Cảnh báo Trái đất đang trên đà tăng 'thảm họa', cần thêm những hành động khẩn cấp
Theo các nhà khoa học, hiện tượng nóng lên toàn đang diễn ra nhanh hơn dự kiến, đẩy nhiều rạn san hô trên thế giới rơi vào tình trạng gần như không thể cứu vãn. Dấu hiệu này cho thấy hệ sinh thái đã đạt tới 'điểm giới hạn' dưới tác động của biến đổi khí hậu.
Hệ sinh thái rừng Amazon đang đứng trước nguy cơ sụp đổ khi nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng vượt quá 1,5°C. (Nguồn: The Tribune)
Báo cáo Global Tipping Points do 160 nhà nghiên cứu quốc tế thực hiện đã tổng hợp những phát hiện khoa học mới nhất nhằm xác định “ngưỡng không thể quay đầu” của hệ thống khí hậu và hệ sinh thái Trái đất.
Tài liệu này được công bố chỉ vài tuần trước Hội nghị thượng đỉnh khí hậu Liên hợp quốc (COP30), sẽ diễn ra tại rìa rừng Amazon (Brazil)
Báo cáo chỉ ra rằng hệ sinh thái rừng Amazon đang đứng trước nguy cơ sụp đổ khi nhiệt độ trung bình toàn cầu tăng vượt quá 1,5°C, dựa trên tốc độ phá rừng hiện tại. Ngưỡng dự đoán này đã được điều chỉnh thấp hơn so với các ước tính trước đây, cho thấy tình hình đáng báo động hiện nay.
Một mối đe dọa khác nếu nhiệt độ tiếp tục tăng là nguy cơ gián đoạn dòng hải lưu lớn ở Đại Tây Dương có tên gọi Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC).
Dòng hải lưu này đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa khí hậu và đảm bảo mùa đông ôn hòa Bắc Âu
“Biến đổi đang diễn ra nhanh chóng, đáng quan ngại, ở nhiều phần của hệ thống khí hậu và sinh quyển”, Giáo sư Lenton, nhà khoa học môi trường tại Đại học Exeter (Anh), tác giả chính của bài báo cáo, cho biết.
Tuy nhiên, báo cáo cũng chỉ ra một số tín hiệu khả quan, Giáo sư Lenton nhấn mạnh những bước tiến trong việc loại bỏ nhiên liệu hóa thạch, vốn là nguyên nhân chủ yếu của biến đổi khí hậu.
Theo dữ liệu của tổ chức nghiên cứu phi lợi nhuận Ember, năng lượng tái tạo trong năm 2025 lần đầu tiên vượt than đá về sản lượng điện toàn cầu.
Bên cạnh đó, các nhà khoa học kêu gọi các quốc gia tại COP30 vào tháng 11 tới cần hợp tác mạnh mẽ hơn để giảm lượng khí thải carbon gây nóng lên toàn cầu.
Theo dữ liệu từ các cơ quan thuộc Liên hợp quốc và Liên minh châu Âu, nhiệt độ trung bình toàn cầu đã tăng khoảng 1,3 - 1,4°C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
Hai năm vừa qua là hai năm nóng nhất trong lịch sử Trái đất, với các đợt sóng nhiệt đại dương khiến 84% rạn san hô toàn cầu bị tẩy trắng và chết hoàn toàn. Các rạn san hô vốn là nơi sinh sống của khoảng 1/4 sinh vật biển toàn cầu.
Để các rạn san hô có thể hồi phục, giới khoa học khuyến nghị thế giới cần hành động quyết liệt nhằm đưa nhiệt độ giảm trở lại chỉ còn khoảng 1°C so với thời kỳ tiền công nghiệp.
“Báo cáo mới cho thấy rõ rằng mỗi năm trôi qua, quy mô và mức độ nghiêm trọng của các tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu lại gia tăng”, TS. Pep Canadell thuộc Trung tâm khoa học khí hậu CSIRO của Australia nhận định.
Dựa trên chính sách khí hậu hiện tại của các quốc gia, Trái đất đang trên đà tăng khoảng 3,1°C trong thế kỷ này - mức tăng được coi là thảm họa nếu không có hành động khẩn cấp.
