Cân nhắc trồng cây xanh trên dải phân cách đường cao tốc
Vụ tai nạn liên hoàn vào sáng 15-9 trên tuyến cao tốc Pháp Vân - Ninh Bình xảy ra do xe limousine 29E-127.XX đâm vào xe bồn tưới cây đang di chuyển sát dải phân cách, khiến xe limousine lật nghiêng, tiếp tục va chạm với hai xe khác, làm 21 người bị thương. Điều này đã khiến dư luận đặt câu hỏi lớn về việc có nên tiếp tục duy trì việc trồng cây xanh, cây kiểng ở dải phân cách đường cao tốc hay không?
Từ nhiều năm qua, việc trồng cây ở dải phân cách đường cao tốc và quốc lộ được triển khai với mục đích tạo cảnh quan, giảm ô nhiễm, đồng thời hạn chế ánh sáng đèn xe đối diện gây lóa. Tuy nhiên, khi áp dụng vào điều kiện giao thông thực tế tại Việt Nam, cách làm này đã bộc lộ nhiều bất cập, thậm chí trở thành nguyên nhân gián tiếp của những vụ tai nạn nghiêm trọng.
Theo nhiều tài xế, cây mọc um tùm giữa con lươn khiến tầm quan sát bị che khuất, điều này cực kỳ nguy hiểm, nhất là với xe di chuyển ở tốc độ cao. Không chỉ che khuất tầm nhìn, ở nhiều tuyến đường còn xuất hiện tình trạng cây xanh che lấp biển báo tốc độ và biển chỉ dẫn. Người điều khiển phương tiện không nhìn thấy biển báo nên dễ mắc lỗi, vừa tiềm ẩn nguy cơ tai nạn, vừa dễ bị xử phạt oan.
Ngoài ra, vào những ngày chăm sóc cây xanh, đơn vị thực hiện phải dùng xe bồn tưới nước, xe cắt tỉa chạy sát dải phân cách, xe máy di chuyển, đồng thời hạ tốc độ lưu thông xuống còn 100-80-60km/h trong phạm vi từ 5-10km để công nhân làm việc an toàn, trong khi đây lại chính là làn đường lưu thông nhanh nhất, tốc độ thường từ 90-120km/h. Điều này khiến các phương tiện phải di chuyển rất chậm, gây ùn tắc kéo dài, tạo cảm giác ức chế cho người lái xe. Cùng với đó, chi phí chăm sóc, từ nhân công đến nước tưới hay lắp hệ thống tự động đều tốn kém, trong khi hiệu quả về an toàn giao thông không rõ ràng.
Về vấn đề này, Thiếu tướng Đỗ Thanh Bình, Cục trưởng Cục CSGT (Bộ Công an), cảnh báo việc trồng cây giữa dải phân cách trên đường cao tốc tiềm ẩn nguy cơ tai nạn giao thông rất cao. Theo ông, cần đánh giá lại tiêu chuẩn và cân nhắc có nên tiếp tục trồng cây hay không; chẳng hạn tại Tokyo (Nhật Bản) hay Seoul (Hàn Quốc)…, dải phân cách chủ yếu được làm bằng bê tông hoặc hàng rào thép. Chỉ ở nơi nào đủ rộng, đảm bảo an toàn mới trồng cây xanh.
Đồng tình quan điểm này, nhiều chuyên gia giao thông cho rằng, trồng cây xanh tạo ra cảnh quan nhưng không đáng để đánh đổi bằng mạng người; đường cao tốc được thiết kế để xe đi nhanh và an toàn, chứ không phải để ngắm cảnh.
Trước những tiềm ẩn rủi ro từ việc trồng cây xanh trên dải phân cách đường cao tốc, các cơ quan chức năng nên nghiên cứu và áp dụng nhiều giải pháp an toàn và tiết kiệm hơn. Chẳng hạn sử dụng dải phân cách cứng kết hợp gắn phản quang, giúp phương tiện dễ quan sát cả ngày lẫn đêm.
Lắp lưới chống lóa thay cho hàng cây, vừa giảm ánh sáng chói từ xe đối diện, vừa không chiếm diện tích hay che khuất tầm nhìn; trồng cây ở hành lang ngoài cùng của đường cao tốc, vừa tạo mảng xanh, vừa không cản trở giao thông; tăng cường biển báo cảnh báo từ xa khi có sự cố, như vậy sẽ tránh được tai nạn xảy ra và hạn chế tốn kém ngân sách.
