Châu Âu thiệt hại hàng chục tỷ euro vì khí hậu cực đoan mùa Hè 2025

Biến đổi khí hậu đã khiến châu Âu thiệt hại lớn về kinh tế trong năm 2025.

Một nghiên cứu mới công bố ngày 15/9 của Đại học Mannheim (Đức), với sự tham gia của các chuyên gia Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), cho thấy tổng thiệt hại của Liên minh châu Âu (EU) trong năm nay có thể lên tới 43 tỷ euro, tương đương 0,26% giá trị gia tăng gộp (GVA) của toàn khối.

Các chuyên gia cảnh báo tác động từ biến đổi khí hậu không kết thúc ngay khi thiên tai qua đi. Nghiên cứu dự báo đến năm 2029, chi phí tích lũy có thể đạt 126 tỷ euro, tương đương 0,78% GVA của EU. Chuyên gia Sehrish Usman nhấn mạnh đây là “một tổn thất kinh tế đáng kể”, đồng thời lưu ý tần suất và cường độ các hiện tượng cực đoan đang ngày càng gia tăng do biến đổi khí hậu.

Pháp là quốc gia chịu thiệt hại nặng thứ ba trong EU, sau Tây Ban Nha và Italia. Hai đợt nắng nóng cùng hạn hán trong mùa Hè vừa qua được dự báo khiến nền kinh tế Pháp tổn thất 10,1 tỷ euro trong năm 2025 (chiếm 0,39% GVA), và con số này có thể leo thang lên 34 tỷ euro vào năm 2029 (1,3% GVA).

Theo nghiên cứu, hạn hán là yếu tố tàn phá nhất, với mức thiệt hại ước tính 29 tỷ euro, tập trung tại khu vực Nam Âu. Nắng nóng gây tổn thất 6,8 tỷ euro, trong khi lũ lụt chiếm 6,5 tỷ euro, ảnh hưởng nặng nề nhất ở Italia. Tại các nước Bắc và Trung Âu như Đan Mạch, Thụy Điển hay Đức, thiệt hại trực tiếp hiện vẫn hạn chế, nhưng xu hướng lũ lụt được dự báo sẽ ngày càng trầm trọng.

Kết quả nghiên cứu của Đại học Mannheim có sự khác biệt so với các phân tích trước đó. Viện Thống kê quốc gia Pháp (Insee) cho rằng nắng nóng chưa gây tác động kinh tế tức thì rõ rệt trong quý II và III, trong khi tập đoàn bảo hiểm Allianz ước tính GDP châu Âu đã giảm 0,5 điểm phần trăm do đợt nắng nóng đầu tiên.

Các nhà nghiên cứu nhấn mạnh rằng thiệt hại thực tế vượt xa những gì ngành bảo hiểm ghi nhận. Ngoài chi phí trực tiếp như cơ sở hạ tầng hư hỏng hay mùa màng thất bát, còn tồn tại những tổn thất gián tiếp kéo dài, ví dụ sản lượng công nghiệp mất đi từ một nhà máy bị lũ phá hủy. Đáng chú ý, nghiên cứu chưa tính đến các yếu tố như cháy rừng, bão tố, hay tác động cộng hưởng giữa nắng nóng và hạn hán – vốn khó định lượng nhưng có khả năng làm gia tăng thiệt hại trong dài hạn.

Không chỉ gây tổn thất kinh tế, các hiện tượng khí hậu cực đoan mùa Hè 2025 còn ảnh hưởng nặng nề đến sức khỏe con người. Nghiên cứu ghi nhận đợt nắng nóng trong tháng 6 và 7 đã khiến hơn 2.300 người tử vong tại 12 thành phố lớn của châu Âu. Các chuyên gia cảnh báo hệ quả của nắng nóng đối với phúc lợi xã hội còn sâu rộng hơn nhiều, đặc biệt đối với nhóm dân cư dễ bị tổn thương như người cao tuổi, trẻ em và người có bệnh nền.

Nghiên cứu của Đại học Mannheim một lần nữa nhấn mạnh sự cấp thiết của các biện pháp ứng phó biến đổi khí hậu ở châu Âu. Từ thiệt hại kinh tế đến tác động xã hội, các hiện tượng cực đoan ngày càng cho thấy tính hệ thống và lâu dài, đòi hỏi chiến lược thích ứng mạnh mẽ hơn từ cả chính phủ, doanh nghiệp và cộng đồng.

Linh San