Campuchia giải tán đảng đối lập

Ngày 16/11/2017, tại thủ đô Phnom Penh, Tòa án tối cao Campuchia đã mở phiên xét xử đối với vụ kiện đòi giải thể đảng Cứu nguy dân tộc (CNRP) đối lập do Bộ Nội vụ nước này khởi kiện, với cáo buộc đảng này đã cấu kết với nước ngoài nhằm lật đổ chính phủ hợp pháp tại Campuchia.

Tòa án Tối cao Campuchia vào ngày ra phán quyết giải thể đảng đối lập CNRP.

An ninh đã được chắt chặt khắp thủ đô, đặc biệt là khu vực xung quanh tòa án. Theo luật pháp Campuchia, phán quyết của Tòa án Tối cao là phán quyết cuối cùng và bị đơn không có quyền kháng cáo.

Campuchia trở lại chế độ một đảng độc tôn

Đây là kết cục của cuộc đấu tranh chính trị nội bộ Campuchia bắt đầu từ cuộc bầu cử Quốc hội Campuchia 2013, nhằm giành quyền kiểm soát đất nước này. Với phán quyết ngày 16/11, chính quyền Thủ tướng Campuchia Hunsen đã giành thế thượng phong khi gạt bỏ đảng đối lập lớn nhất và chủ yếu ở nước này thông qua một quyết định tư pháp.

Trong cuộc bầu cử Quốc hội năm 2013, CNRP giành được 55/123 ghế. Đến bầu cử xã phường tháng 6/2017, đảng này giành được 44% số xã phường trong toàn quốc. Tỷ lệ ủng hộ CNRP có xu hướng tăng lên. Theo một số liệu không chính thức, trong các cuộc bầu cử nói trên, khoảng 2 triệu đảng viên Đảng Nhân dân Campuchia (CPP) không bỏ phiếu cho đảng mình. Các đảng đối lập khác không đạt được ghế nào trong bầu cử Quốc hội và chỉ thắng cử ở một xã phường trong cuộc bầu cử tháng 6/2017.

Để đạt được kết cục như phán quyết ngày 16/11, Quốc hội Campuchia do CPP chiếm đa số đã thông qua đạo luật cho phép Tòa án Tối cao giải tán các đảng chính trị “vi hiến”. Đồng thời, hồi tháng 2 năm nay, Quốc hội thông qua đạo luật cấm các đảng sử dụng tên tuổi và hình ảnh của những nhà lãnh đạo đảng bị bỏ tù. CNRP đã phải cải tổ đảng để tiếp tục hoạt động. Đến tháng 9/2017, Kem Sokha - nhà lãnh đạo CNRP thay Sam Rainsy bị truy tố phải chạy ra nước ngoài, đã bị bắt giam vì tội “phản quốc”. Tiếp đó, Bộ Nội vụ Campuchia kiện CNRP lên Tòa án Tối cao yêu cầu giải tán đảng này. 20 nhà lãnh đạo CNRP đã bỏ trốn ra nước ngoài.

Chỉ vài giờ sau khi Tòa án Tối cao Campuchia ra phán quyết giải thể đảng Cứu nguy Dân tộc (CNRP), ngày 16/11, Thủ tướng Campuchia Hun Sen tuyên bố cuộc tổng tuyển cử năm 2018 vẫn sẽ diễn ra theo đúng kế hoạch. Trong tuyên bố được phát trên truyền hình nhà nước, Thủ tướng Hun Sen đã kêu gọi kiềm chế sau khi CNRP bị giải thể, đồng thời nêu rõ cuộc tổng tuyển cử sắp tới "sẽ diễn ra bình thường". Ông Hun Sen cũng khẳng định các thành viên của đảng CNRP đối lập không nằm trong diện bị cấm hoạt động chính trị và vẫn có thể thành lập một đảng mới. Sau một ngày xét xử, Tòa án Tối cao Campuchia đã ra phán quyết giải thể CNRP theo đơn kiện của Bộ Nội vụ nước này, đồng thời cấm hoạt động trong 5 năm đối với 118 thành viên cấp cao của đảng.

Sau khi CNRP bị giải tán, số ghế đại biểu của CNRP tại Quốc hội sẽ được phân chia cho 5 đảng tham gia các cuộc bầu cử vừa qua.

Như vậy, CPP sẽ không còn bị thách thức trong cuộc bầu cử quốc hội năm 2018 và trong thời gian tới, Campuchia sẽ vận hành trong điều kiện CPP chiếm ưu thế tuyệt đối, còn các đảng đối lập nhỏ và yếu sẽ không có ảnh hưởng chính trị có ý nghĩa nào. Chính quyền Hunsen đã xác lập thế cờ mới ở Campuchia./.

Hoài Nam