Chánh án TAND Tối cao: Khó nhất là án dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại

Sáng 23-9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) xem xét các báo cáo của thành viên Chính phủ, Chánh án TAND Tối cao, Viện trưởng VKSND Tối cao, Tổng Kiểm toán Nhà nước về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và XV liên quan giám sát chuyên đề, chất vấn.

Chất lượng xử án được nâng cao

Trình bày báo cáo tóm tắt thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình cho biết chất lượng xét xử, giải quyết các loại vụ án được nâng cao. Tỷ lệ án bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan giảm. Việc giải quyết, xét xử các vụ án tham nhũng, kinh tế được đẩy nhanh tiến độ.

Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình. Ảnh: QH

“Tuy nhiên, tỷ lệ giải quyết án dân sự, tỷ lệ án hành chính bị hủy, sửa do nguyên nhân chủ quan chưa đạt yêu cầu. Quá trình xét xử các vụ án tham nhũng, lãng phí, tiêu cực còn tồn tại một số khó khăn, vướng mắc về áp dụng pháp luật”, ông Bình nêu.

Cũng theo ông Bình, việc rà soát các trường hợp tạm đình chỉ giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố, tạm đình chỉ điều tra được tăng cường. Tiến độ giải quyết các vụ việc, vụ án dư luận xã hội quan tâm được đẩy nhanh, sớm thu hồi tài sản nhà nước bị thất thoát, lãng phí.

Tuy nhiên, theo ông Bình, số lượng vụ việc, vụ án tạm đình chỉ, hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự chưa được giải quyết còn nhiều. Công tác kiểm sát đối với từng hồ sơ vụ việc chưa kịp thời. Việc giải quyết một số vụ việc phức tạp liên quan đến xâm hại trẻ em trên môi trường mạng có tiến độ chậm.

Khó nhất là án dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại

Nêu ý kiến tại phiên họp, Chánh án TAND Tối cao Lê Minh Trí khẳng định đến thời điểm này, tất cả các chỉ tiêu về án dân sự, hành chính, hình sự đều đã có chuyển biến tích cực. Cụ thể: Án hình sự đạt 95,11%; án dân sự đạt 84,72%; án hành chính đạt 80,77%.

Chánh án TAND Tối cao Lê Minh Trí. Ảnh: QH

“Trong hai tháng vừa qua, tôi trực tiếp chỉ đạo hằng tuần nên đến nay đã tháo gỡ được nhiều khó khăn và đạt kết quả tích cực”, ông Trí nhấn mạnh.

Về nội dung báo cáo có nêu khó khăn, vướng mắc trong áp dụng pháp luật khi xét xử các vụ án tham nhũng, tiêu cực, Chánh án TAND Tối cao cho hay trong thực tế, việc nhận thức và áp dụng pháp luật đối với án tham nhũng, tiêu cực không phải là vấn đề lớn, không quá khó.

“Khó nhất hiện nay là các vụ án dân sự, hành chính, kinh doanh, thương mại. Đây mới là lĩnh vực phức tạp, đòi hỏi nhận thức pháp luật thống nhất ngay trong nội bộ ngành Tòa án cũng như các cấp”, ông Trí nêu.

Ông Trí khẳng định đối với các vụ án tham nhũng, tiêu cực vừa qua, kết quả điều tra, truy tố và xét xử cơ bản chặt chẽ, không có vướng mắc lớn.

“Tôi cũng từng nói rằng, nếu có oan sai hay bỏ lọt tội phạm thì trách nhiệm trải dài từ điều tra, truy tố cho đến xét xử. Nhưng đến thời điểm này, theo pháp luật và báo cáo chính thức, chưa có vụ án nào bị xác định oan sai hoặc bỏ lọt tội phạm”, ông Trí nhấn mạnh.

Viện trưởng VKSND Tối cao Nguyễn Huy Tiến. Ảnh: QH

Còn Viện trưởng VKSND Tối cao Nguyễn Huy Tiến cho hay các cơ quan điều tra, tòa án, viện kiểm sát thường xuyên giao ban định kỳ hằng quý, sáu tháng, hằng năm để rà soát các trường hợp tạm đình chỉ. Phần lớn số vụ việc này tồn đọng từ nhiều năm trước, chứ không phải mới phát sinh, nên số liệu hiện tại khá lớn.

“Đã có nhiều biện pháp, kể cả đề xuất sửa đổi, bổ sung thể chế để xử lý dứt điểm các tồn tại. Ví dụ, có trường hợp bị can, bị cáo ra nước ngoài, phải áp dụng biện pháp xử lý “xử vắng mặt” theo quy định mới”, ông Tiến nói và cho biết cơ quan kiểm sát sẽ tiếp tục rà soát, điều chỉnh số liệu để báo cáo chính xác hơn.

Đồng tình với phát biểu trước đó của Chánh án TAND Tối cao, ông Tiến chia sẻ: “Như đồng chí Chánh án đã nêu, khó khăn chủ yếu hiện nay không nằm ở các vụ án tham nhũng, tiêu cực mà ở các lĩnh vực dân sự, hành chính, kinh doanh thương mại”.

Về một số vụ án liên quan đến xâm hại trẻ em, ông Tiến khẳng định VKSND Tối cao đang triển khai các giải pháp để vừa bảo vệ quyền lợi trẻ em, vừa tăng cường phòng chống bạo lực, xâm hại. “Tới đây, Viện kiểm sát sẽ thí điểm cơ chế để nâng cao hiệu quả công tác này”, ông Tiến khẳng định.

Trọng Phú