BV Chợ Rẫy chia sẻ mô hình bảo vệ nhân viên y tế: Thay đổi nhỏ, hiệu quả lớn

Xác định đúng nguyên nhân - chìa khóa để phòng ngừa

Theo BS.CKII Phạm Thanh Việt – Phó Giám đốc phụ trách quản lý, điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy (TPHCM), những vụ việc người nhà bệnh nhân có hành vi bạo lực thường xuất phát từ hai nhóm nguyên nhân: khách quan và chủ quan.

Khách quan là do người nhà trong trạng thái lo lắng, bức xúc, không hiểu nguyên tắc cấp cứu. "Nhiều người cho rằng cấp cứu là ai đến trước thì được chữa trước, trong khi nguyên tắc chuyên môn là ưu tiên bệnh nhân có nguy cơ tử vong cao hơn. Ngoài ra, nhìn bên ngoài một ca nặng chưa chắc chảy máu nhiều như ca nhẹ, nhưng người nhà cứ thấy chảy nhiều máu là nặng nề lắm", BS Phạm Thanh Việt giải thích.

BS.CKII Phạm Thanh Việt - Phó Giám đốc phụ trách quản lý, điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy.

Vì vậy, khi bác sĩ xử lý ca nặng trước, người nhà ca nhẹ dễ hiểu lầm là "thiếu công bằng", dẫn đến phản ứng gay gắt, thậm chí hành hung.

Về phía chủ quan, Phó Giám đốc phụ trách quản lý, điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy thẳng thắn nhìn nhận: "Nếu nhân viên có thái độ thiếu chuẩn mực, giao tiếp chưa khéo hoặc xử lý chậm, khiến thân nhân bức xúc thì phản ứng tiêu cực cũng có thể xảy ra. Vì vậy, song song với bảo vệ, bệnh viện phải nâng cao kỹ năng giao tiếp và ứng xử chuyên nghiệp cho đội ngũ y tế".

Thay đổi nhỏ, hiệu quả lớn trong cấp cứu

Một trong những biện pháp được Bệnh viện Chợ Rẫy triển khai thành công là quy trình tách người nhà khỏi khu vực cấp cứu.

"Phòng Cấp cứu là khu vực cần không gian thoáng để bác sĩ bao quát, xử trí cùng lúc nhiều bệnh nhân. Người nhà đứng chen chúc không chỉ gây mất trật tự, cản trở tầm nhìn mà còn tiềm ẩn nguy cơ lây nhiễm", BS. Việt cho biết.

Khoa Cấp cứu Bệnh viện Chợ Rẫy được cấu trúc khoa học, an toàn.

Bệnh viện bố trí bảo vệ trực cả hai đầu cửa ra vào, tuyệt đối không để người nhà đứng trong khu vực làm việc của bác sĩ. Mọi diễn biến sức khỏe của bệnh nhân đều được nhân viên thông tin ngay, giúp người nhà yên tâm. Khu vực cấp cứu được thiết kế tách biệt, hạn chế tầm nhìn trực tiếp, vừa đảm bảo riêng tư, vừa tránh gây hoang mang.

"Sau khi áp dụng mô hình này, tình trạng xung đột giảm hẳn. Bảo vệ cũng được tập huấn rõ nhiệm vụ, không được phản ứng quá tay, nhưng phải đủ kiên quyết để giữ trật tự và bảo vệ nhân viên" - BS. Việt chia sẻ thêm.

Từ thực tế quản lý, BS. Việt đề nghị cần thể chế hóa cấu trúc và quy định riêng cho khoa Cấp cứu.

Theo ông, mỗi bệnh viện nên có hướng dẫn cụ thể về bố trí không gian, quy trình tiếp nhận, vai trò của nhân viên bảo vệ và quyền hạn khi xử lý tình huống khẩn cấp. "Phải có hành lang pháp lý rõ ràng để các đơn vị trên cả nước thực hiện thống nhất, không chỉ là sáng kiến riêng lẻ", ông nhấn mạnh.

Cần hành lang pháp lý và chính sách đãi ngộ đặc thù

Theo BS. Việt, cần bổ sung chế tài xử lý hành vi hành hung nhân viên y tế ở mức đủ sức răn đe. "Người bác sĩ trong ca trực đang làm nhiệm vụ cứu người, đáng lẽ phải được pháp luật bảo vệ tương tự như cán bộ thi hành công vụ. Hành vi đánh người đang cấp cứu bệnh nhân là gián tiếp đe dọa tính mạng của nhiều người khác" - Phó Giám đốc phụ trách quản lý, điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy nói.

BS. Việt đề xuất xem xét quy định hành vi tấn công nhân viên y tế trong khi thi hành nhiệm vụ là "hành vi chống người thi hành công vụ", để xử lý nghiêm theo quy định hình sự.

Theo Phó Giám đốc phụ trách quản lý, điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy, nhân viên y tế công tác tại khoa Cấp cứu chịu áp lực cao nhất, ít cơ hội tăng thu nhập và tiếp xúc nhiều rủi ro nghề nghiệp.

Phó Giám đốc phụ trách quản lý, điều hành Bệnh viện Chợ Rẫy cũng ghi nhận, tại Bệnh viện Chợ Rẫy, lực lượng công an địa phương luôn phối hợp nhanh chóng khi có sự cố, tuy nhiên "dù chỉ mất vài phút, cũng có thể là quá muộn trong tình huống bạo lực".

Vì vậy, ông đề nghị cần có quy định cho phép lực lượng bảo vệ tại chỗ được quyền tạm giữ người gây rối trong phạm vi nhất định trong lúc chờ cơ quan chức năng đến xử lý, thay vì bị động như hiện nay.

Về chính sách nhân lực, BS. Việt cho biết, nhân viên khoa Cấp cứu được hưởng phụ cấp nghề cao hơn mặt bằng chung (60 tới 70%), song hầu hết không thể làm thêm hoặc học nâng cao do làm việc theo ba ca, bốn kíp luân phiên. Ông kiến nghị Nhà nước nên tăng mức phụ cấp đặc thù cho nhân viên cấp cứu – những người chịu áp lực cao nhất, ít cơ hội tăng thu nhập và tiếp xúc nhiều rủi ro nghề nghiệp.

"Bảo vệ người hành nghề y không chỉ là bảo vệ một cá nhân, mà là bảo vệ cả hệ thống đang gìn giữ sinh mạng con người. Khi bác sĩ được an toàn, bệnh nhân mới thực sự được cứu chữa trọn vẹn", BS.CKII Phạm Thanh Việt khẳng định.

Đỗ Bá