Ca sĩ Việt và ước mơ 'ghi danh rạng rỡ trên thị trường âm nhạc toàn cầu'
Âm nhạc là một phần của công nghiệp văn hóa. Để phát triển bền vững, Việt Nam cần xây dựng thương hiệu quốc gia cho âm nhạc. Trong nhiều năm qua, ca sĩ Việt Nam đã dần khẳng định vị thế trên bản đồ âm nhạc thế giới. Mỗi giải thưởng quốc tế mà ca sĩ Việt đạt được không chỉ là sự thành công của cá nhân mà đó còn là cơ hội để Việt Nam khẳng định vị thế, là 'sức mạnh mềm', là nhịp cầu đưa bạn bè năm châu đến gần hơn với đất nước, con người Việt Nam.
Sáng tạo trên nền tảng trân trọng cội nguồn
Tối 20/9/2025, tại Moskva (Nga), ca sĩ Đức Phúc đã làm nên lịch sử khi vượt qua các thí sinh đến từ 22 quốc gia đăng quang ngôi Quán quân Cuộc thi “Âm nhạc quốc tế Intervision 2025”. Phần trình diễn của Đức Phúc là ca khúc “Phù Đổng Thiên Vương”, một tác phẩm mang đậm bản sắc dân tộc. Chia sẻ về tiết mục dự thi, Đức Phúc cho biết anh và ê-kíp đã chuẩn bị kỹ lưỡng từ âm nhạc đến hình ảnh, kết hợp yếu tố sử thi với âm nhạc hiện đại để truyền tải ý chí kiên cường, tinh thần đoàn kết và khát vọng vươn lên của dân tộc. Đáng chú ý, tiết mục biểu diễn có lồng đoạn rap bằng ba ngôn ngữ Việt - Anh - Nga truyền tải thông điệp: “Ngày hôm nay chúng ta cùng nhau làm nên lịch sử”. Nhiều người xúc động rưng rưng khi chứng kiến lá cờ đỏ sao vàng tung bay trên màn hình LED khổng lồ và tên Việt Nam liên tục vang lên trong lễ trao giải.
Nhận được tin ca sĩ Đức Phúc đại diện Việt Nam xuất sắc giành ngôi vị Quán quân tại Cuộc thi “Âm nhạc quốc tế Intervision 2025”, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gửi thư chúc mừng và biểu dương sự nỗ lực tuyệt vời cùng thành tích xuất sắc của ca sĩ Đức Phúc
Trước đó, vào tháng 7/2025, tại “Sing! Asia 2025” diễn ra tại Trung Quốc, ca sĩ Phương Mỹ Chi đã giành vị trí top 3, nhờ những phần biểu diễn đậm chất dân gian như tiết mục mashup Lý Bắc Bộ (kết hợp các làn điệu dân ca Bắc Bộ như “Bà còng đi chợ trời mưa”, “Lý cây đa”, “Đẩy xe bò”…) với múa trống cơm, múa võ Vovinam. Hay tiết mục “Quê em mùa nước lũ”, kết hợp áo tứ thân và dân ca Nam Bộ, cùng với đó là sự lồng ghép khéo léo hình ảnh đồng quê, sông nước Việt Nam vào sân khấu hiện đại, đã nhận được “cơn mưa” lời khen từ giám khảo về “sức sống mãnh liệt của văn hóa Á Đông”.
Tháng 5/2025, ca sĩ Tùng Dương đã trở thành nghệ sĩ Việt Nam đầu tiên được vinh danh tại Lễ trao giải thưởng Âm nhạc Nhật Bản - Music Awards Japan (MAJ) 2025 ở hạng mục Giải thưởng Cống hiến. Phần trình diễn của Tùng Dương được đánh giá cao nhờ khả năng biến tấu các loại hình nghệ thuật dân gian thành bản phối mang hơi thở đương đại, khẳng định tiềm năng và sự đặc sắc của âm nhạc Việt trên bản đồ âm nhạc thế giới...
