Các quốc gia phương Tây mua hàng loạt tên lửa AIM-9X để trang bị cho F-35
AIM-9X Sidewinder là tên lửa không đối không tầm ngắn dẫn đường hồng ngoại tiên tiến nhất của Mỹ, tốc độ Mach 2,5 và tầm bắn khoảng 35 km. Nó nổi bật với khả năng cơ động cao, 'khóa sau khi phóng' và tích hợp ngắm bằng mũ bay, giúp chiếm ưu thế tuyệt đối trong không chiến cự ly gần.
Sau khi nhận được các tiêm kích tàng hình F-35 từ Mỹ, hàng loạt nước phương Tây cũng đã tiến hành ký kết các hợp đồng để mua sắm lượng lớn tên lửa không đối không thế hệ mới AIM-9X.
Với những tên lửa không đối không tầm ngắn hiện đại này, năng lực tác chiến của tiêm kích tàng hình F-35 sẽ càng thêm mạnh mẽ.
Tên lửa AIM-9X Sidewinder là biến thể mới nhất trong dòng tên lửa không đối không AIM-9 Sidewinder vốn đã phục vụ lâu đời trong Không quân và Hải quân Mỹ.
Đây là tên lửa tầm ngắn, dẫn đường hồng ngoại, được phát triển để duy trì ưu thế trên không trước các mối đe dọa hiện đại. Chúng là đối thủ đáng gờm của dòng R73 của Nga.
AIM-9X được chính thức đưa vào biên chế từ đầu những năm 2000 và nhanh chóng trở thành vũ khí tiêu chuẩn trên nhiều loại máy bay chiến đấu thế hệ 4 và 5 của Mỹ, bao gồm F-15, F-16, F/A-18, F-22 và F-35.
Khác với các phiên bản trước, AIM-9X có thiết kế khí động học mới với các cánh lái nhỏ gọn hơn, hệ thống điều khiển vector lực đẩy (thrust vectoring) cho phép cơ động gấp khúc ở góc bắn rộng.
Đồng thời tích hợp đầu dò hồng ngoại thế hệ mới có khả năng khóa mục tiêu với độ chính xác cao và kháng nhiễu tốt.
Tầm bắn hiệu quả của nó vào khoảng 35 km, tốc độ tối đa xấp xỉ Mach 2,5, đủ sức tiêu diệt cả máy bay cơ động cao lẫn tên lửa hành trình.
Một điểm nổi bật của AIM-9X là khả năng "khóa sau khi phóng" (lock-on after launch), cho phép phi công bắn tên lửa trước rồi mới chỉ định mục tiêu bằng mũ bay tích hợp hệ thống ngắm (HMD – Helmet Mounted Display).
Điều này giúp mở rộng góc tác chiến lên đến 90 độ, tăng đáng kể hiệu quả trong không chiến cự ly gần.
Phiên bản AIM-9X Block II thậm chí còn được nâng cấp thêm liên kết dữ liệu hai chiều (datalink), cải thiện khả năng tấn công mục tiêu ngoài tầm nhìn trực tiếp (beyond-visual-range short-range missile) và tăng độ tin cậy.
AIM-9X kế thừa sự nhỏ gọn, dễ tích hợp và độ tin cậy cao của dòng AIM-9, nhưng được trang bị đầu dò hồng ngoại thế hệ mới với khả năng kháng mồi bẫy (flare) tốt hơn so với R73 của Nga.
AIM-9X có góc tấn công rộng đến 90° và hệ thống điều khiển khí động kết hợp vector lực đẩy, cho phép đạt độ cơ động không kém gì R-73, thậm chí còn vượt trội ở tầm bắn và độ chính xác nhờ cảm biến tiên tiến.
Một khác biệt quan trọng là AIM-9X Block II được tích hợp liên kết dữ liệu hai chiều, giúp tên lửa nhận thông tin mục tiêu ngay cả sau khi phóng và tấn công ngoài tầm nhìn trực tiếp – tính năng mà R-73 không có.
Nga đã phát triển biến thể nâng cấp R-74 và R-74M để rút ngắn khoảng cách, nhưng AIM-9X nhìn chung được coi là thế hệ vượt trội hơn về công nghệ điện tử và cảm biến.
AIM-9X ra đời đã đưa tiêu chuẩn của tên lửa tầm ngắn lên một nấc mới với sự kết hợp của công nghệ cảm biến tiên tiến, tính năng “khóa sau phóng” và khả năng tích hợp với chiến đấu cơ thế hệ 5.
Nếu R-73 phản ánh sức mạnh cơ học và sự táo bạo trong thiết kế của Nga, thì AIM-9X là minh chứng cho ưu thế về điện tử, cảm biến và tích hợp hệ thống của Mỹ.
Nhờ các ưu thế về công nghệ, AIM-9X hiện được coi là một trong những tên lửa không đối không tầm ngắn hiện đại nhất thế giới, ngang hàng với các đối thủ như Python-5 của Israel hay IRIS-T của châu Âu.
Không chỉ được Mỹ sử dụng rộng rãi, loại tên lửa này còn được xuất khẩu cho nhiều đồng minh NATO và đối tác chiến lược, đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo khả năng tác chiến trên không của khối phương Tây.
