Cảnh báo chiêu trò thuê ô tô tự lái và những rủi ro mới

Thời gian qua nhiều đối tượng đã dùng giấy tờ tùy thân, bằng lái ô tô để làm hợp đồng thuê ô tô. Với thủ đoạn thuê xe theo tháng, với số tiền thuê cao hơn nhiều so với mặt bằng chung của thị trường, các đối tượng này đã nhắm đến các chủ xe có nhiều phương tiện, muốn có nguồn thu nhập thụ động để… “thả câu”.

Sau khi các chủ xe “cắn câu”, làm hợp đồng, nhận xe các đối tượng này đã lập tức ngắt định vị GPS của xe với nhiều lý do như khách cần sự riêng tư hay quyền tự do cá nhân… Tuy nhiên, chỉ một thời gian ngắn sau các đối tượng này lập tức tìm người mua hoặc mang đi cầm cố ở tỉnh xa với giá rẻ hơn thị trường. Nhiều trường hợp, xe bị sang tay nhiều lần, thậm chí bị thay đổi giấy tờ và biển số, khiến việc truy tìm gặp khó khăn.

Hậu quả, chủ xe, chủ doanh nghiệp không chỉ mất tài sản trị giá hàng trăm triệu đến hàng tỷ đồng, mà còn đối diện rắc rối pháp lý nếu xe bị sử dụng vào mục đích phạm pháp.

Trao đổi với PV Báo Tri thức và Cuộc sống, anh Đào Văn Quang (phường Hà Đông, TP Hà Nội) cho biết, anh đang đứng trước nguy cơ mất trắng tài sản khi thực hiện hợp đồng cho thuê xe với một khách hàng từ năm 2024, nhưng đến thời điểm hiện tại chiếc xe của anh vẫn… bặt vô âm tín.

“Qua các mối quan hệ xã hội, tôi có quen với ông Th. (Đại Mỗ, Hà Nội). Được biết ông có nhu cầu thuê ô tô để cho thuê với hình thức tự lái nên tôi đã giao xe cho ông Th. 2 chiếc ô tô (hiệu Santafe và Creta) từ ngày 4/11/2024. Tuy nhiên, chỉ một thời gian sau xe của tôi đã bị ngắt định vị GPS, với lý do xe chở chuyên gia nước ngoài nên cần đảm bảo sự riêng tư", anh Quang trình bày.

Anh Thắng (trái) có nguy cơ mất trắng tài sản sau khi giao xe cho thuê tự lái…

Sau nhiều lần yêu cầu thanh toán tiền thuê xe cũng như chấm dứt hợp đồng cho thuê, trả lại xe không thành, ngày 20/6/2025 ông Th. đã thông báo với anh Quang rằng 2 chiếc xe của anh đã bị một người phụ nữ tên là Luyện (Vĩnh Phúc cũ) và một người khác mang đi cầm cố.

Cũng giống như anh Quang, tháng 4/2025 anh Văn Mạnh Thắng (Tây Mỗ, TP Hà Nội) cũng có hợp tác với ông Th. bằng việc cùng mua chiếc xe ôtô CX5 sau đó cho một người phụ nữ tên Luyện thuê dài hạn. Tuy nhiên, cũng chỉ một thời gian rất ngắn sau khi cho thuê, chiếc xe của anh Thắng cũng “tự nhiên” mất định vị GPS và tiếp tục rơi vào tình trạng bặt vô âm tín. Sau đó, anh Thắng có liên hệ với ông Th để hỏi về chiếc xe CX5 thì đã nhận được câu trả lời là chiếc xe đã bị một người tên Luyện mang đi cầm cố ở… Lạng Sơn.