Mỗi giải thưởng quốc tế mà ca sĩ Việt giành được đều góp phần khẳng định vị thế âm nhạc Việt Nam. Nếu như trước đây, chúng ta thường quen thuộc với việc thưởng thức âm nhạc ngoại nhập, thì nay chính giọng ca Việt đã tạo nên sức hút ngược, khiến bạn bè quốc tế tò mò, tìm hiểu. Đó là minh chứng cho sức mạnh bản sắc, khi nghệ sĩ biết trân trọng cội nguồn và sáng tạo trên nền tảng ấy, họ sẽ chạm đến trái tim khán giả toàn cầu.
Bản sắc là trụ cột của con đường phát triển công nghiệp văn hóa Việt Nam
Âm nhạc luôn song hành với văn hóa. Khi một ca sĩ Việt trình diễn trên sân khấu quốc tế, khán giả không chỉ nghe giai điệu, mà còn nhìn thấy hình ảnh đất nước qua trang phục, phong cách biểu diễn, câu chuyện trong ca khúc. Làm thế nào để biến những dấu mốc rực rỡ ấy trở thành nền tảng bền vững cho công nghiệp văn hóa Việt Nam phát triển? Có thể thấy, thị trường âm nhạc quốc tế có vô vàn tài năng, mỗi năm hàng nghìn ca sĩ ra mắt sản phẩm mới. Để được ghi nhận, nghệ sĩ Việt không chỉ cần giọng hát tốt, mà còn phải có chiến lược tiếp cận khán giả toàn cầu, hiểu thị hiếu và xu hướng.
Một ca khúc muốn vươn ra quốc tế cần được sản xuất chuyên nghiệp, quảng bá bài bản. Tuy nhiên, phần lớn nghệ sĩ Việt vẫn thiếu nguồn lực tài chính, thiếu sự hỗ trợ của các hãng đĩa lớn hay công ty quản lý quốc tế. Việc quảng bá thường mang tính tự phát, khó tạo ra sức lan tỏa rộng. Không ít ca sĩ có giọng hát xuất sắc, nhưng hạn chế ngoại ngữ khiến họ khó giao tiếp, hợp tác quốc tế. Trong khi đó, để đứng trên sân khấu toàn cầu, nghệ sĩ cần khả năng giao lưu, chia sẻ câu chuyện và kết nối bằng ngôn ngữ chung.
Theo các nhà nghiên cứu âm nhạc, để có thêm nhiều ca sĩ đạt giải thưởng quốc tế, Việt Nam cần hệ thống đào tạo âm nhạc chuyên nghiệp, gắn kết với chuẩn mực quốc tế. Các trường nghệ thuật cần mở rộng hợp tác với học viện nước ngoài, tổ chức workshop (buổi học tập, làm việc hoặc sự kiện có tính tương tác cao), masterclass (buổi học chuyên sâu do chuyên gia thực thụ hướng dẫn) để nghệ sĩ trẻ học hỏi trực tiếp từ chuyên gia quốc tế. Việt Nam có thể thành lập quỹ hỗ trợ sáng tác và quảng bá âm nhạc Việt ra quốc tế, giống như nhiều quốc gia đã làm. Các chương trình trao đổi văn hóa, các sự kiện “Vietnam Music Week” tại nước ngoài sẽ giúp ca sĩ Việt có thêm cơ hội giới thiệu tác phẩm.
Thời đại số mở ra vô vàn cơ hội. Nền tảng trực tuyến như: YouTube, TikTok, Spotify chính là “cửa ngõ” để ca sĩ Việt tiếp cận khán giả quốc tế mà không cần qua trung gian. Việc tận dụng công nghệ AI, NFT, Metaverse trong sản xuất và quảng bá âm nhạc cũng là hướng đi cần được chú trọng. Ngoài sự hỗ trợ từ Nhà nước, sự tham gia của doanh nghiệp, nhà đầu tư và chính khán giả là yếu tố quyết định. Các công ty giải trí, các thương hiệu lớn nên đồng hành cùng nghệ sĩ, coi âm nhạc là kênh quảng bá văn hóa và kinh doanh.
Âm nhạc là một phần của công nghiệp văn hóa. Để phát triển bền vững, Việt Nam cần xây dựng thương hiệu quốc gia cho âm nhạc, giống như K-pop của Hàn Quốc. Đó có thể là dòng nhạc dân gian đương đại, hoặc một phong cách mang đậm dấu ấn Việt Nam. Khi có bản sắc rõ ràng, âm nhạc Việt mới có chỗ đứng vững chắc trên thị trường toàn cầu.
