Các đồng minh NATO và EU phản ứng mạnh về chiến dịch quân sự hóa vùng biển Caribe của Mỹ

Tàu sân bay lớn nhất Mỹ bất ngờ rời Địa Trung Hải tiến vào Caribe, dấy lên nghi vấn về mục đích thực sự đằng sau chiến dịch chống ma túy. Ảnh: Yonhap/TTXVN

Theo đài phát thanh quốc tế DW (Đức) ngày 16/11, việc Mỹ triển khai lực lượng quân sự quy mô lớn chưa từng có ở khu vực phía Nam vùng biển Caribe, lấy lý do chống buôn bán ma túy, không chỉ gây phản ứng từ các nước như Nga và Trung Quốc mà còn vấp phải sự chỉ trích từ một số quốc gia thành viên NATO và Liên minh châu Âu (EU).

Kể từ cuối tháng 8, vùng biển Caribe đã trở thành tâm điểm của một chiến dịch hải quân quy mô lớn do Mỹ phát động. Chiến dịch này được Bộ trưởng Chiến tranh Mỹ Pete Hegseth chính thức đặt tên là Chiến dịch Mũi giáo Phương Nam (Operation Southern Spear).

Mục tiêu chính và lực lượng triển khai

Mục tiêu chính thức được chính quyền Mỹ đưa ra là nhằm ngăn chặn nạn buôn bán ma túy từ Nam Mỹ vào Mỹ. Bộ trưởng Hegseth cho biết trên X (trước đây là Twitter) rằng chiến dịch này, phối hợp với Bộ Tư lệnh miền Nam Mỹ, "sẽ loại bỏ những kẻ khủng bố ma túy khỏi khu vực của chúng ta, và bảo vệ nước Mỹ khỏi ma túy đang giết chết người dân của chúng ta".

Về quy mô, lực lượng Mỹ triển khai là "một con số lớn bất thường" nếu chỉ để ngăn chặn "một vài tàu tốc độ cao". Theo nhiều nguồn tin, khoảng một chục tàu chiến Mỹ đã vào vị trí ở phía Nam vùng Caribe, bao gồm tàu khu trục, tàu tuần dương, tàu đổ bộ và một tàu ngầm hạt nhân. Đáng chú ý, tàu sân bay lớn nhất của Hải quân Mỹ, USS Gerald R. Ford, cũng đã được rút khỏi khu vực khủng hoảng ở phía Đông Địa Trung Hải và triển khai đến vùng Caribe. Tổng lực lượng quân nhân tham gia ước tính khoảng 12.000 người.

Về kết quả hoạt động, Mỹ cho biết đã đánh chìm 21 "tàu ma túy" bị nghi ngờ ở vùng biển Caribe kể từ tháng 9 năm nay. Vụ tấn công chết người đầu tiên xảy ra vào đầu tháng 9, nhắm vào một chiếc tàu mà các quan chức Mỹ cho là đang buôn lậu ma túy vào Mỹ, và 19 vụ tấn công tương tự đã diễn ra kể từ đó.

Tuy nhiên, theo DW, giới phê bình chính quyền Trump lại nghi ngờ các hoạt động này là một chiến thuật đánh lạc hướng có động cơ nội bộ. Giả định được đưa ra là Tổng thống Trump đang chịu áp lực ngày càng tăng phải công bố các hồ sơ Epstein vốn vẫn được giữ bí mật, có thể chứa đựng những tiết lộ gây tổn hại đến ông và các đồng minh.

Phản ứng từ EU, NATO và các nước

Các vụ tấn công chết người vào tàu nghi chở ma túy gây nhiều tranh cãi do Mỹ chưa cung cấp được bằng chứng về danh tính và số người trên những chiếc tàu bị chìm, và hành khách bị thiệt mạng mà không hề gây ra bất kỳ mối đe dọa rõ ràng nào.

Đại diện ngoại giao Trung Quốc tại Mỹ cho biết ủng hộ cuộc chiến chống tội phạm xuyên quốc gia, nhưng nhấn mạnh không được gây tổn hại đến nhân quyền hay an toàn hàng hải trên vùng biển quốc tế.

Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cũng nêu rõ chính phủ Nga không mong đợi bất kỳ động thái nào có thể gây bất ổn tình hình trong khu vực và yêu cầu mọi biện pháp phải tuân thủ luật pháp quốc tế.

Các đồng minh NATO và EU của Mỹ cũng có những lời chỉ trích đáng kể: Bên lề cuộc họp của các bộ trưởng ngoại giao G7 tại Canada mới đây, Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot đã bày tỏ quan ngại về các hoạt động quân sự của Mỹ tại vùng Caribe, cho rằng chúng vi phạm luật pháp quốc tế.

Theo nguồn tin Anh được kênh CNN trích dẫn, Anh đã quyết định ngừng chia sẻ thông tin tình báo với Mỹ hơn một tháng trước, vốn có thể được sử dụng để tấn công tàu thuyền ở Caribe. Anh được cho là đã tuyên bố không muốn tham gia vào những hành động mà họ coi là bất hợp pháp. Tuy nhiên, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã phủ nhận cả hai cáo buộc này.

Về phần mình, đại diện cấp cao EU về chính sách đối ngoại Kaja Kallas, tại hội nghị thượng đỉnh EU-CELAC vào đầu tháng 11 này, đã gián tiếp chỉ trích tình hình, kêu gọi tuân thủ luật pháp quốc tế trong các hoạt động quân sự như vậy. Một phát ngôn viên của chính phủ Đức cũng đưa ra những bình luận tương tự tại một cuộc họp báo gần đây.

Tóm lại, Chiến dịch Mũi giáo Phương Nam của Mỹ đang trở thành một vấn đề quốc tế phức tạp, không chỉ xoay quanh vấn đề buôn bán ma túy mà còn liên quan đến luật pháp quốc tế, quan hệ ngoại giao và căng thẳng chính trị.

Vũ Thanh/Báo Tin tức và Dân tộc