Cảng Hải Phòng: Chuyển đổi mạnh mẽ, nâng tầm chuỗi cung ứng logistics miền Bắc

Hải Phòng mục tiêu đến năm 2030 trở thành trung tâm dịch vụ logistics quốc tế hiện đại

Từ những quyết sách mở đường

Định hướng phát triển thành phố Hải Phòng trong các chiến lược, quy hoạch lớn của Trung ương không chỉ phản ánh vai trò chiến lược đặc biệt của thành phố cảng đối với vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ mà còn cho thấy tầm nhìn dài hạn và sự ưu tiên cao độ dành cho Hải Phòng trong công cuộc công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.

Nghị quyết số 45-NQ/TW ngày 24/1/2019 của Bộ Chính trị xác định rõ: đến năm 2025, Hải Phòng cơ bản hoàn thành sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa; đến năm 2030 trở thành trung tâm dịch vụ logistics quốc tế hiện đại. Tầm nhìn này là sự cụ thể hóa từ những lợi thế địa kinh tế vượt trội của thành phố Hải Phòng, địa phương duy nhất ở miền Bắc hội tụ đầy đủ 5 loại hình giao thông, sở hữu hệ thống cảng biển cửa ngõ quốc tế lớn nhất cả nước.

Không chỉ thế, trong Quy hoạch vùng Đồng bằng sông Hồng thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 và Quyết định số 323/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh Quy hoạch chung thành phố Hải Phòng đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050, trong đó đều xác định rõ vai trò của Hải Phòng như một trung tâm logistics quốc gia và quốc tế, một hạt nhân động lực dẫn dắt phát triển vùng và cả nước.

Theo Lãnh đạo UBND thành phố Hải Phòng, Thành phố đã sớm có Chương trình hành động cụ thể thực hiện Nghị quyết số 45-NQ/TW của Bộ Chính trị và quyết liệt triển khai thực hiện trong suốt nhiều năm qua. Trong đó, thành phố luôn xác định, cùng với dịch vụ cảng biển, logistics là một trong ba trụ cột trong định hướng phát triển; đóng vai trò hỗ trợ, kết nối và thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội, góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của nền kinh tế của Hải Phòng.

Hiệu quả kinh doanh ấn tượng từ số hóa toàn bộ chuỗi dịch vụ

Để hiện thực hóa những định hướng chiến lược của Chính phủ, việc phát huy tối đa lợi thế của hệ thống Cảng Hải Phòng được xem là một những nội dung quan trọng. Trong bối cảnh nền kinh tế số phát triển mạnh mẽ, việc chuyển đổi số trong lĩnh vực logistics không còn là lựa chọn mà là yêu cầu tất yếu, mang tính sống còn. Nắm bắt xu thế đó, Cảng Hải Phòng đã chủ động và quyết liệt triển khai hàng loạt giải pháp chuyển đổi số toàn diện trên mọi tuyến hoạt động, từ cầu tàu, bãi container, cổng cảng cho đến hệ thống chăm sóc khách hàng. Tại tuyến cầu tàu, cảng đã đầu tư ứng dụng công nghệ tự động chụp ảnh, nhận diện tình trạng vỏ container và hệ thống camera đầu cần giám sát hoạt động điều hành, giúp nâng cao tính minh bạch và chính xác trong quá trình khai thác. Ở tuyến bãi, hệ thống định vị dẫn hướng tự động (D.GPS) được lắp đặt trên các thiết bị nâng hạ như RTG hay Reach Stacker giúp định vị chính xác vị trí container, trong khi hệ thống giám sát hành trình và nhiên liệu cho xe vận chuyển nội bộ góp phần tối ưu hóa vận hành và kiểm soát chi phí hiệu quả.

Điểm nhấn đột phá trong chuyển đổi số tại Cảng Hải Phòng nằm ở tuyến cổng, hệ thống cổng thông minh Smart Gate được triển khai đồng bộ và hiện đại. Hệ thống này tích hợp các công nghệ nhận diện mã container, biển số xe đầu kéo, rơ-moóc, tự động chụp ảnh và lưu trữ hình ảnh vỏ container, đồng thời kết nối trực tiếp với các phần mềm quản lý khai thác như PL-TOS, ePort và ứng dụng Container Checker. Nhờ vậy, các thủ tục giao nhận được thực hiện tự động, nhanh chóng và chính xác, giúp giảm thời gian chờ đợi, nâng cao hiệu suất và tạo trải nghiệm thuận tiện cho khách hàng. Đặc biệt, thông tin được đồng bộ hóa và gửi đến lái xe qua bảng điện tử và ứng dụng Container Driver, tạo nên quy trình khép kín, thông minh và hiệu quả.

