Các sân bay Mỹ sẽ mất hàng tháng để phục hồi sau khi chính phủ mở cửa trở lại
Khủng hoảng tại các sân bay lớn của Mỹ do chính phủ đóng cửa sẽ còn trầm trọng hơn rồi mới có thể cải thiện.
Máy bay tại sân bay quốc tế John F. Kennedy (JFK) ở New York City (Mỹ) ngày 5/11/2025. Ảnh: THX/TTXVN
Theo tờ El Pais ngày 12/11, mặc dù quốc hội Mỹ đã thông qua dự luật nhằm mở cửa trở lại chính phủ liên bang, nhưng các quan chức cảnh báo rằng các chuyến bay có thể giảm xuống mức thấp trước kỳ nghỉ Lễ Tạ ơn vào cuối tháng này, thời điểm di chuyển nhộn nhịp nhất trong năm.
Cơ quan Hàng không Liên bang (FAA) đã ban hành lệnh khẩn cấp ngày 7/11, yêu cầu cắt giảm dần số chuyến bay tại 40 sân bay lớn trên toàn quốc. Đợt cắt giảm bắt đầu ở mức 4%, tăng lên 6% vào ngày 11/11 và sẽ đạt 10% vào ngày 21/11. Đây là biện pháp chủ động nhằm đảm bảo an toàn cho hành khách trong bối cảnh hệ thống chịu sức ép lớn khi nhân sự bị cắt giảm tại các cơ sở kiểm soát không lưu, vốn đã ở mức nguy cấp trong thời gian chính phủ ngừng hoạt động.
Bộ trưởng Giao thông vận tải Sean Duffy cảnh báo rằng tỷ lệ cắt giảm có thể lên tới 15% hoặc hơn nữa. Lệnh này yêu cầu các hãng hàng không phải hủy chuyến bay trước ngày khởi hành 7 ngày, song không áp dụng với các chuyến bay quốc tế.
Kể từ khi các biện pháp hạn chế được công bố ngày 7/11, nhiều sân bay lớn trên khắp nước Mỹ đã trải qua cảnh hỗn loạn. Hàng người dài chờ làm thủ tục và kiểm tra an ninh, các chuyến bay bị hoãn hàng giờ, hàng trăm chuyến bị hủy. Theo trang chuyên theo dõi hàng không FlightAware, riêng ngày 10/11, toàn nước Mỹ ghi nhận 2.422 chuyến bay bị hủy và 9.640 chuyến bị hoãn. Đến chiều 11/11, số chuyến bị hủy đã vượt 1.200 và số chuyến bị hoãn lên tới 3.000. Sân bay có số chuyến bị hủy nhiều nhất ngày 10/11 là Chicago O’Hare (nơi đang có bão tuyết) với hơn 300 chuyến; còn ngày 11/11 là sân bay LaGuardia ở New York. Năm 2024, trung bình mỗi ngày chỉ có 340 chuyến bay bị hủy trên toàn quốc.
Xem video hoạt động tại các sân bay Mỹ (Nguồn: Reuters):
Các kiểm soát viên không lưu ở Mỹ là nhân viên của cơ quan liên bang FAA và đã phải làm việc không lương kể từ ngày 1/10, khi chính phủ bắt đầu ngừng hoạt động một phần. Cả nước Mỹ hiện có khoảng 14.000 kiểm soát viên không lưu. Theo FAA, từ 20% đến 40% trong số họ tại 30 sân bay lớn đã từng nghỉ làm ít nhất một lần trong thời gian qua. Một số người bắt đầu xin nghỉ phép do căng thẳng hoặc phải tìm việc khác.
Phát biểu với báo giới, ông Duffy cho rằng ngay cả khi chính phủ hoạt động trở lại, việc cắt giảm chuyến bay vẫn sẽ được duy trì cho tới khi số lượng nhân viên trong các tháp kiểm soát trở lại mức ổn định.
Tình trạng thiếu nhân sự này không phải mới, nhưng nay đã trầm trọng thêm do bế tắc chính trị. Để trở thành kiểm soát viên không lưu ở Mỹ, người lao động phải tốt nghiệp Học viện FAA và tích lũy từ một đến ba năm kinh nghiệm làm việc rồi mới được cấp chứng nhận hành nghề. Theo FAA, mức lương trung bình của họ là trên 160.000 USD/năm sau ba năm làm việc. Các kiểm soát viên làm việc toàn thời gian, thường xuyên làm thêm giờ tại các cơ sở hoạt động 24/7, kể cả cuối tuần và ngày lễ. Hiện Mỹ thiếu trên 3.000 kiểm soát viên. Đầu năm nay, chính phủ đã cố gắng giữ chân nhân sự bằng cách chi thưởng cho những người sắp nghỉ hưu.
Các nhân viên liên bang bị ảnh hưởng do chính phủ ngừng hoạt động sẽ được nhận bù lương sau khi ngân sách được thông qua. Tuy nhiên, Hiệp hội Kiểm soát viên Không lưu Quốc gia (NATCA) cho biết sau đợt chính phủ đóng cửa năm 2019, việc trả bù lương mất tới hai tháng mới hoàn tất. Lần này, số người nghỉ hưu hàng ngày trong ngành kiểm soát không lưu cũng tăng từ mức trung bình 4 người lên hơn 20 người kể từ khi chính phủ ngừng hoạt động.
Trong khi đó, ngày 10/11, Tổng thống Trump đã chỉ trích các kiểm soát viên không lưu trên mạng xã hội Truth Social, yêu cầu họ lập tức trở lại làm việc, cảnh báo cắt lương và nói rằng ông sẽ đề xuất khoản thưởng 10.000 USD/người cho những ai không nghỉ làm trong thời gian chính phủ ngừng hoạt động.
Theo kênh CNN, trong diễn biến mới nhất, Hạ viện Mỹ đã bỏ phiếu thông qua dự luật ngắn hạn nhằm mở cửa lại chính phủ sau 43 ngày đóng cửa, khép lại sáu tuần bế tắc gay gắt liên quan đến chương trình bảo hiểm y tế Obamacare vốn bị đảng Cộng hòa phản đối.
Kết quả bỏ phiếu cuối cùng là 222 phiếu thuận và 209 phiếu chống. Như vậy, cả hai viện của Quốc hội Mỹ đã bỏ phiếu chấm dứt đợt đóng cửa chính phủ liên bang dài nhất từ trước đến nay, gửi dự luật ngân sách mở cửa lại chính phủ tới Tổng thống Trump để ông ký thông qua.
Nhà Trắng thông báo rằng Tổng thống Trump sẽ ký dự luật tại Phòng Bầu dục lúc 21 giờ 45 ngày 12/11 theo giờ Mỹ (tức 9 giờ 45 phút ngày 13/11 theo giờ Việt Nam) và sự kiện này sẽ được ghi hình.
