Các công ty AI đổ xô các ưu đãi cho Ấn Độ và bài học cho Việt Nam

Chính quyền Ấn Độ rất ủng hộ dự án của Google

Tâm điểm mới nhất là Ấn Độ – quốc gia sở hữu hơn 1,4 tỉ dân, trong đó hơn một phần tư là thế hệ Gen Z, nhóm người dùng được xem là “vàng ròng” của nền kinh tế số. Đây cũng là điều mà Việt Nam có thể học hỏi.

Ấn Độ - “mỏ vàng” mới của cuộc đua AI toàn cầu

Ngày 30.10, Google tuyên bố sẽ cung cấp miễn phí dịch vụ Gemini AI cho hơn 500 triệu người dùng Reliance Jio, nhà mạng lớn nhất Ấn Độ. Đây là một phần trong thỏa thuận với Reliance Intelligence – liên doanh giữa Reliance Industries và Meta Platforms (công ty mẹ của Facebook).

Theo đó, người dùng Jio sẽ được trải nghiệm gói AI Pro trị giá hơn 35.000 rupee (gần 10,4 triệu đồng/người), bao gồm Gemini 2.5 Pro, NotebookLM – công cụ hỗ trợ học tập và nghiên cứu, cùng 2 TB dung lượng lưu trữ đám mây.

Chủ tịch Reliance, Mukesh Ambani, tuyên bố tầm nhìn “biến Ấn Độ thành quốc gia được trao quyền bởi AI”, đồng thời xác nhận giai đoạn đầu tiên sẽ tập trung vào nhóm người dùng trẻ từ 18 đến 25 tuổi đang sử dụng gói Jio 5G không giới hạn. Nhóm này sẽ được trải nghiệm miễn phí trong 18 tháng, trước khi chương trình mở rộng cho toàn bộ khách hàng.

CEO Google Sundar Pichai đánh giá Ấn Độ là “nơi hội tụ lý tưởng giữa quy mô dân số, hạ tầng viễn thông và khát vọng số hóa”, bày tỏ kỳ vọng Gemini sẽ trở thành công cụ học tập và sáng tạo cho hàng trăm triệu người.

Theo Boston Consulting Group, Ấn Độ hiện có 377 triệu người thuộc thế hệ Gen Z, với tổng chi tiêu hằng năm lên tới 860 tỉ USD, dự kiến sẽ đạt 2.000 tỉ USD vào năm 2035. Sức mua khổng lồ này khiến quốc gia Nam Á trở thành “miếng bánh vàng” trong mắt các gã khổng lồ công nghệ.

Không chỉ có vậy, Ấn Độ còn là thị trường mạng xã hội lớn nhất hành tinh, với hơn 350 triệu người dùng Facebook, 414 triệu người dùng Instagram, 467 triệu người dùng YouTube và 500 triệu người dùng WhatsApp. Quy mô khổng lồ này biến Ấn Độ thành “trận địa” không thể bỏ qua trong chiến lược toàn cầu hóa AI.

Khi OpenAI và Perplexity nhập cuộc

Không chỉ Google một mình “tỏa sáng”, OpenAI và Perplexity AI cũng tham gia vào thị trường đông dân này. Từ đầu tháng 11, OpenAI sẽ miễn phí gói ChatGPT Go cho toàn bộ người dùng Ấn Độ trong vòng một năm, sau khi từng thu phí 399 rupee/tháng – mức giá thấp nhất của hãng. Bước đi này được đánh giá là nhằm củng cố vị thế của ChatGPT trong bối cảnh Gemini đang mở rộng mạnh mẽ.

OpenAI đồng thời công bố kế hoạch xây dựng trung tâm dữ liệu 1 gigawatt tại Ấn Độ, phục vụ nhu cầu xử lý và huấn luyện mô hình ngôn ngữ quy mô lớn.

Còn trước đó, Perplexity AI cũng đã ký kết hợp tác với Bharti Airtel, nhà mạng lớn thứ hai Ấn Độ. Từ tháng 7, hơn 360 triệu thuê bao Airtel được sử dụng Perplexity Pro miễn phí – dịch vụ có giá gốc 200 USD/năm.

Chiến dịch ra mắt của Perplexity được quảng bá rầm rộ với sự góp mặt của nhiều KOL, YouTuber và influencer nổi tiếng, nhấn mạnh thông điệp “AI cho mọi người”.

Kết quả là, chỉ trong vài tháng, Perplexity đã tăng trưởng người dùng tại Ấn Độ hơn 260%, vượt qua cả tốc độ mở rộng của Gemini và ChatGPT ở giai đoạn đầu.

Rõ ràng, với ba ông lớn cùng “dội bom” ưu đãi, Ấn Độ đã trở thành đấu trường AI toàn cầu – nơi các hãng không chỉ cạnh tranh công nghệ, mà còn tranh giành niềm tin, dữ liệu và hành vi người dùng.

Gợi bài học cho Việt Nam

Sức nóng từ Ấn Độ đang gợi mở nhiều bài học cho Việt Nam - quốc gia có hơn 100 triệu dân, tỷ lệ người dùng Internet hơn 80%, và hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ đang phát triển nhanh.

Thị trường Việt Nam tuy nhỏ hơn, nhưng lại có đặc trưng tương đồng với Ấn Độ: dân số trẻ, nhu cầu học tập và tiêu dùng nội dung số cao, cùng sự phát triển mạnh của mạng di động 5G. Đây là những điều kiện lý tưởng để thử nghiệm và triển khai các ứng dụng AI đại chúng.

Trong khi các “ông lớn” quốc tế như Google, OpenAI hay Meta vẫn đang chiếm lĩnh tầng trên của chuỗi giá trị, cơ hội của Việt Nam nằm ở tầng ứng dụng và dịch vụ - tức là những giải pháp AI được bản địa hóa cho từng ngành nghề: giáo dục, y tế, ngân hàng, logistics, hay truyền thông.

Nếu Ấn Độ chọn hướng “AI đại chúng” với hàng trăm triệu người dùng di động, thì Việt Nam có thể chọn hướng “AI phục vụ” - tận dụng AI để nâng cao năng suất doanh nghiệp, cải thiện chất lượng dịch vụ công và hỗ trợ ra quyết định chính sách.

Chính phủ Việt Nam đã sớm nhận ra tầm quan trọng của xu hướng này khi ban hành Chiến lược quốc gia về phát triển AI đến năm 2030, đặt mục tiêu đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo và phát triển ứng dụng AI trong khu vực ASEAN.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu đó, Việt Nam cần: Đẩy mạnh đầu tư hạ tầng dữ liệu và điện toán đám mây, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nội địa phát triển mô hình ngôn ngữ lớn;

Tăng cường hợp tác công - tư, giống như cách Reliance và Meta đang làm tại Ấn Độ; Khuyến khích phát triển AI bản địa hóa, sử dụng tiếng Việt, phục vụ nhu cầu thực tế thay vì chỉ dựa vào mô hình nước ngoài.

Cuộc đua AI đang tái định hình trật tự công nghệ toàn cầu, và việc các “ông lớn” quốc tế cùng hướng về Ấn Độ chỉ là bước khởi đầu cho một làn sóng phổ cập AI toàn cầu.

Với tiềm năng nhân lực, thị trường và chính sách đang mở, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một thị trường AI thu hút bậc nhất tại Đông Nam Á giống như Ấn Độ. Việc này sẽ nhanh hơn nếu chúng ta sớm xác định hướng đi chiến lược và tận dụng đúng thời điểm.

Bùi Tú