Bước tiến gần hơn tới thỏa thuận hòa bình Nga - Ukraine?

Tối 2/12 (giờ địa phương), Tổng thống Nga Vladimir Putin đã tiếp ông Steve Witkoff - Đặc phái viên của Tổng thống Donald Trump và con rể của Tổng thống Mỹ, ông Jared Kushner tại Điện Kremlin.

Tổng thống Nga Vladimir Putin tiếp phái đoàn Mỹ tại Điện Kremlin. Ảnh: TASS

Tham dự buổi tiếp cùng Tổng thống Nga có trợ lý Tổng thống Yuri Ushakov và Đặc phái viên Tổng thống về Đầu tư và Hợp tác Kinh tế với Nước ngoài, kiêm Tổng Giám đốc Điều hành Quỹ Đầu tư trực tiếp Nga (RDIF) Kirill Dmitriev. Trả lời họp báo về kết quả cuộc gặp kéo dài 5 giờ, trợ lý Tổng thống Nga cho biết, hai bên đã thảo luận về tất cả các phương án kế hoạch hòa bình của Mỹ cho Ukraine.

Theo đó, các cuộc trao đổi đã diễn ra "rất hữu ích, mang tính xây dựng và có ý nghĩa lớn" nhưng "vẫn chưa có sự thỏa hiệp nào". "Một số đề xuất của Mỹ nhìn chung có thể chấp nhận được dù vẫn cần thảo luận" nhưng các điểm khác "không phù hợp với chúng tôi", ông Ushakov nói. Trong số các điểm vướng mắc trước đó có các yêu cầu của Điện Kremlin với Ukraine nhằm chính thức bác bỏ mục tiêu gia nhập NATO của nước này và yêu cầu Kiev nhượng bộ các vùng lãnh thổ ở phía Đông mà Moscow tuyên bố sáp nhập.

Theo trợ lý Tổng thống Nga, phía Nga đã nhận được và xem xét một tài liệu gồm 27 điểm do phía Mỹ đề xuất. Moscow không chỉnh sửa văn bản và không thảo luận với phía Mỹ về tài liệu này. Sau đó, Nga cũng đã nhận thêm 4 tài liệu nữa. Tất cả các tài liệu đã được thảo luận tại cuộc gặp ngày 2/12 giữa Tổng thống Putin với ông Whitkoff. trợ lý Tổng thống Nga đánh giá hai bên có "cơ hội để thảo luận kỹ lưỡng về triển vọng hợp tác chung tiếp theo nhằm đạt được một giải pháp hòa bình lâu dài cho cuộc khủng hoảng Ukraine".

Ông khẳng định Nga và Mỹ không có thêm bất đồng nào về vấn đề giải quyết cuộc xung đột ở Ukraine, song hai bên "vẫn còn rất nhiều việc phải làm". Do đó, các cuộc tiếp xúc giữa Nga và Mỹ sẽ vẫn diễn ra trong thời gian tới để có thể đạt được một giải pháp bền vững và dài hạn. Về khả năng diễn ra một cuộc gặp giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump, ông Ushakov nhấn mạnh điều này sẽ phụ thuộc vào tiến trình hướng tới đạt được một giải pháp hòa bình tại Ukraine.

Cũng trong ngày 2/12, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio khẳng định Nga và Ukraine đang tiến gần tới một thỏa thuận hòa bình hơn bất kỳ thời điểm nào trong vòng 3 năm qua, song các bên vẫn chưa đạt được mục tiêu then chốt cuối cùng.

Trả lời phỏng vấn Fox News, Ngoại trưởng Mỹ đánh giá tiến trình đàm phán hòa bình nhằm chấm dứt xung đột Nga - Ukraine đã có những bước tiến nhất định. "Tôi nghĩ chúng tôi đã đạt được một số tiến triển. Hai bên đã xích lại gần hơn, nhưng chúng tôi vẫn chưa tới đích. Chúng tôi vẫn chưa đủ gần, dù điều đó hoàn toàn có thể thay đổi. Tôi hy vọng nó sẽ thay đổi", ông Rubio nói.

Theo ông Rubio, chính quyền Mỹ đã dành khoảng 10 tháng để thúc đẩy tiến trình này và cố gắng tìm kiếm những đề xuất mà cả hai bên đều có thể chấp nhận được. Tuy nhiên, ông thừa nhận các bước đi cuối cùng trong bất kỳ thỏa thuận hòa bình nào cũng luôn là khó khăn nhất và việc đạt được đồng thuận sẽ đòi hỏi thêm nhiều nỗ lực trong thời gian tới. Ngoại trưởng Mỹ cũng cho biết Washington hiện đang đánh giá xem liệu có nên tiếp tục dành thêm thời gian để làm trung gian cho tiến trình đàm phán hay đã đến lúc chuyển trọng tâm sang các vấn đề quan trọng khác.

Trong một diễn biến có liên quan, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cùng ngày cho biết bản kế hoạch hòa bình sửa đổi mà Kiev đang trao đổi với Mỹ đã thu gọn còn 20 điểm thay vì 28 điểm trong dự thảo ban đầu, trong đó 3 nội dung nhạy cảm nhất gồm vấn đề lãnh thổ, tài sản Nga bị đóng băng và các bảo đảm an ninh cho Ukraine. Phát biểu tại họp báo chung với Thủ tướng Ireland Micheál Martin ngày 2/12 trong chuyến thăm chính thức đầu tiên của ông tới Ireland, Tổng thống Zelensky nói rằng, phái đoàn Ukraine đã gặp Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Ông Zelensky nhận định Mỹ đang có những bước đi "nghiêm túc" nhằm tìm giải pháp chấm dứt cuộc chiến. "Nhiệm vụ của chúng tôi, và tôi tin mọi quốc gia châu Âu cũng có quan điểm như vậy, là kết thúc chiến tranh, chứ không phải tạo ra một khoảng tạm ngừng giao tranh. Chúng ta cần một nền hòa bình công bằng, và để đạt được điều đó, tất cả phải đứng về phía hòa bình", ông nói.

Trả lời câu hỏi của phóng viên Bloomberg về sự khác biệt giữa bản kế hoạch mới và bản gốc, cũng như khả năng gặp đặc phái viên Mỹ Steve Witkoff trong thời gian tới, Tổng thống Ukraine cho biết Kiev đang chờ kết quả cuộc trao đổi giữa Mỹ và Nga, và sẽ hành động tùy thuộc kết quả này.

Trước đó, Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov đã ca ngợi nỗ lực trung gian của chính quyền Tổng thống Mỹ Trump là "rất hiệu quả". "Tổng thống Trump đã đưa ra một kế hoạch rất tốt để làm cơ sở cho việc đạt được hòa bình và chúng tôi hy vọng có thể tuân theo cơ sở đó", ông Peskov nói. Tuy nhiên, Người phát ngôn Điện Kremlin nhấn mạnh, Moscow chỉ chấp nhận hòa bình nếu đảm bảo được các mục tiêu của chiến dịch quân sự đặc biệt.

Linh Chi