Chốt số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, cấp xã
Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành phố hình thành sau hợp nhất, sáp nhập từ 3 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 4 Phó Chủ tịch HĐND.
Chiều 16/10, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thông qua Nghị quyết quy định số lượng Phó Chủ tịch HĐND, Phó Trưởng ban của HĐND cấp tỉnh, cấp xã và việc bố trí đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã hoạt động chuyên trách.
Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thành phố hình thành sau hợp nhất, sáp nhập từ 3 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 4 Phó Chủ tịch HĐND.
Thành phố hình thành sau hợp nhất, sáp nhập từ 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 3 Phó Chủ tịch HĐND. Tỉnh hình thành sau hợp nhất, sáp nhập có không quá 3 Phó Chủ tịch HĐND.
Còn các tỉnh/thành phố không thực hiện hợp nhất, sáp nhập có không quá 2 Phó Chủ tịch HĐND.

Quang cảnh phiên họp (Ảnh: Media Quốc hội).
Về số lượng Phó Trưởng ban của HĐND cấp tỉnh, Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ, tỉnh/thành phố hình thành sau hợp nhất, sáp nhập từ 3 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 4 Phó Trưởng ban. Tỉnh/thành phố hình thành sau hợp nhất, sáp nhập từ 2 đơn vị hành chính cấp tỉnh có không quá 3 Phó Trưởng ban.
Trường hợp Ban Dân tộc được thành lập trên cơ sở Ban Dân tộc đã có của 3 tỉnh/thành phố trước hợp nhất, sáp nhập thì có không quá 4 Phó Trưởng ban.
Trường hợp Ban Dân tộc được thành lập trên cơ sở Ban Dân tộc đã có của 2 tỉnh/thành phố trước hợp nhất, sáp nhập thì có không quá 3 Phó Trưởng ban.
Trường hợp Ban Dân tộc được thành lập trên cơ sở Ban Dân tộc đã có của 1 tỉnh/thành phố trước hợp nhất, sáp nhập thì có không quá 2 Phó Trưởng ban.
Tại tỉnh/thành phố không thực hiện hợp nhất, sáp nhập, dự thảo Nghị quyết quy định mỗi ban có không quá 2 Phó Trưởng ban.
Theo Nghị quyết này, số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp xã, mỗi xã có 1 Phó Chủ tịch HĐND. Mỗi ban của HĐND cấp xã được tính bình quân 2 Phó Trưởng ban.
Nghị quyết cũng nêu rõ nguyên tắc bố trí đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã hoạt động chuyên trách.
Cụ thể, HĐND cấp tỉnh có thể bố trí đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách đối với các chức danh: Chủ tịch HĐND; Trưởng ban của HĐND và Ủy viên của ban thuộc HĐND.

Các đại biểu biểu quyết thông qua nghị quyết (Ảnh: Media Quốc hội).
Trường hợp bố trí Chủ tịch HĐND cấp tỉnh là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách, số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh giảm tương ứng 1 người. Nếu bố trí trưởng ban của HĐND cấp tỉnh, cấp xã là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách thì số lượng phó trưởng ban cũng giảm tương ứng 1 người.
Ở cấp xã, HĐND cấp xã có thể bố trí đại biểu hoạt động chuyên trách đối với chức danh Chủ tịch HĐND và Trưởng ban của HĐND. Phó Chủ tịch HĐND, Phó Trưởng ban của HĐND cấp tỉnh, cấp xã là đại biểu HĐND hoạt động chuyên trách.
Nghị quyết cũng nêu rõ, tại các đơn vị hành chính cấp tỉnh hình thành sau sắp xếp do thực hiện hợp nhất, sáp nhập mà có số lượng Phó Chủ tịch HĐND, Phó Trưởng Ban của HĐND cấp tỉnh cuối nhiệm kỳ 2021-2026 nhiều hơn số lượng quy định thì trong nhiệm kỳ 2026-2031 giữ nguyên số lượng, nhưng phải có lộ trình để giảm dần. Đến hết năm 2030, con số này phải theo đúng quy định tại Nghị quyết.
Hướng dẫn cơ cấu, thành phần người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND
Cùng ngày, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thông qua Nghị quyết Hướng dẫn việc xác định dự kiến cơ cấu, thành phần và phân bổ số lượng người được giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031.
Nghị quyết nêu rõ, việc dự kiến cơ cấu, thành phần, phân bổ số lượng người được giới thiệu để ứng cử đại biểu Hội đồng nhân dân ở mỗi đơn vị hành chính phải bảo đảm dân chủ, công tâm, khách quan, minh bạch; coi trọng chất lượng, lựa chọn đại biểu là những người tiêu biểu về phẩm chất, đạo đức, uy tín, trí tuệ.
Đồng thời, bảo đảm cơ cấu hợp lý trong các tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, đơn vị vũ trang nhân dân, cơ quan nhà nước ở cấp mình và các đơn vị hành chính cấp dưới (đối với cấp tỉnh), các thôn, tổ dân phố (đối với cấp xã), đơn vị sự nghiệp, tổ chức kinh tế trên địa bàn; có đại diện của các thành phần xã hội, nghề nghiệp, tôn giáo, độ tuổi.
Theo nghị quyết mới ban hành, tỉ lệ đại biểu là phụ nữ trong danh sách chính thức những người ứng cử bảo đảm ít nhất 35%; phấn đấu tỉ lệ trúng cử khoảng 30% ở từng cấp (cấp tỉnh, cấp xã).
Đại biểu là người ngoài Đảng phấn đấu đạt tỷ lệ không dưới 10% ở từng cấp (cấp tỉnh, cấp xã); Đại biểu trẻ tuổi (dưới 42 tuổi), phấn đấu đạt tỉ lệ không dưới 15% ở cấp tỉnh và cấp xã.
Đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2021-2026 tái cử phấn đấu đạt tỷ lệ không dưới 30%.
Các cấp chính quyền địa phương khi giới thiệu người ứng cử đại biểu HĐND các cấp vừa phải bảo đảm về tiêu chuẩn, điều kiện, vừa phải bảo đảm lựa chọn đại biểu là những người tiêu biểu về giới, dân tộc, tuổi trẻ.