Các địa phương Nam Bộ triển khai ứng phó cao điểm mưa lũ

Nắp cống hở Hai Nhung ở xã Phong Hòa (tỉnh Đồng Tháp) được gia cố tạm thời để ứng phó với triều cường, bảo vệ diện tích đất sản xuất nông nghiệp. Ảnh: Nhựt An/TTXVN

Ứng phó mưa bão, chống ngập đô thị

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, trong vòng một tháng tới (11/9-11/10/2025), trên Biển Đông có khả năng xuất hiện khoảng 2 cơn bão/áp thấp nhiệt đới, một trong số đó có thể ảnh hưởng đến đất liền Việt Nam. Trong giai đoạn này, Tây Nguyên và Nam Bộ nhiều khả năng xuất hiện các đợt mưa vừa, mưa to kéo dài.

Xu thế thiên tai năm 2025, đặc biệt các tháng cuối năm, được nhận định cực đoan hơn các năm. Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Đồng Nai cho biết: Đồng Nai nằm trong vùng có nguy cơ cao xảy ra mưa lớn, lũ quét, sạt lở đất và ngập úng đô thị, đặc biệt trong giai đoạn cuối mùa mưa.

Trong các ngày 8- 9/9, mưa lớn kéo dài kèm theo nước lũ bất ngờ tràn về đã gây thiệt hại nhiều tài sản, cây trồng của người dân sinh sống tại phường Bình Phước và xã Đồng Tâm. Rạng sáng 12/9, mưa lớn kéo dài phía thượng nguồn đã khiến nước sông Buông dâng cao. Nước lũ đổ về chia cắt hàng loạt tuyến đường, gây ngập lụt trên diện rộng tại địa bàn xã An Viễn, phường Phước Tân. Nhiều khu vực nhà dân bị ngập sâu hơn 1m nước.

Từ dự báo sớm, ngay đầu tháng 9/2025, UBND tỉnh Đồng Nai đã kích hoạt kế hoạch ứng phó mưa bão, huy động toàn bộ hệ thống chính quyền và lực lượng chức năng vào cuộc một cách đồng bộ, quyết liệt nhằm chủ động phòng, chống và ứng phó hiệu quả với thiên tai. Ngành nông nghiệp – môi trường tập trung rà soát an toàn hồ đập, đê điều, hệ thống thoát nước và quy trình xả lũ nghiêm ngặt. Tại cơ sở, UBND xã, phường được yêu cầu trực chiến 24/24, chủ động “4 tại chỗ”, sẵn sàng hướng dẫn sơ tán, cảnh báo khu vực nguy hiểm, thống kê thiệt hại.

Trong mười ngày đầu tháng 9, lũ đầu nguồn Đồng bằng sông Cửu Long tăng mạnh kết hợp triều cường tăng đã làm ngập úng nhiều khu vực có địa hình thấp trên vùng giữa Đồng bằng sông Cửu Long; trong đó, điển hình là các khu vực đô thị trung tâm thuộc thành phố Cần Thơ và tỉnh Vĩnh Long.

Theo nhận định của cơ quan khí tượng thủy văn, triều cường năm 2025 tại thành phố Cần Thơ được dự báo có khả năng lên mức từ 2,20m đến 2,30m, vượt báo động III từ 20-30cm. Đỉnh triều cao nhất có thể xuất hiện trong hai đợt triều cường cuối tháng 10 và giữa tháng 11. Cơ quan chức năng cảnh báo triều cường xuất hiện có thể kèm theo các đợt mưa lớn làm mực nước trên các sông, rạch tại thành phố Cần Thơ sẽ dâng cao, gây ngập úng khu vực đô thị, địa bàn trũng thấp, người dân cần chủ động phương án chuẩn bị ứng phó để giảm thiệt hại.

Tình hình thời tiết diễn biến ngày càng bất thường, Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam kiến nghị các địa phương Đồng bằng sông Cửu Long cần phải theo dõi chặt chẽ các thông tin dự báo khí tượng, dự báo nguồn nước, đề phòng ngập úng do mưa, lũ kết hợp triều cường trong những ngày tới. Những địa phương có nguy cơ ngập úng cao gồm các khu đô thị trung tâm thuộc thành phố Cần Thơ và tỉnh Vĩnh Long, khu vực giữa 2 sông (sông Tiền và sông Hậu) thuộc tỉnh Đồng Tháp, khu vực trung tâm bán đảo Cà Mau thuộc các hệ thống thủy lợi Quản Lộ - Phụng Hiệp, Cái Lớn – Cái Bé, tiểu vùng thủy lợi Bắc Cà Mau.

