Bước tiến quan trọng trong lộ trình chuyển tiếp ở Sudan

Người dân vui mừng trước thỏa thuận chia sẻ quyền lực ở Sudan. Ảnh FOREIGN BRIEF

Hội đồng tối cao Sudan gồm 11 thành viên sẽ thay thế TMC để lãnh đạo đất nước trong giai đoạn chuyển tiếp kéo dài chừng ba năm sang chính quyền dân sự. Đứng đầu hội đồng trong 21 tháng đầu tiên là một tướng quân đội và trong 18 tháng còn lại là một đại diện dân sự. Trước đó, dưới sự chứng kiến của các nhà trung gian hòa giải thuộc Liên minh châu Phi (AU) và Ethiopia, Phó Chủ tịch TMC, Tướng H.Daglo cùng đại diện Liên minh Tự do và Thay đổi (FFC) ở Sudan A.Rabie đã ký Tuyên bố Hiến pháp trong một buổi lễ được tổ chức tại thủ đô Khartoum. Tuyên bố được xây dựng dựa trên thỏa thuận then chốt về chia sẻ quyền lực mà hai bên đạt được nhằm thành lập một hội đồng lãnh đạo hỗn hợp, bao gồm cả các đại diện quân sự và dân sự, giám sát việc thành lập một chính phủ dân sự và một quốc hội điều hành đất nước trong giai đoạn chuyển tiếp kéo dài ba năm.

Đây là kết quả của nỗ lực trung gian trong những tháng qua nhằm đưa các phe phái đối địch ở Sudan ngồi vào bàn đàm phán. Sau nhiều cuộc thương lượng khó khăn, hai bên đã đạt thỏa thuận về Tuyên bố Hiến pháp, coi đây là cơ sở để xác định quyền hạn của các cơ quan, gồm hội đồng lãnh đạo hỗn hợp, hội đồng bộ trưởng và hội đồng lập pháp trong giai đoạn chuyển tiếp. Văn kiện này cũng quy định lực lượng vũ trang Sudan và các lực lượng hỗ trợ nhanh nằm dưới quyền chỉ huy của quân đội, vốn là một bộ phận của hội đồng lãnh đạo hỗn hợp; trong khi lực lượng cảnh sát và cơ quan tình báo sẽ chịu sự giám sát của cả hội đồng lãnh đạo này và hội đồng bộ trưởng. Ngoài ra, tuyên bố cũng đề cập việc thành lập hội đồng lập pháp với 67% số ghế là thành viên của FFC, số ghế còn lại dành cho các đảng đối lập khác.

TMC nắm quyền lãnh đạo tại Sudan kể từ khi Tổng thống A.Bashir bị phế truất hồi tháng 4 vừa qua sau 30 năm cầm quyền. Tuy nhiên, làn sóng biểu tình do FFC phát động yêu cầu TMC chuyển giao quyền lực cho chính quyền dân sự đã đẩy đất nước Sudan vào rối ren. Những cuộc biểu tình kéo theo bạo loạn ở Sudan có nguy cơ cuốn đất nước này vào vòng xoáy bạo lực và có thể bùng phát thành một “điểm nóng” mới ở khu vực nếu không có biện pháp ngăn chặn.

Liên đoàn A-rập (AL) đã hoan nghênh thỏa thuận chính trị đạt được giữa các bên tại Sudan và bày tỏ tin tưởng rằng, Tuyên bố Hiến pháp sẽ giúp mở ra một giai đoạn mới quan trọng và phù hợp nguyện vọng của người dân nước này về dân chủ và hòa bình toàn diện. AL cam kết sẽ hỗ trợ các bên liên quan tại quốc gia Đông Phi thúc đẩy hòa bình, dân chủ, ổn định và phát triển. AU cũng đánh giá cao thỏa thuận Tuyên bố Hiến pháp, coi văn bản quan trọng này đặt nền móng cho quá trình chuyển đổi dân chủ tại Sudan. Đây cũng là thành tựu quan trọng đối với châu Phi trong nỗ lực tự giải quyết các vấn đề của chính châu lục. AU cam kết sẽ giúp đỡ người dân và chính quyền Sudan trong tiến trình tìm kiếm hòa bình, hòa giải và thịnh vượng; đồng thời kêu gọi các đối tác quốc tế tăng cường cung cấp các hỗ trợ cần thiết cho Sudan trong giai đoạn chuyển tiếp, hạn chế can thiệp vào công việc nội bộ của nước này.

Thỏa thuận vừa mới được ký kết giữa các phe phái ở Sudan là bước đột phá quan trọng nhằm khai thông thế bế tắc trong cuộc khủng hoảng ở quốc gia vùng Sừng châu Phi. Tuy nhiên, trong bối cảnh còn tồn tại không ít bất đồng, các phe phái ở Sudan phải thể hiện thiện chí và có nhiều bước nhượng bộ lẫn nhau hơn nữa mới có thể thiết lập một nền hòa bình, dân chủ, đáp ứng nguyện vọng của người dân nước này.

THANH VÂN