Chế tài nghiêm khắc hơn đối với các hành vi gây bức xúc xã hội

Theo Nghị định số 282/2025/NĐ-CP của Chính phủ ban hành quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình; thả rông súc vật lâu nay diễn ra rất nhiều, sắp tới sẽ bị phạt lên tới 20 triệu đồng/lần vi phạm.

Cụ thể, đối với các vi phạm hành chính về phòng, chống bạo lực gia đình, nghị định quy định các hành vi hành hạ, ngược đãi, đánh đập, đe dọa hoặc hành vi cố ý khác xâm hại đến sức khỏe, tính mạng bị phạt tới 20 triệu đồng. Đối với các hành vi bỏ mặc, không quan tâm; không nuôi dưỡng, không chăm sóc thành viên gia đình là phụ nữ mang thai, phụ nữ đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, người khuyết tật, người già yếu, người cao tuổi, người không có khả năng tự chăm sóc; không giáo dục thành viên gia đình là trẻ em cũng bị phạt tới 20 triệu đồng. Cùng với đó, phạt tiền từ 5 đến 20 triệu đồng đối với các hành vi xúc phạm danh dự, nhân phẩm của thành viên gia đình.

Ngay cả một việc làm rất phổ biến đến mức thành thói quen ở nhiều gia đình là cưỡng ép con cái học tập quá mức cũng bị phạt tới mức 10 triệu đồng.

Thả rông vật nuôi ở nơi công cộng cũng sẽ bị phạt tới 1 triệu đồng.

Thực tế thời gian qua đã có những quy định lồng ghép, quy định cá biệt về việc xử phạt đối với các vi phạm này, nhưng vẫn có những người không tuân thủ, cũng chưa ghi nhận được số lượng vụ việc xử phạt cụ thể.

Liên quan đến việc cấm thả vật nuôi ở nơi công cộng, báo chí, mạng xã hội đã đưa rất nhiều hình ảnh đàn trâu, bò, dê, vịt được người chăn nuôi thả đi trên đường khiến giao thông ùn tắc, tai nạn xảy ra. Liên quan đến chó, nhiều gia đình thả rông ra đường mà không hề có biện pháp rọ mõm không chỉ tiềm ẩn nguy cơ gây nguy hại cho cộng đồng (nếu con chó mang mầm bệnh dại), mà còn có thể gây tai nạn thương tích cho người, phương tiện tham gia giao thông.

Những hành vi bạo lực trong gia đình như cưỡng ép, cản trở, cô lập, giam cầm, gây áp lực thường xuyên về tâm lý các thành viên gia đình, hoặc ngăn cản thành viên gia đình gặp gỡ người thân, quan hệ xã hội hợp pháp; phân biệt đối xử về hình thể, giới tính, năng lực của thành viên gia đình; cưỡng ép con cái học tập quá sức... vốn dĩ vẫn hiện hữu ở gia đình này, gia đình khác.

Riêng với trẻ em, từng có quy định cấm người lớn đưa hình ảnh trẻ em lên mạng xã hội khi chưa được trẻ đồng ý. Nhưng lâu nay hình ảnh trẻ vẫn xuất hiện nhiều, thậm chí là có cả hình ảnh nhạy cảm, gây tranh cãi. Trẻ em thường không dám lên tiếng, nhiều đứa trẻ còn không biết quyền lợi của mình được pháp luật bảo vệ. Còn các hành vi xúc phạm nhân phẩm, danh dự trong gia đình cũng luôn được cho rằng chỉ là phạm trù đạo đức, chứ không phải vi phạm pháp luật, nên nhiều người mặc nhiên cho rằng đó là câu chuyện của gia đình, chứ không phải là vấn đề xã hội, nên thường giấu nhẹm trong bốn bức tường. Với các vụ việc được nạn nhân trình báo, nhìn chung chúng ta vẫn chỉ thường áp dụng biện pháp thuyết phục, hòa giải.

Những quy định mới về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực an ninh trật tự, an toàn xã hội; phòng, chống tệ nạn xã hội; phòng, chống bạo lực gia đình; thả rông súc vật... rất cụ thể, rõ mức phạt, là chế tài nghiêm khắc góp phần lập lại trật tự xã hội. Để quy định đi vào thực tiễn cuộc sống trước tiên cần phải thay đổi nhận thức của các chủ thể, sau đó là sự nghiêm túc, quyết liệt của cơ quan chức năng.

Lam Vũ