Tại Thành phố Hồ Chí Minh, từ đầu tháng 9 cũng đã xuất hiện nhiều cơn mưa lớn kéo dài, gây ngập úng nhiều tuyến đường, hẻm sâu, khu dân cư. Mưa giông cũng gây ra một loạt sự cố cây xanh đường phố bị ngã đổ, hàng quán, nhà dân bị tốc mái, bảng hiệu… Trước tình hình này Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh đã yêu cầu các đơn vị quản lý hạ tầng kỹ thuật chủ động phối hợp xử lý sự cố về cây xanh, hệ thống thoát nước, cấp nước, chiếu sáng, điện lực… nhằm đảm bảo an toàn, sức khỏe, tài sản của người dân, không để xảy ra các tình huống mất an ninh trật tự, sự cố môi trường, tai nạn nghiêm trọng, nhất là trong điều kiện triều cường, mưa bão.

Điều tiết lũ, đảm bảo an toàn sản xuất

Nước lũ sông Mekong đổ về và mưa lớn nội vùng, nên mực nước các sông, kênh rạch trên địa bàn tỉnh An Giang tiếp tục lên nhanh trong những ngày tới. Ảnh: Công Mạo/TTXVN

Theo dự báo của Viện Quy hoạch thủy lợi miền Nam (ngày 12/9), lũ đầu nguồn sông Cửu Long kỳ tới được dự báo đạt cao nhất ở mức 3,3 m tại trạm Tân Châu (tỉnh An Giang). Với mức lũ này, về cơ bản các hạ tầng ô bao bảo vệ sản xuất trên vùng ngập lũ Đồng bằng sông Cửu Long đều không bị ảnh hưởng.

Tuy nhiên, do triều cường đang trong thời kỳ đạt đỉnh và dự báo duy trì ở mức cao trong các ngày tới, lũ kết hợp triều cường làm mực nước trên vùng giữa và một số khu vực trên vùng ven biển Đồng bằng sông Cửu Long vẫn duy trì ở mức cao trong 3-5 ngày tới nên nguy cơ ngập úng, ngập do triều vẫn tiếp tục xảy ra trên các khu vực có địa hình thấp trũng và các khu vực ven sông chính trên vùng giữa và ven biển Đồng bằng sông Cửu Long.

Tại tỉnh An Giang, do diễn biến mưa lũ trên địa bàn tỉnh đột ngột tăng nhanh, Ủy ban nhân dân tỉnh An Giang đã chấp thuận đề xuất của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang và Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi An Giang về việc sẽ vận hành xả lũ 2 cống Tha La và Trà Sư vào ngày 15/9 nhằm chủ động ứng phó với mưa lũ, đảm bảo an toàn sản xuất vụ thu đông năm 2025, đông xuân 2025-2026 trong vùng Tứ giác Long Xuyên.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh An Giang, đến nay, các địa phương trong vùng Tứ giác Long Xuyên đã cơ bản hoàn thành việc thu hoạch vụ lúa hè thu 2025, còn lại khoảng 91,7ha, bao gồm lúa và hoa màu phía hạ lưu cống Tha La và Trà Sư, dự kiến sẽ thu hoạch dứt điểm trước ngày 15/9.

Thành phố Cần Thơ cũng yêu cầu các địa phương trên địa bàn thành phố tập trung huy động nguồn lực để tiến hành duy tu, sửa chữa, gia cố đê bao ngăn triều, đặc biệt là các đoạn đê xung yếu nhằm bảo vệ diện tích đất sản xuất lúa, hoa màu, vườn cây ăn trái, vùng nuôi trồng thủy sản…

Việc vận hành cụm cống Cái Lớn, Cái Bé, Xẻo Rô để hỗ trợ tiêu rút nước, kiểm soát triều cường, giảm ngập, lụt cho nhiều địa phương Đồng bằng sông Cửu Long cũng được theo dõi sát sao. Theo Viện Khoa học thủy lợi miền Nam, hiện nay nguồn nước thượng lưu về Đồng bằng sông Cửu Long đang có xu hướng tăng. Mực nước tại hệ thống sông kênh trong nội đồng vùng hệ thống thủy lợi Cái Lớn – Cái Bé ở mức cao.

Để đảm bảo an toàn, Viện Khoa học thủy lợi miền Nam khuyến cáo cống Cái Lớn, Cái Bé, Xẻo Rô hiện chủ yếu vận hành mở tự do; đơn vị tư vấn sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến triều cường và diễn biến mực nước tại các trạm đầu nguồn (Tân Châu và Châu Đốc) để Công ty TNHH MTV Khai thác thủy lợi miền Nam lên kế hoạch vận hành hệ thống công trình đảm bảo an toàn.

Hoàng Liên Sơn (TTXVN)