Cảnh giác với nội dung độc hại 'ẩn mình' trong video trẻ em

Xem các clip trên mạng xã hội là thói quen của khá nhiều trẻ em hiện nay. Ảnh minh họa: Nhật Hạ

Nội dung độc hại ẩn mình trong video trẻ em

Từ khi 3 tuổi, con trai của chị N.T.H. (ở phường Trấn Biên, tỉnh Đồng Nai) đã có thói quen xem các clip về các nhân vật hoạt hình trên YouTube khi ăn uống, nếu không cho xem bé sẽ không ăn hoặc quấy khóc. Xem các clip hoạt hình trên mạng xã hội cũng là thói quen của rất nhiều trẻ em hiện nay, như một phần không thể thiếu trong đời sống hằng ngày. Thời gian gần đây, cũng từ mạng xã hội, không ít phụ huynh đã đăng bài cảnh báo một số video clip hoạt hình trên mạng xã hội có những nội dung độc hại, lồng ghép yếu tố lệch chuẩn, gây ám ảnh hoặc kích thích hành vi tiêu cực được “ngụy trang” dưới dạng trò chơi, nhân vật hoạt hình, giải trí…

“Mới đây, khi lướt Facebook, tôi thấy nhiều bài cảnh báo các hình ảnh ghê rợn được lồng ghép trong một video của nước ngoài trên YouTube tưởng chừng rất bình thường với các nhân vật gấu bông ngộ nghĩnh, tôi mới giật mình. Từ nay tôi phải kiểm soát nội dung các video mà con mình xem cũng như giới hạn thời gian hợp lý, không để con tiếp xúc với các video độc hại, nhảm nhí” - chị H. bộc bạch.

Những video độc hại này thường được lồng ghép rất khéo léo, ban đầu chỉ là những hình ảnh các nhân vật hoạt hình quen thuộc với trẻ em, nhưng khi đến giữa hoặc cuối clip lại xuất hiện các tình tiết gây ám ảnh như những nhân vật hoạt hình bị mất đầu hoặc các bộ phận trên cơ thể. Đáng ngại hơn, các nền tảng số thường tự động gợi ý những nội dung tương tự, khiến trẻ tiếp tục xem một cách vô thức, từ đó hình thành chuỗi tiếp xúc kéo dài với các thông tin không phù hợp.

Theo Thạc sĩ Tâm lý học Phan Thị Hồng Hà, Trưởng bộ môn Quản lý giáo dục, Trường đại học Đồng Nai, dưới góc độ tâm lý - giáo dục, việc các clip hoạt hình “đội lốt dễ thương” nhưng lồng ghép hình ảnh bạo lực, méo mó có thể gây ra nhiều hệ lụy nghiêm trọng đối với trẻ em, đặc biệt là trẻ mầm non và tiểu học - giai đoạn nhận thức còn non nớt, khả năng phân biệt đúng - sai chưa hoàn thiện, hiểu biết và kỹ năng sống còn hạn chế, tính cách hay bắt chước... Ngoài ra, việc tiếp xúc sớm và kéo dài với nội dung kích thích mạnh, phản cảm khiến trẻ dễ nghiện hình ảnh bạo lực và có khuynh hướng bạo lực với bạn bè và mọi người xung quanh, thường hay nghĩ đến những hình ảnh đó. Từ đó có thể làm giảm hứng thú với học tập, đọc sách và các hoạt động tương tác trực tiếp với người khác.

Tạo “lá chắn” bảo vệ trẻ em

Trong bối cảnh mạng xã hội phát triển mạnh mẽ, trẻ em ngày càng tiếp cận sớm với internet và các nền tảng số, rất cần những “lá chắn” để bảo vệ trẻ trước những nội dung độc hại. “Lá chắn” này cần được hình thành từ nhiều phía: gia đình - nhà trường - xã hội và cơ quan quản lý.

Hình ảnh có nội dung bạo lực từ một clip trên YouTube.

Mới đây, các cơ quan chức năng đã có cảnh báo nhiều nội dung độc hại đang “ẩn mình” trong video trẻ em, đồng thời khuyến cáo phụ huynh có biện pháp bảo vệ con trẻ. Cụ thể như kiểm tra lịch sử xem video clip của con định kỳ; chặn lọc hoặc xóa ngay các kênh, video có dấu hiệu chứa nội dung nhạy cảm; cài đặt chế độ YouTube Kids, giới hạn, chọn danh sách kênh an toàn; không để trẻ tự sử dụng điện thoại trong thời gian dài mà không có sự giám sát của người lớn. Đặc biệt, nếu phụ huynh phát hiện trẻ có dấu hiệu bị xâm hại, quấy rối, hoặc tiếp xúc với nội dung độc hại gây ảnh hưởng tâm lý, hành vi thì cần liên hệ ngay với Tổng đài 111 (đường dây nóng quốc gia bảo vệ trẻ em).

“Nội dung bạo lực trá hình trong các clip hoạt hình trên mạng xã hội là mối nguy âm thầm nhưng rất đáng lo ngại đối với sự phát triển toàn diện của trẻ em. Để hạn chế tác động tiêu cực, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường - xã hội, trong đó gia đình giữ vai trò nòng cốt, nhà trường có vai trò định hướng và hỗ trợ chuyên môn. Chỉ khi người lớn thực sự đồng hành, trẻ mới được bảo vệ và phát triển lành mạnh trong môi trường số hiện nay” - Thạc sĩ Tâm lý học Phan Thị Hồng Hà chia sẻ.

Nhật Hạ