Theo tìm hiểu, hiện tại anh Quang và anh Thắng đã gửi đơn trình báo tới các cơ quan chức năng để yêu cầu xử lý dứt điểm tình trạng này nhằm đảm bảo quyền lợi, tài sản của mình…

Trước đó ngày 12/3, Công an tỉnh Nghệ An đã ra quyết định khởi tố vụ án, khởi tố bị can, tạm giam đối tượng Nguyễn Ngọc Sâm (sinh năm 1990), trú ở phường Nghi Phú, thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trước đó Sâm đã đến các cửa hàng cho thuê ô tô tự lái trên địa bàn thành phố Vinh thuê các xe tự lái. Sau đó, đối tượng này tung thông tin rằng đây là xe của người nhà, do đang có việc gấp nên nhờ Sâm đem đi cầm cố. Bằng thủ đoạn như trên, Nguyễn Ngọc Sâm đã thuê 6 ô tô tự lái ở các cơ sở cho thuê khác nhau rồi đưa đi cầm cố, chiếm đoạt tổng số tiền hơn 2,5 tỷ đồng.

Đối tượng Nguyễn Ngọc Sâm tại cơ quan Công an.

Đảm bảo pháp lý để tránh rủi ro tối đa

Trao đổi về vấn đề này, Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng luật sư Kết Nối (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết, hành vi mang xe thuê đi cầm cố, bán lại có thể cấu thành hai tội danh khác nhau, tùy thuộc vào mục đích của hành vi phạm tội. Nếu người thuê ngay từ đầu đã có ý định chiếm đoạt, việc ký hợp đồng chỉ là thủ đoạn để chiếm đoạt thì hành vi bị xem xét theo tội Lừa đảo chiếm đoạt tài sản theo Điều 174 Bộ luật Hình sự.

Đối với trường hợp, hợp đồng thuê ban đầu là hợp pháp nhưng sau đó người thuê tự ý mang xe đi cầm cố, bán để chiếm đoạt thì hành vi này thuộc tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản theo quy định tại Điều 175 Bộ luật Hình sự. Cả hai tội danh đều có khung hình phạt rất nghiêm khắc với mức cao nhất lên đến 20 năm tù, tùy theo giá trị tài sản và tính chất, mức độ hành vi.

Luật sư Nguyễn Ngọc Hùng - Trưởng Văn phòng luật sư Kết Nối (Đoàn luật sư TP Hà Nội).

Luật sư Hùng cho biết thêm, theo quy định tại Điều 166 Bộ luật Dân sự 2015, chủ sở hữu, chủ thể có quyền khác đối với tài sản có quyền đòi lại tài sản từ người chiếm hữu, người sử dụng tài sản, người được lợi về tài sản không có căn cứ pháp luật. Đồng thời, xe là tài sản phải đăng ký quyền sở hữu. Khi xe bị mang đi cầm cố, bán rẻ mà không kèm theo giấy tờ gốc, các giao dịch này thường bị coi là vô hiệu. Do đó, chủ xe vẫn có quyền khởi kiện, đòi lại tài sản.

Trong thực tế, cơ quan công an có thể áp dụng biện pháp tạm giữ xe để phục vụ điều tra khi có dấu hiệu chiếm đoạt. Đồng thời, quy định về đăng ký kinh doanh dịch vụ cho thuê xe, lưu trữ hợp đồng và hồ sơ khách hàng cũng là căn cứ pháp lý quan trọng, giúp doanh nghiệp bảo vệ quyền lợi hợp pháp khi tranh chấp phát sinh”.

Để hạn chế nguy cơ lừa đảo, chủ xe và doanh nghiệp cho thuê xe tự lái cần xây dựng hợp đồng chặt chẽ với những điều khoản ràng buộc cụ thể. Trong đó, cần quy định người thuê tuyệt đối không được mang xe đi cầm cố, thế chấp, bán hay cho thuê lại; mức phạt và bồi thường cụ thể nếu vi phạm cam kết, tính trên giá trị; cho phép chủ xe đơn phương chấm dứt hợp đồng, thu hồi phương tiện nếu phát hiện có hành vi vi phạm thỏa thuận trong hợp đồng.

Xem thêm video: Bắt chủ hụi lừa đảo chiếm đoạt tài sản

Nguồn: ĐTHĐT.

Gia Đạt