Các mức ô nhiễm không khí ảnh hưởng đến sức khỏe ra sao?

Ô nhiễm không khí đang trở thành vấn đề môi trường đáng lo ngại tại nhiều đô thị lớn, trong đó có Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh. Để giúp người dân dễ theo dõi và đánh giá mức độ an toàn của không khí, các cơ quan chuyên môn sử dụng Chỉ số chất lượng không khí (AQI).

AQI là thước đo nồng độ chất ô nhiễm không khí trong tình trạng ô nhiễm không khí xung quanh và các nguy cơ sức khỏe liên quan của chúng.

Ô nhiễm không khí tại các đô thị ảnh hưởng đến sức khỏe người dân Ảnh: Tuệ Nghi

Theo thang đo AQI, mức từ 0 đến 50 được xếp loại tốt, cho thấy không khí trong lành, hầu như không gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Ở ngưỡng này, người dân có thể sinh hoạt và vận động ngoài trời bình thường mà không cần lo ngại.

Khi AQI tăng lên mức 51-100, chất lượng không khí ở mức trung bình, nhìn chung vẫn chấp nhận được, song các nhóm nhạy cảm như trẻ em, người cao tuổi và người mắc bệnh hô hấp hoặc tim mạch có thể bắt đầu cảm thấy khó chịu nhẹ nếu tiếp xúc ngoài trời trong thời gian dài.

Đáng chú ý, khi chỉ số AQI vượt ngưỡng 100 và đạt mức 101-150, không khí được đánh giá là kém, không tốt cho các nhóm nhạy cảm. Ở mức này, những người có sức khỏe yếu dễ xuất hiện các triệu chứng như ho, khó thở, mệt mỏi, trong khi người khỏe mạnh tuy chưa bị ảnh hưởng rõ rệt nhưng cũng được khuyến cáo hạn chế các hoạt động ngoài trời kéo dài.

Khi AQI tiếp tục tăng lên mức 151-200, chất lượng không khí chuyển sang mức xấu, bắt đầu gây hại cho sức khỏe của toàn bộ dân cư. Các vấn đề về đường hô hấp có thể xuất hiện rõ ràng hơn, đặc biệt với người có bệnh nền. Việc tập luyện, lao động ngoài trời trong điều kiện này tiềm ẩn nhiều rủi ro và nên được hạn chế tối đa.

Ở mức nghiêm trọng hơn, khi AQI đạt 201-300, không khí được xếp loại rất xấu, nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe tăng cao. Người dân được khuyến cáo giảm thiểu tối đa các hoạt động ngoài trời, sử dụng khẩu trang lọc bụi mịn khi ra đường và tăng cường các biện pháp bảo vệ sức khỏe.

Nếu AQI vượt ngưỡng 300, không khí được coi là nguy hại, có thể gây tác động xấu tới sức khỏe chỉ trong thời gian ngắn. Khi đó, mọi người nên ở trong nhà, hạn chế tiếp xúc với không khí bên ngoài và tuân thủ nghiêm các khuyến cáo y tế.

Như vậy, AQI là chỉ số phản ánh chất lượng không khí và mức độ ô nhiễm, trong đó chỉ số càng cao thì nguy cơ ảnh hưởng tới sức khỏe con người càng lớn.

Trong nhiều ngày qua, AQI tại Hà Nội đã ở mức nghiêm trọng khi chỉ số lên tới gần 300 rồi vượt ngưỡng 300 sau đó, với chất lượng không khí bị xếp vào nguy hại, ảnh hưởng xấu đến sức khỏe.

Việc hiểu rõ các mức ô nhiễm không khí theo chỉ số AQI có ý nghĩa quan trọng, giúp người dân chủ động điều chỉnh sinh hoạt hằng ngày, bảo vệ sức khỏe cá nhân và gia đình. Trong bối cảnh ô nhiễm không khí ngày càng phức tạp, theo dõi AQI không chỉ tạo thói quen cần thiết mà còn là một biện pháp phòng ngừa rủi ro hiệu quả.

P.V