Nhờ triển khai đồng bộ các giải pháp chuyển đổi số, hoạt động sản xuất kinh doanh của Cảng Hải Phòng đã đạt được những kết quả ấn tượng trong giai đoạn 2020 - 2024. Sản lượng hợp nhất liên tục duy trì đà tăng trưởng ổn định, từ 36,2 triệu tấn năm 2020 lên 39,9 triệu tấn năm 2024; sản lượng container dao động quanh mức 1,8 - 2 triệu TEU mỗi năm, cho thấy năng lực khai thác cảng được giữ vững và nâng cao.

Về doanh thu, tổng doanh thu hợp nhất đã tăng đáng kể từ 2.193 tỷ đồng năm 2020 lên gần 3.000 tỷ đồng năm 2024, đạt mức tăng trưởng bình quân 10%/năm, cho thấy tín hiệu tích cực trong công tác điều hành, quản lý và khai thác dịch vụ cảng nhờ ứng dụng công nghệ số vào quy trình vận hành.

Đặc biệt, lợi nhuận hợp nhất có sự bứt phá mạnh mẽ, từ 699,6 tỷ đồng năm 2020 tăng lên 1.199,9 tỷ đồng năm 2024, mức cao nhất trong 5 năm trở lại đây, với tốc độ tăng trưởng lợi nhuận bình quân đạt 15,6%/năm. Kết quả này cho thấy quá trình số hóa không chỉ tối ưu hóa hoạt động nội bộ mà còn góp phần tạo ra giá trị gia tăng rõ rệt về mặt tài chính, giúp Cảng Hải Phòng nâng cao sức cạnh tranh và khẳng định vai trò dẫn dắt trong hệ sinh thái logistics khu vực phía Bắc.

Mở rộng năng lực khai thác, kết nối chuỗi cung ứng toàn cầu

Không chỉ dừng lại ở việc tiếp cận sâu vào chuyển đổi số trong lĩnh vực cảng biển, Cảng Hải Phòng còn cho thấy sự bứt phá trong chiến lược phát triển thông qua Dự án đầu tư xây dựng Bến container số 3 và số 4 tại Khu bến cảng Lạch Huyện. Đây là một trong những dự án trọng điểm của thành phố Hải Phòng cũng như của Tổng công ty Hàng hải Việt Nam.

Chuyến tàu mang tên M/V GREENVILLE (quốc tịch Malta) cập bến số 3, số 4 cảng Hải Phòng.

Với hai bến chính dài 750m, một bến sà lan dài 150m và hệ thống bãi chứa, giao thông nội bộ cùng hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, dự án này không chỉ đạt quy mô hiện đại hàng đầu cả nước mà còn có khả năng tiếp nhận những con tàu siêu trọng đến 165.000 DWT, tương đương 14.000 TEUs. Đây là bước tiến quan trọng đưa Hải Phòng tiệm cận năng lực khai thác của các cảng quốc tế hàng đầu trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Điểm khác biệt nổi bật của Cảng Hải Phòng chính là tầm vóc chiến lược khi hướng tới mục tiêu không chỉ phục vụ thị trường nội địa, mà còn tạo ra những tuyến kết nối trực tiếp với các thị trường xuất nhập khẩu lớn như châu Âu và châu Mỹ, thay vì phải trung chuyển qua các cảng trung gian như Singapore hay Hong Kong (Trung Quốc).

Có thể nói, với dự án Bến số 3 và số 4, Cảng Hải Phòng không chỉ đang mở rộng không gian khai thác mà còn mở ra một chương mới trên hành trình vươn tầm quốc tế. Đây là biểu tượng cho tư duy phát triển hiện đại, hội nhập và quyết liệt, một bước đi vững chắc đưa thành phố Cảng tiến ra biển lớn, khẳng định vai trò là trung tâm logistics hàng đầu quốc gia và khu vực.

Minh Huế