Cải thiện chỉ số Thiết chế pháp lý, hướng tới quản trị hiệu quả

Hoạt động tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính tại Bộ phận Một cửa cấp cơ sở

Trong năm 2024, chỉ số thành phần Thiết chế pháp lý của tỉnh Lâm Đồng đạt 7,21 điểm, tăng 0,45 điểm và tăng 6 bậc so với năm trước, đứng ở vị trí 48/63 tỉnh, thành phố cả nước. Đây là kết quả được ghi nhận trong bối cảnh cả nước đẩy mạnh cải cách thể chế và tinh gọn thủ tục hành chính nhằm nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước và thúc đẩy môi trường đầu tư.

Theo Sở Tư pháp tỉnh, 14/18 tiêu chí thành phần của chỉ số này đều tăng điểm và thứ hạng. Nhiều nội dung phản ánh trực tiếp niềm tin của doanh nghiệp đối với hệ thống pháp luật có cải thiện rõ rệt. Tỷ lệ doanh nghiệp sẵn sàng sử dụng tòa án để giải quyết tranh chấp tăng từ 52% lên 59%; tỷ lệ đồng ý với nhận định “phán quyết của tòa án là công bằng” đạt 93%, tăng 5 điểm so với năm trước. Đặc biệt, đánh giá về khả năng xét xử đúng pháp luật và nhanh chóng của Tòa án các cấp đều tăng từ 5 đến 9 bậc so với năm 2023.

Ông Nguyễn Quang Tuyến - Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Lâm Đồng nhận định: “Những chuyển biến tích cực từ chỉ số Thiết chế pháp lý cho thấy sự cải thiện về hiệu quả giải quyết tranh chấp, sự tin tưởng vào cơ chế pháp lý, cũng như chất lượng hoạt động tư pháp tại địa phương. Đây là nền tảng quan trọng để nâng cao chỉ số hiệu quả quản trị và hành chính công một cách bền vững”.

Một trong những yếu tố then chốt góp phần vào kết quả này là việc rà soát, hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật ở địa phương. Sở Tư pháp đã chủ trì phối hợp các sở, ngành rà lại các văn bản có nguy cơ chồng chéo, thiếu tính thực tiễn, đồng thời kiến nghị sửa đổi các quy định chưa rõ ràng, gây khó khăn trong triển khai. Song song đó, công tác phổ biến pháp luật đến doanh nghiệp và người dân tiếp tục được đẩy mạnh với nhiều hình thức linh hoạt, đa kênh từ truyền thông đại chúng đến trực tiếp tại cơ sở.

Trong lĩnh vực hỗ trợ pháp lý cho doanh nghiệp, các chỉ số thành phần cũng ghi nhận mức tăng khá ổn định. 92% doanh nghiệp đánh giá cao vai trò hỗ trợ pháp lý khi xảy ra tranh chấp tăng 10 điểm so với năm trước; chi phí chính thức và không chính thức từ khởi kiện đến thi hành án đều được đánh giá là “chấp nhận được” ở mức trên 79%. Đặc biệt, chỉ tiêu về hiệu quả xử lý vụ việc của cơ quan công an được ghi nhận ở mức 99%, giúp tỉnh vươn lên vị trí 6/63 toàn quốc, một bước tiến mạnh so với thứ hạng 40 của năm 2023.

Bên cạnh đó, hệ thống dịch vụ công trực tuyến tiếp tục được vận hành hiệu quả. Thống kê đến cuối 2024, tỉnh tiếp nhận và xử lý hơn 6,5 triệu hồ sơ hành chính, trong đó có đến 99,52% được thực hiện trực tuyến. Tỷ lệ hài lòng của người dân trong lĩnh vực công an đạt 98,65%. Đây được xem là một trong những nền tảng góp phần củng cố niềm tin vào chính quyền số, đồng thời giảm chi phí và thời gian tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp.

Tuy nhiên, có một số tiêu chí giảm điểm, chủ yếu liên quan đến cảm nhận của doanh nghiệp về tình hình an ninh trật tự. Nguyên nhân được xác định một phần đến từ điều kiện khách quan như hạ tầng chưa đồng bộ, thiết bị phòng cháy, chữa cháy xuống cấp, thiếu hụt nhân sự chuyên trách tại cơ sở. Mặt khác, nhận thức pháp lý của một bộ phận người dân, doanh nghiệp còn hạn chế, chưa chủ động trong việc bảo vệ quyền lợi hợp pháp hoặc tham gia các hoạt động đối thoại, phản biện chính sách.

Trước tình hình đó, Sở Tư pháp đã đề xuất nhiều giải pháp trọng tâm để duy trì và nâng cao chất lượng quản trị công. Trong đó, nhấn mạnh đến các nhiệm vụ như: tiếp tục rà soát các nhóm thủ tục hành chính trọng yếu; hỗ trợ các tổ chức hành nghề luật, tư vấn pháp lý tiếp cận doanh nghiệp; khuyến khích các mô hình phổ biến pháp luật tại cộng đồng và doanh nghiệp; mở rộng ứng dụng công nghệ thông tin và duy trì đường dây nóng tiếp nhận phản ánh, kiến nghị của người dân.

Ở lĩnh vực tư pháp, Sở cũng đề nghị các cơ quan chức năng tiếp tục nâng cao chất lượng xét xử, đẩy nhanh tiến độ giải quyết vụ án, tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm, tăng cường thi hành án dân sự, chú trọng các vụ việc liên quan đến nhà đầu tư và tổ chức tín dụng. Cùng với đó, công tác giáo dục cán bộ, thanh tra nội bộ và siết chặt kỷ luật hành chính sẽ là trọng tâm để xây dựng đội ngũ đủ năng lực và trách nhiệm phục vụ.

Theo ông Nguyễn Quang Tuyến, việc nâng cao chỉ số quản trị công, trong đó có Thiết chế pháp lý không chỉ phục vụ mục tiêu đánh giá, xếp hạng mà còn hướng đến việc cải thiện thực chất đời sống pháp lý cho người dân và môi trường đầu tư tại địa phương. Việc duy trì tiến độ cải cách, ứng dụng công nghệ, nâng cao hiệu quả công vụ và củng cố niềm tin vào pháp luật sẽ là những nhân tố then chốt trong hành trình xây dựng một chính quyền minh bạch, thân thiện và hiệu quả hơn.

HƯƠNG LY