu hút hơn 21,5 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) - mức cao nhất tính đến giữa năm kể từ 2009, bất chấp xu hướng suy giảm FDI toàn cầu. Bên cạnh đó, giá trị thương hiệu quốc gia Việt Nam tiếp tục tăng trưởng ổn định, hiện xếp thứ 32 toàn cầu theo Brand Finance, tăng từ thứ hạng 47 cách đây chỉ một thập kỷ.

Các chuyên gia và khách mời thảo luận tại Diễn đàn Kinh doanh toàn cầu 2025.

Tại Diễn đàn Kinh doanh toàn cầu 2025 do Đại học RMIT Việt Nam và Trung tâm Xúc tiến, Thông tin và Hỗ trợ đầu tư phía Nam, Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính, phối hợp tổ chức diễn ra vào sáng 20/8, GS. Robert McClelland, Trưởng khoa Kinh doanh, Đại học RMIT Việt Nam, nhận định, câu chuyện thu hút FDI của Việt Nam mang tính chuyển đổi rất cao.

Theo ông, việc thu hút vốn đầu tư FDI trong 6 tháng đầu năm tăng 32,6% so với cùng kỳ năm 2024, được thúc đẩy bởi các lĩnh vực như sản xuất, bất động sản, công nghệ xanh, nghiên cứu khoa học… Từ đó củng cố vị thế của Việt Nam như một trung tâm đổi mới sáng tạo và phát triển bền vững của khu vực.

Tuy nhiên, bên cạnh thành công này, những thách thức mới cũng đã nổi lên. “Bước ngoặt hiện tại của Việt Nam là chuyển đổi từ mô hình FDI dựa trên chi phí sang mô hình dựa trên đổi mới sáng tạo, chuyển đổi xanh và chuyển đổi số.

Những năm gần đây chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ đầu tư nước ngoài vào năng lượng tái tạo, sản xuất công nghệ cao và dịch vụ số. Đây là những lĩnh vực không chỉ mang lại lợi nhuận kinh tế mà còn thúc đẩy phát triển bền vững và toàn diện”, chuyên gia cho biết.

Về vấn đề này, bà Trần Thị Hải Yến, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến, Thông tin và Hỗ trợ đầu tư phía Nam (SIPISC), Cục Đầu tư nước ngoài, Bộ Tài chính, cho biết Việt Nam hiện ưu tiên kêu gọi đầu tư vào 6 lĩnh vực bao gồm điện tử, bán dẫn; năng lượng tái tạo; trung tâm R&D, đổi mới sáng tạo; kinh tế số, chuyển đổi số; nông nghiệp chất lượng cao và trung tâm tài chính quốc tế.

Để thu hút dòng vốn FDI vào những lĩnh vực ưu tiên, Việt Nam đang triển khai thực hiện nhiều giải pháp mang tính chất quyết định, quan trọng như việc ban hành Chiến lược hợp tác đầu tư nước ngoài giai đoạn 2021 - 2030, trong đó tập trung và chất lượng dự án, đặc biệt trong các lĩnh vực được ưu tiên kêu gọi đầu tư. Việt Nam cũng nỗ lực cải thiện thể chế, ban hành chính sách ưu đãi, thiết lập quỹ hỗ trợ đầu tư, phát triển trung tâm tài chính quốc tế, đẩy mạnh đầu tư cải thiện cơ sở hạ tầng giao thông, năng lượng.

Tại diễn đàn, ông Alexander Ziehe, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp Đức tại Việt Nam đánh giá cao những cải cách cơ sở hạ tầng và nỗ lực tạo môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch của Việt Nam: “Chúng tôi tin rằng điều này sẽ tiếp tục nâng cao sức hút của Việt Nam đối với dòng vốn FDI chất lượng cao, dài hạn, đặc biệt là những lĩnh vực mà chúng tôi có thế mạnh”.

Đại diện doanh nghiệp Đức nhìn nhận, các hiệp định thương mại tự do có quy mô rộng lớn, bao phủ hơn một nửa GDP toàn cầu, cả ở tầm quốc tế lẫn trong ASEAN mà Việt Nam tham gia giúp nền kinh tế không chỉ dừng lại ở vai trò trung tâm sản xuất mà còn có thể trở thành cửa ngõ chiến lược của thị trường khu vực và toàn cầu.

Bên cạnh đó, không dừng lại ở xuất khẩu, các nhà đầu tư Đức tại Việt Nam cũng nhắm tới thị trường tiêu dùng nội địa hơn 100 triệu dân của đất nước. Sự phát triển nhanh chóng của Việt Nam mở ra nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư ở các lĩnh vực như sản xuất công nghệ cao, tự động hóa, năng lượng tái tạo, công nghệ xanh, hàng tiêu dùng cao cấp, đào tạo nghề và phát triển kỹ năng.

“Sự quyết liệu của Việt Nam với tăng trưởng xanh và chuyển đổi số tương đồng với thế mạnh của quốc gia chúng tôi. Chúng tôi mong muốn được đồng hành cùng Việt Nam trong quá trình này”, ông Alexander Ziehe khẳng định.

Theo TS Đặng Thảo Quyên, Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Kinh doanh quốc tế, Đại học RMIT Việt Nam, tăng trưởng dòng vốn FDI tại Việt Nam thời gian qua là tín hiệu của một quá trình cải cách cấu trúc sâu rộng với động lực tăng trưởng bắt nguồn từ chuyển đổi trong tư duy. Tuy nhiên, khoảng cách giữa vốn đăng ký và vốn giải ngân cho thấy nhu cầu cấp thiết phải đẩy nhanh tiến độ dự án, đơn giản hóa quy định và tăng cường hợp tác công tư.

Bà Quyên nhấn mạnh, bước tiếp theo không chỉ là thu hút vốn mà cần định hướng dòng vốn vào những lĩnh vực mang đến kết quả bền vững, bao trùm và tạo tác động mạnh mẽ. “Chúng ta đã thu hút được sự chú ý của thế giới, giờ là lúc chúng ta phải tạo dựng niềm tin và duy trì niềm tin đó”.

Đỗ Kiều